3. Relacja między procedurami celnymi a akcyzowymi
Należy wskazać, że użyty w art. 3 ust. 4 Dyrektywie Rady 2008/118/WE z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie ogólnych zasad dotyczących podatku akcyzowego, uchylająca dyrektywę 92/12/EWG termin „zawieszająca procedura celna” został zdefiniowany legalnie w dyrektywie. W myśl art. 4 pkt 6 dyrektywy 2008/118 termin ten oznacza którąkolwiek z procedur specjalnych określonych w rozporządzeniu nr 2913/92 ustanawiającym wspólnotowy kodeks celny, dotyczących dozoru celnego, któremu poddawane są wyroby niewspólnotowe w momencie wprowadzenia na wspólnotowy obszar celny, do miejsca składowania czasowego, do wolnych obszarów celnych lub składów wolnocłowych, oraz pozostałe procedury, o których mowa w art. 84 ust. 1 lit. a tego rozporządzenia.
W art. 84 ust. 1 lit. a rozporządzenia 2913/92 wymieniono następujące procedury:
- tranzyt zewnętrzny,
- skład celny,
- uszlachetnianie czynne w systemie zawieszeń,
- przetwarzanie pod kontrolą celną orazodprawę czasową.
Zawieszającymi procedurami celnymi na potrzeby akcyzowe są jednak również pewne sytuacje regulowane przepisami prawa celnego, które w kontekście tychże przepisów nie kwalifikują się w ogóle jako procedury celne [zob. definicję procedury celnej w art. 4 pkt 16 rozporządzenia 2913/92]. Zresztą w rozporządzeniu 2913/92 nie używa się terminu „procedury specjalne” [termin taki występuje natomiast w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 450/2008 z dnia 23 kwietnia 2008 r. ustanawiającym wspólnotowy kodeks celny (zmodernizowany kodeks celny), Dz. Urz. UE L 145 z 04.06.2008, s. 1, oraz w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 z dnia 9 października 2013 r. ustanawiającym unijny kodeks celny (Dz. Urz. UE L 269 z 10.10.2013, s. 1, z późn. zm., które ma być stosowane od 1 czerwca 2013 r.; w zmodernizowanym kodeksie celnym wśród procedur specjalnych wymienia się: tranzyt zewnętrzny i wewnętrzny, składowanie (w tym: czasowe składowanie, składowanie celne i wolne obszary celne), szczególne przeznaczenie (w tym: odprawa czasowa i końcowe przeznaczenie) i przetwarzanie (w tym: uszlachetnianie czynne i bierne); w unijnym kodeksie celnym procedur specjalnych dotyczą przede wszystkim art. 210 i n.]. Prawodawca akcyzowy mianem tym określił regulacje mające zastosowanie m.in. do wyrobów akcyzowych wprowadzanych na obszar celny Wspólnoty aż do momentu nadania im przeznaczenia celnego. Wyroby akcyzowe z racji samego tylko fizycznego ich wprowadzenia na obszar celny Wspólnoty nie podlegają wymogom przewidzianym w rozdziałach IIIi IV komentowanej dyrektywy. Jeśli zaś zostaną po wprowadzeniu na obszar celny Wspólnoty objęte zawieszającą procedurą celną w rozumieniu rozporządzenia 2913/92, dalej nie będą podlegać wymogom rozdziałów III i IV dyrektywy 2008/118.
Rozdziały III i IV dyrektywy 2008/118 dotyczą produkcji wyrobów akcyzowych, ich przetwarzania oraz przemieszczania w Unii Europejskiej. Nie sposób nie zwrócić uwagi na pewne podobieństwa między procedurą zawieszenia poboru akcyzy a zawieszającymi procedurami celnymi w rozumieniu rozporządzenia 2913/92. Dotyczą one zarówno istoty procedur, czyli czasowego przynajmniej wyeliminowania obowiązku uiszczenia daniny publicznej, jak i sfery zabezpieczenia interesów fiskalnych, gdzie pojawiają się rozwiązania dotyczące bieżącej kontroli działań osób korzystających z procedur oraz wymogi ustanowienia stosownych zabezpieczeń pieniężnych. W konsekwencji objęcie wyrobów akcyzowych niektórymi procedurami celnymi pozwala na osiągnięcie zbliżonych rezultatów do tych, jakie przyniosłoby objęcie tych towarów procedurą zawieszenia poboru akcyzy.
