OBRÓT WYROBAMI AKCYZOWYMI
1. Weksel własny jako zabezpieczenie akcyzowe
W kwestii tej wypowiedział się Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 25 listopada 2020 r. (0111-KDIB3-3.4013.177.2020.1.JS). Jak wskazał Organ: ?Jak stanowi art. 67 ust. 1 ustawy, zabezpieczenie akcyzowe może zostać złożone w formie:
- depozytu w gotówce;
- gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej;
- czeku potwierdzonego przez osobę prawną mającą siedzibę na terytorium Unii Europejskiej lub terytorium państwa członkowskiego Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA) ? strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub przez oddział banku zagranicznego, którzy prowadzą na terytorium kraju działalność bankową w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. ? Prawo bankowe (Dz. U. z 2019 r. poz. 2357 oraz z 2020 r. poz. 284, 288 i 321);
- weksla własnego;
- innego dokumentu mającego wartość płatniczą;
- hipoteki na nieruchomości.
Zabezpieczenie akcyzowe obowiązuje na całym terytorium Unii Europejskiej ? art. 67 ust. 2 ustawy.
Jak wynika z art. 67 ust. 3 ustawy, Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia:
- sposób i miejsce składania zabezpieczenia akcyzowego,
- rodzaje innych dokumentów mających wartość płatniczą, które mogą być przyjmowane jako zabezpieczenie akcyzowe,
- sposób dokonania potwierdzenia przyjęcia zabezpieczenia akcyzowego,
- wzory druków służących do potwierdzenia przyjęcia zabezpieczenia akcyzowego ? uwzględniając konieczność właściwego zabezpieczenia wykonania zobowiązań podatkowych w akcyzie oraz obowiązku zapłaty opłaty paliwowej.
(?) Na podstawie delegacji ustawowej z art. 66 ust. 1, art. 67 ust. 3 i art. 74 ust. 5 ustawy wydane zostało rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 21 grudnia 2018 r. w sprawie zabezpieczeń akcyzowych (Dz. U. z 2018 r. poz. 2543 z późn. zm.).
Zgodnie z § 7 pkt 4 ww. rozporządzenia, zabezpieczenie akcyzowe składa się, w przypadku zabezpieczenia akcyzowego składanego w formie określonej w art. 65 ust. 1 pkt 4 lub 5 ustawy ? przez złożenie w urzędzie skarbowym weksla własnego lub innych dokumentów mających wartość płatniczą, o których mowa w § 8 ust. 1, na kwotę równą wysokości wymaganego zabezpieczenia akcyzowego określoną według wartości nominalnej tych dokumentów.
Stosownie do § 9 ust. 1 rozporządzenia, właściwy naczelnik urzędu skarbowego przyjmujący zabezpieczenie akcyzowe złożone w sposób, o którym mowa w § 7 pkt 1 lit. c oraz pkt 3 i 4, wydaje podmiotowi składającemu zabezpieczenie akcyzowe pokwitowanie złożenia tego zabezpieczenia, będące drukiem ścisłego zarachowania, zwane dalej „pokwitowaniem”. Wzór pokwitowania określa załącznik nr 3 do rozporządzenia.
W przedmiotowej sprawie, Spółka jest zarejestrowana do celów akcyzy i posiada zezwolenie dla zarejestrowanego wysyłającego. Wnioskodawca planuje uzyskanie kolejnych zezwoleń akcyzowych, a warunkiem koniecznym uzyskania tego zezwolenia jest złożenie zabezpieczenia akcyzowego. Spółka zamierza złożyć zabezpieczenie akcyzowe w formie weksla własnego. Przy czym, zabezpieczenie Spółki złożone w formie weksla będzie zabezpieczone dodatkowo hipoteką na nieruchomości podmiotu trzeciego.
Wątpliwości Spółki dotyczą kwestii, czy ww. zabezpieczenie akcyzowe w formie weksla własnego na pokrycie zobowiązań podatkowych związanych z planowaną przez Spółkę działalnością na podstawie jednego z zezwoleń akcyzowych, o których mowa w art. 84 ustawy o podatku akcyzowym jest dopuszczone przez przepisy ustawy o podatku akcyzowym.
Zaznaczenia w tym miejscu wymaga, że podstawowym celem związanym z obowiązkiem złożenia zabezpieczenia akcyzowego jest zagwarantowanie, że w ostatecznym rozrachunku należny podatek akcyzowy oraz opłata paliwowa zostaną uiszczone.
Ustawodawca w art. 67 ust. 1 wskazał sześć podstawowych form, w których może zostać złożone zabezpieczenie akcyzowe. Na gruncie przepisów ustawy, podatnicy są uprawnieni do wyboru jednej z tych form zabezpieczenia akcyzowego, jak również do łącznego wykorzystania różnych form zabezpieczenia ? pod warunkiem, że całkowita kwota złożonego zabezpieczenia zapewnia w całości zabezpieczenie kwoty akcyzy oraz kwoty opłaty paliwowej. Prawo podmiotu zobowiązanego do złożenia zabezpieczenia akcyzowego do swobodnego wyboru formy tego zabezpieczenia, spośród form określonych w art. 67 ust. 1, potwierdza regulacja art. 70 ustawy.
Należy zauważyć, że weksel własny ? o którym mowa w art. 67 ust. 1 pkt 4 ustawy ? stanowi jedną z równoprawnych form składania zabezpieczenia akcyzowego. W tym przypadku, zabezpieczenie składane jest przez złożenie tego weksla opatrzonego prawidłowym podpisem przez podmiot we właściwym urzędzie skarbowym, wraz z deklaracją wekslową, która stwierdza treść porozumienia między wystawcą weksla a organem przyjmującym weksel, w przedmiocie jego wypełnienia. Właściwy naczelnik urzędu skarbowego, który przyjmuje weksel, jest natomiast zobowiązany wydać podmiotowi obowiązanemu do złożenia zabezpieczenia akcyzowego pokwitowanie złożenia zabezpieczenia akcyzowego, którego wzór określony został w przepisach wykonawczych do ustawy. Szczegółowe regulacje dotyczące obrotu wekslowego, a także wymaganych elementów weksla własnego zawiera ustawa z dnia 28 kwietnia 1936 r. ? Prawo wekslowe (Dz. U. z 2016 r. poz. 160).
Jednocześnie, należy mieć na uwadze, że właściwy naczelnik urzędu skarbowego jest uprawniony do odmowy przyjęcia zabezpieczenia akcyzowego, jeżeli nie zapewni ono pokrycia kwoty zobowiązań akcyzowych lub zobowiązań akcyzowych oraz opłat paliwowych. Sytuacja taka w praktyce mogłaby wystąpić np. wówczas, jeżeli elementy przedstawionego przez podmiot weksla wskazywałaby, że nie zapewni on pokrycia w sposób pełny kwoty wynikającej z powstałego lub mogącego powstać zobowiązania podatkowego (tj. niósłby ze sobą ryzyko nieskuteczności egzekucji, w przypadku braku zapłaty przez podmiot należnych zobowiązań podatkowych oraz opłat paliwowych). W związku z powyższym, przyjęcie przez właściwego naczelnika urzędu skarbowego zabezpieczenia akcyzowego w formie weksla własnego każdorazowo poprzedza wnikliwa analiza skuteczności tej formy zabezpieczenia w indywidualnej sprawie podmiotu. Jedynie bowiem właściwy naczelnik urzędu skarbowego w prowadzonym postępowaniu dotyczącym złożenia zabezpieczenia akcyzowego jest uprawniony do stwierdzenia, czy określona forma i elementy złożonego weksla oraz deklaracji wekslowej w sposób wystarczający zapewniają pokrycie w należnej wysokości kwoty zobowiązania podatkowego. Przy czym, nadmienić należy, że prawo wekslowe przewiduje instrumenty prawne zwiększające „skuteczność” weksla, z których w uzasadnionych przypadkach naczelnik urzędu skarbowego może skorzystać. Natomiast jeżeli naczelnik urzędu skarbowego stwierdzi, że złożone zabezpieczenie akcyzowe nie zapewnia pokrycia w całości kwoty wynikającej ze zobowiązania podatkowego, jest obowiązany zażądać złożenia dodatkowego lub nowego zabezpieczenia (art. 72 ust. 1 ustawy o podatku akcyzowym).
Zatem w przypadku złożenia przez Wnioskodawcę zabezpieczenia akcyzowego w postaci weksla własnego, w kompetencjach właściwego naczelnika urzędu skarbowego będzie leżało stwierdzenie, czy określona forma zabezpieczenia ? w postaci tego weksla własnego dodatkowo (częściowo) zabezpieczonego hipoteką na nieruchomości podmiotu trzeciego ? zapewnia w sposób wystarczający pokrycie w należnej wysokości kwoty zobowiązania podatkowego i opłaty paliwowej?.
Reasumując należy stwierdzić, że co do zasady złożenie zabezpieczenia akcyzowego w formie weksla własnego jest dopuszczalne, o ile zapewnia w sposób wystarczający pokrycie w należnej wysokości kwoty zobowiązania podatkowego i (lub) opłaty paliwowej.
Maciej Jendraszczyk
Doradca podatkowy
Nr wpisu 12 238
Konsultant Podatkowy w Oddziale Wielkopolskim
maciej.jendraszczyk@isp-modzelewski.pl
tel. 618483348
