2. Co należy rozumieć przez proces elektrolityczny na gruncie podatku akcyzowego?
Zgodnie z art. 30 ust. 7a pkt 2 ustawy o podatku akcyzowym zwalnia się od akcyzy
energię elektryczną wykorzystywaną w procesach elektrolitycznych. Co należy rozumieć przez pojęcie tychże procesów?
W kwestii tej wypowiedział się Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji
indywidualnej z dnia 1 czerwca 2018 r. (0111-KDIB3-3.4013.68.2018.1.JS), stwierdzając, że: ?(?) zgodnie z
ugruntowanym orzecznictwem sądowym, wszelkiego rodzaju przywileje podatkowe są w swojej istocie odstępstwem od
jednej z głównych zasad podatkowych, a mianowicie zasady sprawiedliwości podatkowej, przejawiającej się w
powszechności opodatkowania oraz równości podatkowej. Zatem rzeczą zupełnie wyjątkową jest sytuacja, w której pewna
grupa podmiotów korzysta z uprawnień, których nie posiada większość. Z powyższego wynika, że wszelkiego rodzaju
uprzywilejowanie w systemie prawa podatkowego jako wyjątek, odstępstwo od zasady sprawiedliwości podatkowej
(powszechności i równości opodatkowania) winny odbywać się zgodnie z zasadami prowadzenia wykładni, nie zaś według
wykładni rozszerzającej. Zasadą jest bowiem, jak to sformułowano w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 7 maja 1997 r.
(III RN 22/97 – OSNAPU 1998 nr 5 poz. 142), ścisła interpretacja przepisów wprowadzających przywileje podatkowe.
(por. również wyrok: NSA sygn. akt I GSK 1866/14, TSUE C-169/00 oraz C-150/99).
W dotychczasowym orzecznictwie podatkowym Naczelnego Sądu Administracyjnego i Sądu
Najwyższego wydaje się być utrwalone stanowisko, że przy wszelkiej interpretacji przepisów prawa podatkowego,
próbach odkodowywania zawartych w nich norm prawnych należy posługiwać się przede wszystkim wykładnią językową,
polegająca na ustaleniu treści normy prawnej na podstawie możliwego sensu słów, za pomocą których sformułowano dany
przepis. Podkreślić jednak należy, że proces ten nie może jednak ograniczać się jedynie do semantycznych czy
syntaktycznych reguł języka. Konieczne jest zatem także odwołanie się do tego, co prawodawca przez dane słowa chce
osiągnąć.
Rozważając zatem możliwość zwolnienia energii elektrycznej zużywanej w procesie
produkcji ozonu, konieczne jest rozstrzygnięcie, czy energia ta jest wykorzystywana w procesie elektrolitycznym.
Należy zauważyć, że przepisy ustawy o podatku akcyzowym nie definiują pojęcia,
„procesy elektrolityczne”. Przepisy ustawy o podatku akcyzowym nie odwołują się także w powyższym zakresie wprost do
innych aktów prawnych. Zasadnym jest zatem w tym zakresie odwołanie się do wykładni językowej.
Na gruncie Słownika Języka Polskiego PWN „elektrolityczny” oznacza ?odnoszący się do
elektrolizy?. Pod pojęciem „elektrolizy” rozumie się zaś ?proces, podczas którego doprowadzony z zewnątrz prąd
elektryczny powoduje zajście na elektrodach reakcji utleniania i redukcji?
(http://fluid.itcmp.pwr.wroc.pl/~hkruczek/KE/pliki/elektroliza.pdf). Według kolejnej definicji, elektroliza jest to
zespół termodynamicznie wymuszonych chemicznych procesów redoks, zachodzących na granicach faz: przewodnik
metaliczny przewodnik elektrolityczny, w czasie przepływu prądu elektrycznego z zewnętrznego źródła przez układ:
przewodnik metaliczny przewodnik elektrolityczny przewodnik metaliczny. Procesy zachodzące podczas elektrolizy
są uzależnione od składu roztworu i materiału elektrod (?Wytwarzanie chloru i wodorotlenku sodu metodą elektrolizy
przeponowej 311[31].Z5.06?, Urszula Żłobińska, Instytut Technologii Eksploatacji ? Państwowy Instytut Badawczy,
Radom 2006, s.7).
Elektroliza, jako proces elektrochemiczny, jest wywołana przepływem prądu stałego przez
elektrolit, tj. przewodnik jonowy w fazie ciekłej lub stałej (por. „Podstawy chemii fizycznej”, P.W. Atkins,
Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002 s. 246-247; ?Elektrochemia I. Jonika. Wykłady z chemii fizycznej? Adolf
Kisza, Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa 2000). Istotą procesu elektrolizy (elektrolitycznego) jest zatem ?
wynikająca z definicji ? obecność elektrolitu w postaci roztworu, cieczy lub ciała stałego, w którym zanurzone są
elektrody (ogniwa), na których zachodzi reakcja pod wpływem prądu stałego przepływającego przez ten elektrolit.
Zgodnie z art. 30 ust. 7a pkt 2, z akcyzy zwalnia się energię elektryczną
wykorzystywaną w procesach elektrolitycznych. W opinii Organu, procesy te mają miejsce w sytuacji, gdy doprowadzony
z zewnątrz prąd elektryczny przepływa przez elektrolit i powoduje zachodzenie reakcji utleniania i redukcji na
elektrodach. Pojęcia tego procesu nie można rozszerzać na inne rodzaje reakcji elektrochemicznych. Zauważyć bowiem
należy, że nie każda reakcja chemiczna przebiegająca przy udziale energii elektrycznej jest procesem
elektrolitycznym. Pod wpływem energii elektrycznej mogą bowiem zachodzić także inne przemiany, m.in. procesy
elektroplazmowe, wyładowania barierowe (tzw. ciche), wyładowania łukowe, koronowe czy powierzchniowe, które nie są
procesami elektrolitycznymi zgodnie z powołaną definicją?.
Zatem, aby podatnik mógł korzystać z przedmiotowego zwolnienia od podatku akcyzowego,
wykorzystywana przez niego energia elektryczna musi być zużywana w procesach elektrolitycznych w powyższym
znaczeniu.
Maciej Jendraszczyk
Doradca
podatkowy
Nr wpisu 12 238
Konsultant Podatkowy
w Oddziale
Wielkopolskim
maciej.jendraszczyk@isp-modzelewski.pl
tel.
618483348
