Akcyza i Podatek Akcyzowy – Serwis ISP – Nr. 2/2018

6. Obniżenie stawki podatku dla niezależnych małych browarów w świetle Dyrektywy Rady 92/83/EWG z dnia 19 października 1992 r. w sprawie harmonizacji struktury podatków akcyzowych od alkoholu i napojów alkoholowych

Zgodnie z artykułem  4 Dyrektywy Rady 92/83/EWG z dnia 19 października 1992 r. w
sprawie harmonizacji struktury podatków akcyzowych od alkoholu i napojów alkoholowych:

Państwa Członkowskie mają prawo stosować do piwa produkowanego przez niezależne, małe
browary obniżone stawki podatku akcyzowego, zróżnicowane zależnie od wielkości rocznej produkcji danych browarów, z
zachowaniem następujących limitów:

• stawek obniżonych nie stosuje się wobec zakładów produkujących ponad 200.000 hl piwa
  rocznie,
• stawki obniżone, które mogą kształtować się poniżej poziomu stawki minimalnej, mogą
  być niższe maksymalnie o 50 % od standardowej, krajowej stawki podatku akcyzowego.

Motyw 7 dyrektywy 92/83 stanowi, że w przypadku piwa produkowanego w małych
niezależnych browarach oraz alkoholu etylowego produkowanego w małych gorzelniach konieczne jest przyjęcie wspólnych
rozwiązań pozwalających państwom członkowskim na stosowanie obniżonych stawek podatku akcyzowego od tych produktów.
Komentowany przepis jest wyrazem wsparcia, które może być udzielane na mocy przepisów unijnych przez państwa
członkowskie małym producentom, często produkującym piwa niszowe lub tradycyjne, oparte na własnej recepturze.

Z treści komentowanego przepisu dyrektywy 92/83 wynika, że browar, który chciałby
skorzystać z obniżonej stawki podatku akcyzowego od piwa, musi spełnić dwie przesłanki:

• przesłankę ilościową, dotyczącą maksymalnej produkcji rocznej piwa (do 200 000 hl
  piwa rocznie), oraz
• przesłankę jakościową, odnoszącą się do jego niezależności od wszelkich innych
  browarów.

Niniejsza problematyka była przedmiotem orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii
Europejskiej: w sprawie C-83/08 zakończonej wyrokiem z dnia 2 kwietnia 2009 r., Trybunał rozstrzygał kwestię, czy
browar może być uznany za niezależny w sytuacji, gdy żaden z udziałowców spółki nie ma bezpośrednio większości
głosów w tej spółce ani nie jest w stanie, na mocy postanowień umownych, wywierać na tę spółkę decydującego wpływu,
istnieje jednak zależność przez udział osoby trzeciej, która zapewnia faktyczną możliwość wywierania wpływu na
działalność handlową browaru (przez browary niespełniające kryterium ilościowego preferencji). Na tle zadanego przez
sąd krajowy pytania Trybunał w pierwszej kolejności podkreślił, że jak wynika z jego dotychczasowego orzecznictwa,
„wykładnia zawartych w niej pojęć powinna mieć charakter autonomiczny, oparty na brzmieniu odpowiednich przepisów,
jak również na celach, którym służy ta dyrektywa [zob. analogicznie wyroki: z dnia 1 kwietnia 2004 r. w sprawie
C-389/02 z dnia 30 marca 2006 r. w sprawie C-495/04. Nie należy zatem opierać się na wypracowanych w krajowej
praktyce lub przepisach prawa dotyczących innych zagadnień pojęciach zależności, dominacji czy powiązania, lecz
kierować się sformułowaniami i celem dyrektywy 92/83, w szczególności wyrażonym w preambule. W tym kontekście
Trybunał Sprawiedliwości wskazał, że:

• „dyrektywa 92/83 ma na celu zapobieganie temu, by korzyść w postaci obniżonej stawki
  podatku akcyzowego była przyznawana browarom, których wielkość i zdolność produkcji może wywoływać zakłócenia na
  rynku wewnętrznym. W tych okolicznościach kryteria niezależności prawnej i niezależności ekonomicznej, o których
  mowa w art. 4 ust. 2 tej dyrektywy, zmierzają do zapewnienia, by każda forma zależności ekonomicznej lub prawnej
  pomiędzy browarami prowadziła do wyłączenia możliwości przyznania korzyści podatkowej w postaci obniżonej stawki
  podatku akcyzowego od piwa”;
• „W konsekwencji, w świetle celów realizowanych przez dyrektywę 92/83, przepis ten
  wymaga, by małe browary, których roczna produkcja piwa nie przekracza 200 000 hl, były rzeczywiście niezależne
  od wszelkich innych browarów zarówno z punktu widzenia struktury prawno-ekonomicznej, jak i struktury produkcji,
  gdyż mają one wykorzystywać budynki mieszczące się poza terenem jakiegokolwiek innego browaru i nie mogą
  produkować piwa na licencji”;

Malwina Sik
konsultant prawny
aplikant
adwokacki
malwina.sik@isp-modzelewski.pl
tel.
(22) 517 30 67