5. Czy każde użycie wyrobów węglowych z naruszeniem warunków zwolnienia podlega opodatkowaniu?
W świetle art. 9a ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (zwana dalej: ustawą z dnia 6 grudnia 2008 r.) czynnością podlegającą opodatkowaniu jest również użycie wyrobów węglowych w sposób naruszający warunki zwolnienia. Problematykę budzi zwłaszcza kwestia naruszenia warunków formalnych zwolnienia wyrobów węglowych a powstanie z tego tytułu obowiązku podatkowego.
Zgodnie z wyrokiem WSA w Kielcach z dnia 8 sierpnia 2013 r. (I SA/Ke 373/13.), jeśli warunki formalne zostaną naruszone w niewielkim stopniu, czyli w takim, który umożliwia potwierdzenie rzeczywistego wykorzystania wyrobów węglowych na cele zwolnione z podatku akcyzowego, to skutek, dla którego zostały ustanowione, zostanie osiągnięty. W ocenie sądu warunki formalne nakładane na wyroby akcyzowe podlegające zwolnieniu od akcyzy powinny być proporcjonalne do celu, jakiemu służą, tj. zapobieganiu oszustwom podatkowym, lub uchylaniu się od przepisów dotyczących zwolnień od akcyzy, ich omijaniu lub naruszaniu. Oznacza to, że na gruncie ustawy o podatku akcyzowym art. 9a ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 8 grudnia 2008 r. należy interpretować w ten sposób, że nie każde naruszenie warunków zwolnienia skutkować będzie opodatkowaniem użycia wyrobów węglowych. W konsekwencji czynnością opodatkowaną akcyzą na podstawie tego przepisu będzie wyłącznie takie naruszenie warunków formalnych, które uniemożliwia osiągnięcie przez nie ustawowych celów, czyli potwierdzenia wykorzystania wyrobów węglowych na cele zwolnione z podatku akcyzowego.
Z kolei w wyroku z dnia z dnia 22 sierpnia 2013 r., I SA/Ke 374/13., ten sam sąd orzekł w kwestii skutku braku prowadzenia ewidencji. Spór dotyczył wpływu braku u podatnika pisemnej ewidencji na powstanie obowiązku podatkowego w podatku akcyzowym w związku z zakupem i zużyciem miału węglowego na potrzeby prowadzonego przez skarżącego gospodarstwa ogrodniczego. W ocenie WSA w Kielcach nawet jeśli podatnik nie prowadził ewidencji, którą zadeklarował, to organ ma obowiązek zbadać, czy podatnik zużył zakupiony miał węglowy zgodnie z przeznaczeniem powodującym zwolnienie od podatku. Jeśli badanie wykaże, że na podstawie ewidencji innej niż zadeklarowana można ustalić wykorzystanie węgla zgodnie z warunkami zwolnienia, to organ ma obowiązek odstąpić od opodatkowania.
Marek Zagórski
starszy konsultant podatkowy
marek.zagorski@isp-modzelewski.pl
Tel. (22) 517 30 99
