13. Status pośredniczącego podmiotu węglowego a zakres opodatkowania akcyzą.
Dla celów opodatkowania akcyzą wyrobów węglowych, określonych w poz. 19-21 załącznika nr 1 do ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (dalej określanej jako „ustawa”), a zarazem w załączniku nr 1 do implementowanej przez tę ustawę dyrektywy Rady 2003/96/WE, ustanowiony został szczególny reżim opodatkowania, w ramach którego obrót przedmiotowymi wyrobami energetycznymi, zdefiniowanymi w art. 2 ust.1 pkt 1a ustawy, powierzony został wyodrębnionej kategorii podmiotów akcyzowych, a mianowicie pośredniczącym podmiotom węglowym.
Zgodnie z art. 2 ust.1 pkt 23a ustawy pośredniczącym podmiotem węglowym jest podmiot:
a) dokonujący sprzedaży, dostawy wewnątrzwspólnotowej, nabycia wewnątrzwspólnotowego, importu lub eksportu wyrobów węglowych, lub
b) używający wyrobów węglowych do celów objętych zwolnieniem od akcyzy i do celów nieobjętych zwolnieniem od akcyzy, lub
c) używający wyrobów węglowych do celów objętych zwolnieniem od akcyzy i do celów niepodlegających opodatkowaniu akcyzą,
– który pisemnie powiadomił właściwego naczelnika urzędu skarbowego o tej działalności.
Tymczasem z art.9a ust.1 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. wynika, że części czynności dotyczących wyrobów węglowych ? przypisanych w przytoczonej definicji art. 2 ust.1 pkt 23a ustawy pośredniczącym podmiotom węglowym – w obecnym brzmieniu art.9a ust.1 ustawy w ogóle nie traktuje się jako przedmiot opodatkowania akcyzą.
Dotyczy to m.in. dostaw wewnątrzwspólnotowych oraz eksportu wyrobów węglowych. Czynności te zostały wprawdzie objęte akcyzą na podstawie ustawy z dnia 16 września 2011 r. o redukcji niektórych obowiązków obywateli i przedsiębiorców, wprowadzającej od 1 stycznia 2012 r. opodatkowanie przedmiotowym podatkiem wyrobów węglowych, lecz jednocześnie objęte zwolnieniem z opodatkowania, aby można było stosować do nich przesłanki warunkujące zwolnienie od akcyzy i w rezultacie zapewnić kontrolę nad wyprowadzeniem wyrobów węglowych z kraju do innego państwa członkowskiego.
Ostatecznie jednak – na podstawie nowelizacji z dnia 12 lipca 2013 r. – definitywnie od opodatkowania tych czynności odstąpiono. Jak bowiem przewidziano w uzasadnieniu ustawy nowelizującej ?[?] Zgodnie z nową koncepcją opodatkowanie wyrobów węglowych następować ma na ostatnim etapu obrotu wyrobami węglowymi, czyli na etapie sprzedaży wyrobów nabywcy finalnemu. W związku z powyższym nastąpi rezygnacja z opodatkowania czynności: nabycia wewnątrzwspólnotowego i importu dokonywanych na wcześniejszym etapie przez podmioty uczestniczące w obrocie wyrobami węglowymi, którzy nie są nabywcami finalnymi, oraz sprzedaży wyrobów węglowych na terytorium kraju pomiędzy tymi podmiotami, a także rezygnacja z opodatkowania eksportu i dostawy wewnątrzwspólnotowej wyrobów węglowych? (Por. druk sejmowy nr 1106).
W kolejnych nowelizacjach ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. skoncentrowano się na art. 9a oraz następnych przepisach poświęconych pośredniczącym podmiotom węglowym, zaniechano jednak odpowiednich zmian w kluczowej dla tej regulacji definicji legalnej.
Nie powinno więc dziwić, że ciągle przedmiotem interpretacji indywidualnych pozostają tak oczywiste kwestie, jak kwalifikacja dla celów akcyzy sprzedaży wyrobów węglowych na rzecz kontrahenta zagranicznego z siedzibą poza obszarem UE bądź przemieszczenie tych wyrobów akcyzowych z terytorium kraju na terytorium innego państwa członkowskiego oraz wątpliwości podatników czy istotnie transakcje takie pozostają neutralne podatkowo i nie wywołują konsekwencji w zakresie opodatkowania akcyzą w Polsce.
Egzemplifikację rozstrzygnięć tego rodzaju stanowią interpretacje indywidualne z dnia 20 września 2016 r. o sygn. IBPP4/4513-259/16-1/LG, 14 listopada 2016 r. o sygn. 2461-IBPP4.4513.339.2016.1.MK oraz z 29 grudnia 2016 r. o sygn. 2461-IBPP4.4513.404.2016.1.BP wydane przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
dr Joanna Kiszka
Starszy konsultant podatkowy
joanna.kiszka@isp-modzelewski.pl
tel. (32) 259 71 50
