2. Czy zabezpieczenie akcyzowe w formie ryczałtowej podlega saldowaniu?
Podstawowym celem złożenia zabezpieczenia akcyzowego jest zagwarantowanie uiszczenia należnego podatku akcyzowego oraz opłaty paliwowej. Zabezpieczenie akcyzowe może być złożone na czas oznaczony albo nieoznaczony, dla zagwarantowania pokrycia jednego lub wielu zobowiązań podatkowych. Specyficzną formą jest zabezpieczenie ryczałtowe, wprowadzone przez ustawodawcę przede wszystkim w celu zmniejszenia obciążeń (wysokości kwoty zabezpieczenia akcyzowego) podmiotów, które spełniają warunki określone w ustawie z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (dalej: „ustawa”). Stosowanie wskazanej instytucji bywa jednak źródłem wątpliwości natury praktycznej.
Na podstawie art. 63 ust.2 ustawy, do złożenia zabezpieczenia akcyzowego w kwocie pokrywającej w szczególności powstałe albo mogące powstać zobowiązanie podatkowe obowiązany jest:
- podmiot prowadzący skład podatkowy;
- zarejestrowany odbiorca;
- zarejestrowany wysyłający;
- podatnik z tytułu wyprowadzenia ze składu podatkowego, poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy,
- podatnik nabywający wewnątrzwspólnotowo wyroby akcyzowe wymienione w załączniku nr 2 do ustawy, znajdujące się poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy, na potrzeby wykonywanej na terytorium kraju działalności gospodarczej;
- podmiot pośredniczący;
- przedstawiciel podatkowy;
- pośredniczący podmiot tytoniowy, z wyłączeniem przedsiębiorcy zagranicznego;
- podmiot reprezentujący przedsiębiorcę zagranicznego, nieposiadającego oddziału z siedzibą na terytorium kraju utworzonego na warunkach i zasadach określonych w ustawie z dnia 6 marca 2018 r. o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej: o którym mowa w art. 20d pkt 1 lit. c ustawy.
Co do zasady wskazane podmioty składają zabezpieczenie generalne w celu zagwarantowania pokrycia wielu zobowiązań podatkowych albo wielu zobowiązań podatkowych oraz wielu opłat paliwowych. Jednakże na wniosek podmiotu obowiązanego do złożenia zabezpieczenia, właściwy naczelnik urzędu skarbowego wyraża zgodę na złożenie zabezpieczenia ryczałtowego. Niezbędne jest jednak, by wnioskujący spełnił trzy warunki określone w art. 64 ust. 1 pkt 1, 3 i 4 ustawy, dotyczące:
- siedziby lub miejsca zamieszkania wnioskodawcy w Polsce;
- sytuacji finansowej i posiadanego majątku wnioskodawcy zapewniających wywiązanie się z zobowiązań podatkowych;
- braku zaległości z tytułu cła, podatków, składek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych bądź Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.
W ten sposób zabezpieczenie ryczałtowe, z założenia ma gwarantować pokrycie niezapłaconych zobowiązań akcyzowych w pojedynczych przypadkach i eliminować ryzyko powstania nieściągalnych wierzytelności. Należy dodatkowo zaznaczyć, że pokrycie zobowiązania z zabezpieczenia ryczałtowego powoduje konieczność weryfikacji wiarygodności podmiotu i oznacza niejako możliwość cofnięcia zgody na złożenie zabezpieczenia ryczałtowego. Zgodnie bowiem z art. 65 ust. 10 ustawy naczelnik urzędu skarbowego co najmniej raz w roku ustala ponownie wysokość zabezpieczenia ryczałtowego, w szczególności w przypadku zmiany maksymalnych kwot zobowiązań podatkowych lub opłat paliwowych podlegających zabezpieczeniu akcyzowemu.
Dla stosującego zabezpieczenie ryczałtowe podstawową zaletą tego rozwiązania jest z kolei jego ograniczona w stosunku do zabezpieczenia generalnego wysokość, stanowiąca jedynie 30% kwoty zabezpieczenia generalnego, do którego złożenia zobowiązany byłby ten podmiot.
W przypadku złożenia zabezpieczenia generalnego właściwy naczelnik urzędu skarbowego, wydając potwierdzenie lub pokwitowanie, wydaje podmiotowi, który będzie stosował zabezpieczenie generalne, również kartę do saldowania zabezpieczenia generalnego. Ponieważ w odniesieniu do zabezpieczenia ryczałtowego podobnego rozwiązania expressis verbis nie przewidziano, u części stosujących ten rodzaj zabezpieczenia powstały wątpliwości co do konieczności dokonywania przedmiotowego saldowania. Rozstrzyga je m.in. interpretacja indywidualna z dnia 6 maja 2021r. o sygn. 0111-KDIB3-3.4013.50.2021.1.JS., w której Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził, że ?[?] w przeciwieństwie do zabezpieczenia generalnego, zabezpieczenie ryczałtowe nie wymaga [?] saldowania na karcie papierowej bądź e-karcie w systemie EMCS. Brak tego obowiązku w założeniu ustawodawcy ma ułatwiać działalność podmiotom zobowiązanym do złożenia zabezpieczenia akcyzowego?
dr Joanna Kiszka
joanna.kiszka@isp-modzelewski.pl
tel. (32) 259 71 50
