13. Podmioty akcyzy od wyrobów gazowych
W myśl generalnej zasady podatnikiem akcyzy jest podmiot, który dokonuje czynności
podlegających opodatkowaniu akcyzą lub wobec którego zaistniał stan faktyczny podlegający opodatkowaniu akcyzą.
Mając na uwadze przedmiot opodatkowania akcyzą wyrobów gazowych, podatnikami są:
- podmiot będący pośredniczącym podmiotem gazowym używającym wyrobów gazowych;
- podmiot będący finalnym nabywcą gazowym w przypadku użycia wyrobów gazowych:
- uzyskanych w sposób inny niż w drodze nabycia,
- jeżeli nie można ustalić podmiotu, który dokonał sprzedaży tych wyrobów finalnemu
nabywcy gazowemu, a w wyniku kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego albo postępowania podatkowego nie
ustalono, że akcyza została zapłacona w należnej wysokości, - nabywający wyroby gazowe w ramach zwolnienia, i używający ich do innych celów niż
zwolnione, przy czym za takie użycie uważa się również naruszenie warunku, o którym mowa w art. 31b ust. 3
ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r., a także sprzedaż, eksport lub dostawę wewnątrzwspólnotową wyrobów gazowych
przez finalnego nabywcę gazowego zamiast użycia ich do celów zwolnionych.
Ponadto szczegółowo uregulowano sytuację podatnika dokonującego nabycia
wewnątrzwspólnotowego gazu ? obowiązek zapłaty podatku, podobnie jak w przypadku energii elektrycznej, nałożono na
podmiot reprezentujący.
Pośredniczący podmiot gazowy (PPG)
Instytucją stworzoną na potrzeby akcyzy dla wyrobów gazowych jest pośredniczący
podmiot gazowy (dalej: „PPG”). Definicję legalną zawiera art. 2 ust. 1 pkt 23d ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. Jest
to podmiot mający siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium kraju lub posiadający koncesję na obrót gazem
ziemnym na terytorium kraju:
- dokonujący sprzedaży, dostawy wewnątrzwspólnotowej, nabycia wewnątrzwspólnotowego,
importu lub eksportu wyrobów gazowych, lub - używający wyrobów gazowych do celów objętych zwolnieniem od akcyzy i do celów
nieobjętych zwolnieniem od akcyzy, lub - używający wyrobów gazowych do celów objętych zwolnieniem od akcyzy i do celów
objętych zerową stawką akcyzy, lub - będący spółką prowadzącą giełdę towarową w rozumieniu ustawy o giełdach towarowych,
nabywającą wyroby gazowe z tytułu pełnienia funkcji opisanej w art. 5 ust. 3a ustawy o giełdach towarowych, lub - będący towarowym domem maklerskim lub domem maklerskim w rozumieniu ustawy o giełdach
towarowych, nabywającym wyroby gazowe z tytułu pełnienia funkcji opisanej w art. 9 ust. 2 ustawy o giełdach
towarowych lub nabywającym wyroby gazowe na rachunek dającego zlecenie na rynku regulowanym w rozumieniu ustawy
o obrocie instrumentami finansowymi, lub - będący giełdową izbą rozrachunkową, Krajowym Depozytem Papierów Wartościowych S.A.
lub spółką, której Krajowy Depozyt przekazał wykonywanie czynności z zakresu zadań, o których mowa w art. 48
ust. 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, nabywającymi wyroby gazowe z tytułu pełnienia funkcji
opisanej w art. 9 ust. 2 ustawy o giełdach towarowych, lub - będący spółką prowadzącą jednocześnie izbę rozliczeniową i izbę rozrachunkową w
rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, nabywającą wyroby gazowe z tytułu pełnienia funkcji, o
której mowa w art. 68a ust. 14 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, lub w celu rozliczenia i rozrachunku
transakcji zawieranych na rynku regulowanym ? który pisemnie powiadomił właściwego naczelnika urzędu celnego o
tej działalności.
Definicja ta umożliwia nabywanie wyrobów gazowych bez podatku dużej grupie podmiotów,
przy jednolitej, a jednocześnie niekłopotliwej ich ewidencji. Warto zwrócić uwagę na podmioty wymienione wyżej w pkt
4?7 ? są to podmioty, które potencjalnie mogą obracać wyrobami gazowymi na towarowej giełdzie energii, a co za tym
idzie ? podmioty pośredniczące z definicji.
Na podstawie art. 16 ust. 3a ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. PPG jest obowiązany do
powiadomienia właściwego dla niego naczelnika urzędu skarbowego przed rozpoczęciem działalności w tym charakterze.
Powiadomienie powinno zawierać dane dotyczące tego podmiotu i prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, w
szczególności imię i nazwisko lub nazwę podmiotu, adres zamieszkania lub adres jego siedziby, numer identyfikacji
podatkowej (NIP) albo inny numer identyfikacyjny używany w państwie zamieszkania lub siedziby podmiotu oraz
określenie rodzaju prowadzonej działalności gospodarczej.
Finalny nabywca gazowy:
W myśl art. 2 ust. 1 pkt 19a ustawy z dnia 6 grudnia
2008 r. jest to podmiot, który:
- nabywa na terytorium kraju, importuje lub nabywa wewnątrzwspólnotowo wyroby gazowe,
lub - posiada wyroby gazowe, uzyskane w sposób inny niż w drodze nabycia
? niebędący pośredniczącym podmiotem gazowym.
Przepis ten wskazuje, że finalnym nabywcą gazowym jest podmiot niebędący
pośredniczącym podmiotem gazowym, który w jakikolwiek sposób znalazł się w posiadaniu wyrobów gazowych.
Marek Zagórski
konsultant
podatkowy
marek.zagorski@isp-modzelewski.pl
tel.
(22) 517 30 60
