7. Obowiązkowy e-DD a SENT w kontekście obrotu wyrobami o kodzie CN 3403.
1.01.2019 r. weszła w życie część regulacji ustawy z 20.07.2018 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz ustawy ? Prawo celne (tekst jedn. Dz. U. z 2018 r., poz. 1697, dalej: ustawa nowelizująca). Ww. ustawa wprowadza od 1.01.2019 r. nowy sposób przemieszczania wyrobów akcyzowych objętych zwolnieniem od akcyzy ze względu na ich przeznaczenie oraz wyrobów akcyzowych wymienionych w załączniku nr 2 do ustawy o podatku akcyzowym, opodatkowanych zerową stawką akcyzy ze względu na ich przeznaczenie.
Zgodnie z treścią tej nowelizacji od 1 stycznia 2019 r. wyroby akcyzowe przemieszczane poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy miały odbywać się z użyciem krajowego systemu teleinformatycznego z zastosowaniem elektronicznego dokumentu dostawy (e-DD). Jednakże w związku z krótkim okresem na przygotowanie się podatników do obowiązywania wyżej wymienionych przepisów ustawodawca uchwalił nowelizację przepisów (ustawa z 14 grudnia 2018 r.), wprowadzając możliwość stosowania jeszcze przez rok dokumentów dostawy w formie papierowej. Dodany przepis stanowi, że w okresie od 1 stycznia 2019 r. do 31 grudnia 2019 r. podmiot, który na terytorium kraju przemieszcza poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy wyroby akcyzowe objęte zwolnieniem od podatku akcyzowego ze względu na ich przeznaczenie lub wyroby akcyzowe zharmonizowane opodatkowane zerową stawką podatku akcyzowego ze względu na ich przeznaczenie, może do tego przemieszczania stosować papierowy dokument dostawy zamiast obligatoryjnego elektronicznego monitoringu. Elektroniczny monitoring będzie obligatoryjny dopiero od 1 stycznia 2020 r.
W związku z powyższym do dnia 1 stycznia 2020 r. podmioty, które dokonują przemieszczeń poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy:
- wyrobów akcyzowych objętych zwolnieniem od akcyzy ze względu na ich przeznaczenie oraz
- wyrobów akcyzowych wymienionych w załączniku nr 2 do ustawy o podatku akcyzowym, opodatkowanych zerową stawką akcyzy ze względu na ich przeznaczenie (w opakowaniach większych niż 5 litrów lub 5 kilogramów)
- obowiązane są do rejestracji w krajowym systemie teleinformatycznym – EMCS (dalej jako System) służącym do obsługi przemieszczania wyrobów akcyzowych.
Zgodnie z ustawą nowelizującą, użytkownikami Systemu są m.in. podmioty prowadzące składy podatkowe, zarejestrowani wysyłający, zarejestrowani odbiorcy, podmioty pośredniczące, podmioty zużywające prowadzące działalność gospodarczą, zużywające podmioty gospodarcze oraz organy podatkowe.
Użytkownicy Systemu wysyłający wyroby akcyzowe przemieszczane poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy, objęte nowelizacją muszą zdobyć status podmiotów wysyłających. Z kolei na odbiorcach tych wyrobów ciąży obowiązek nabycia statusu podmiotów odbierających.
Przemieszczanie wyrobów akcyzowych rozpoczyna się z chwilą wyprowadzenia wyrobów akcyzowych ze składu podatkowego lub innego miejsca wysyłki. Miejsce wysyłki określa art. 46a u.p.a., wskazując, w jakich przypadkach procedura ta może mieć zastosowanie. Zakończenie przemieszczania wyrobów akcyzowych poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy wymaga odbioru wyrobów akcyzowych przez podmiot odbierający, o którym mowa w art. 2 ust. 1 pkt 32 lit. b u.p.a., i następuje z chwilą przesłania do Systemu raportu odbioru zawierającego kompletne i prawidłowe dane. Podmiot odbierający wskazany w art. 2 ust. 1 pkt 32 lit. b u.p.a. to podmiot prowadzący skład podatkowy, podmiot pośredniczący, podmiot zużywający lub zużywający podmiot gospodarczy, do których są wysyłane poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy wyroby akcyzowe objęte zwolnieniem od akcyzy ze względu na ich przeznaczenie lub wyroby akcyzowe wymienione w załączniku nr 2 do u.p.a., opodatkowane zerową stawką akcyzy ze względu na ich przeznaczenie. Na podstawie e-DD wyroby są przemieszczane wyłącznie na terytorium kraju. Z tego powodu, stosownie do art. 46b ust. 3 u.p.a., zakończenie przemieszczania wyrobów na podstawie e-DD powinno nastąpić w terminie 30 dni od dnia wysłania wyrobów wskazanego w e-DD lub dokumencie zastępującym e-DD.
Nowelizacja wprowadza szereg obowiązków ciążących na podmiocie wysyłającym. Podmiot wysyłający od 1 stycznia 2020 r. w związku z przemieszczaniem poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy wyrobów akcyzowych objętych zwolnieniem od podatku akcyzowego ze względu na przeznaczenie lub opodatkowanych zerową stawką akcyzy obowiązany będzie m.in. do przesłania do Systemu projektu e-DD i uzyskania z Systemu e-DD z nadanym numerem referencyjnym, sprawdzonego pod względem kompletności i prawidłowości danych zawartych w tym dokumencie. Szczegółowy zakres obowiązków ciążących na podmiocie wysyłającym opisany został w ustawie nowelizującej.
Prawidłowy e-DD z nadanym mu w Systemie numerem referencyjnym będzie automatycznie przesyłany do podmiotu wysyłającego oraz do podmiotu odbierającego.
Podmiot odbierający natomiast obowiązany będzie do przesłania do Systemu projektu raportu odbioru niezwłocznie po odbiorze wyrobów akcyzowych – w przypadku nieotrzymania do momentu odbioru tych wyrobów informacji z Systemu o zamiarze przeprowadzenia kontroli celno-skarbowej odbieranych wyrobów akcyzowych – nie później jednak niż w terminie 5 dni roboczych, licząc od dnia odbioru tych wyrobów. W przypadku otrzymania z Systemu informacji o zamiarze przeprowadzenia kontroli celno-skarbowej odbieranych wyrobów akcyzowych, podmiot odbierający będący użytkownikiem Systemu obowiązany będzie do przesłania do Systemu powiadomienia o przybyciu wyrobów akcyzowych niezwłocznie po ich przybyciu. Do momentu przeprowadzenia kontroli podmiot odbierający nie będzie mógł dokonać rozładunku tych wyrobów.
Nieco inne obowiązują w przypadku, gdy podmiot odbierający nie jest użytkownikiem Systemu. Jeżeli naczelnik urzędu celno-skarbowego poinformuje podmiot odbierający, który nie jest użytkownikiem Systemu, o zamiarze przeprowadzenia kontroli celno-skarbowej odbieranych wyrobów akcyzowych objętych zwolnieniem od akcyzy ze względu na ich przeznaczenie, podmiot ten powiadamia poza Systemem tego naczelnika o przybyciu wyrobów akcyzowych niezwłocznie po ich przybyciu. Do momentu przeprowadzenia kontroli nie dokonuje się rozładunku tych wyrobów. Obowiązek podmiotu odbierającego w zakresie poinformowania naczelnika urzędu celno-skarbowego o przybyciu wyrobów akcyzowych dotyczy wyrobów zwolnionych ze względu na przeznaczenie, a więc nie tych opodatkowanych stawką 0 złotych ze względu na przeznaczenie. Podmiot odbierający potwierdzi odbiór wyrobów na wydruku e-DD, na dokumencie zastępującym e-DD albo w elektronicznym potwierdzeniu odbioru, niezwłocznie po przeprowadzeniu kontroli odbieranych wyrobów, a w przypadku braku kontroli ? niezwłocznie po odbiorze wyrobów. Potwierdzenie odbioru w elektronicznym potwierdzeniu odbioru będzie dokonywane za pomocą urządzenia umożliwiającego odwzorowanie pisma własnoręcznego, poprzez umieszczenie czytelnego podpisu zawierającego imię i nazwisko. Fakt, że podmiot odbierający nie jest użytkownikiem Systemu, sprawia, że na podstawie potwierdzenia odbioru projekt raportu odbioru sporządza w Systemie za niego podmiot wysyłający. Jeżeli System jest niedostępny, podmiot wysyłający sporządza dokument zastępujący raport odbioru potwierdzający, że przemieszczanie zostało zakończone.
Wskazać ponadto należy, że użytkownicy Systemu obowiązani będą każdorazowo do dokonania elektronicznego podpisu dokumentów przesyłanych do Systemu (e-DD oraz raportu odbioru).
Od 1 stycznia 2020 r. EMCS PL2 będzie bezwzględnie obowiązkowy, w sytuacji, w której podatnik będzie chciał skorzystać z preferencji z podatku akcyzowego, ze zwolnień lub dla pewnej grupy towarów wyrobów akcyzowych ze stawki 0 zł. W tym systemie trzeba będzie generować komunikaty e-DD i raporty odbioru.
Należy podkreślić, że od 1 listopada 2019 r. w związku z wejściem w życie części przepisów o tzw. pakiecie paliwowym 2.0. zmianie uległ status powszechnie używanych preparatów smarowych klasyfikowanych do kodu 3403. Wyroby te zostały objęte stawką jak dla innych olejów smarowych, czyli 1180 zł/1000 litrów. Zmiany nie obejmą dwóch kategorii wyrobów, które nadal pozostaną opodatkowane zerową stawką akcyzy:
(1) oleju białego i parafiny ciekłej klasyfikowanych do kodu CN 2710 19 85 oraz
(2) smarów plastycznych klasyfikowanych do pozycji CN 3403 lub do kodu CN 2710 19 99.
Przy czym także preparaty smarowe klasyfikowane w ramach pozycji CN 3403 będą opodatkowane od 1.11.2019 r., a pozostałe są od 1.9.2019 r.
Warunkiem zastosowania po 31.10.2019 r. zerowej stawki podatku akcyzowego do preparatów smarowych objętych pozycją CN 3403, w stosunku do których obowiązek podatkowy powstał przed 1.11.2019 r. i które przed tym dniem nie znajdowały się w sprzedaży hurtowej lub detalicznej, jest przekazanie do 10.11.2019 r. właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego przez podmioty, które posiadają te wyroby, informacji o tych wyrobach. Informacje te powinny zawierać: imię i nazwisko lub nazwę podmiotu, adres miejsca zamieszkania lub siedziby podmiotu, jego NIP oraz wskazanie ilości posiadanych preparatów smarowych w litrach.
Po 1 stycznia 2020 r. pojawi się także obowiązek generowania i monitorowania tych wyrobów w EMCS PL2. Jeżeli Podatnik dokonuje transakcji, których przedmiotem są wyroby o kodzie CN 3403 preparaty smarowe to e-DD również będzie go dotyczył
Kacper Wolak
Młodszy konsultant podatkowy
Kacper.wolak@isp-modzelewski.pl
Telefon: 22 517 30 77
