Dochody z trustu wypłacane beneficjentom fundacji rodzinnej a opodatkowanie w Polsce

W Polsce trust nie został w żaden sposób uregulowany jako instytucja prawna ani w prawie cywilnym, ani w prawie podatkowym. Jak wynika z literatury, instytucja trustu jest jedną z form powiernictwa. Trusty prawie zawsze działają w oparciu o pisemną umowę i przepisy miejscowego prawa powierniczego. Z tego też względu w praktyce nie ma możliwości, aby przepisy, którymi uregulowane jest działanie trustu można było wprost przełożyć do polskiego porządku prawnego i tak też zastosować.

W doktrynie wskazuje się, że głównymi uczestnikami trustu są:

• założyciel, który powierza środki finansowe lub inny majątek powiernikowi na przechowanie na warunkach powiernictwa. Założycielem może by osoba fizyczna lub prawna (posiadająca pełną zdolność prawną), jednostka niemająca osobowości prawnej ustanawiająca lub organizująca trust. Rola założyciela ogranicza się więc do ustanowienia trustu i przekazania do niego aktywów, co skutkuje tym, że założyciel nie posiada już prawa własności do powierzonego majątku, a tym samym traci kontrolę nad nim. Z dniem przekazania majątku przez założyciela to powiernik przejmuje pełną odpowiedzialność za majątek.
• powiernik; pierwszego powiernika wyznacza założyciel. Powiernikiem może być osoba fizyczna posiadająca pełną zdolność do czynności prawnej lub osoba prawna. Powiernik otrzymuje tytuł własności powierzonego majątku w momencie ustanowienia trustu i przekazania do niego aktywów. Tytuł do powierzonego majątku pozostaje w rękach powiernika zgodnie z warunkami trustu i zobowiązaniami powierniczymi wobec beneficjentów (tzn. realizacji ich słusznych praw do powierzonego majątku). To umowa trustu przewiduje, na jakich warunkach dysponuje majątkiem powiernik i jakie ma on z tego tytułu zobowiązania w stosunku do beneficjentów. Powiernik ma obowiązek zarządzać i dysponować majątkiem trustu zgodnie z wolą założyciela wyrażoną w umowie trustu. Często zdarza się, że wyznaczanym powiernikiem jest podmiot zajmujący się profesjonalnie taką działalnością. Może to w sposób znaczny zoptymalizować efekty zarządzania.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w wyroku z dnia 30 maja 2025 r., sygn. akt I SA/Kr 200/25, stwierdził, że świadczenia pieniężne wypłacane beneficjentom przez trust nie podlegają zwolnieniu od podatku dochodowego.

W ocenie WSA środki pieniężne otrzymane przez beneficjentów z trustu stanowią przychód z innych źródeł, jednakże nie ma do nich zastosowania zwolnienie przedmiotowe przewidziane dla świadczeń z fundacji rodzinnej na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 157 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. WSA słusznie podkreślił, iż otrzymane płatności od trustu są traktowane jako przychód z innych źródeł na gruncie polskiego prawa podatkowego i podlegają opodatkowaniu – oznacza to, że dochody z trustu są opodatkowane w Polsce, a ich beneficjenci nie mogą skorzystać ze zwolnień podatkowych przeznaczonych dla fundacji rodzinnych.

Wróć do spisu treści serwisu