2. Projektowane zmiany zasad opodatkowania ubytków wyrobów akcyzowych
W skierowanym do Sejmu 29 maja 2018 r. projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku
akcyzowym oraz ustawy ? Prawo celne (dalej określanym jako: „projekt”), przewidziano m.in. zmiany definicji ubytków
wyrobów akcyzowych oraz zakresu zwolnienia przewidzianego w art. 30 ust. 4 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku
akcyzowym (dalej powoływanej jako: „ustawa”).
Pierwsza ze zmian, w odniesieniu m.in. do piwa i wyrobów winiarskich wprowadza
rozwiązanie analogiczne do stosowanego w obecnym stanie prawnym względem wyrobów węglowych i wyrobów energetycznych.
Zgodnie z projektem, definicja legalna ubytków wyrobów akcyzowych zawarta w art. 2 ust. 1 pkt 20 ustawy ma zostać
zmieniona w części dotyczącej strat wyrobów akcyzowych, określonych w załączniku nr 2 do ustawy, objętych stawką
akcyzy inną niż stawka zerowa, powstałych podczas stosowania procedury zawieszenia poboru akcyzy. Projektowane jest
wyłączenie z zakresu definicji ubytków wyrobów akcyzowych strat powstających podczas produkcji wyrobów
energetycznych, piwa, wina, napojów fermentowanych, wyrobów pośrednich lub wyrobów tytoniowych. Zmiana ta ma w
założeniu służyć zmniejszeniu obciążeń administracyjnych, w tym ilości dokumentacji prowadzonej w związku z
rozliczaniem norm ubytków. Przede wszystkim jednak projektowane rozwiązanie zapewnić ma wprowadzenie do polskich
regulacji mechanizmu, który umożliwiłby podatnikowi wykazanie, że rzeczywiste ubytki wyrobów akcyzowych
przekraczające maksymalny poziom określony na podstawie przepisów mają charakter naturalny. Tzw. ubytków
naturalnych, polegających na całkowitym zniszczeniu lub nieodwracalnej utracie wyrobów akcyzowych objętych
procedurą zawieszenia poboru akcyzy, które wynikają m.in. z właściwości tych wyrobów, na gruncie art. 7 ust. 4
dyrektywy Rady 2008/118/WE z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie ogólnych zasad dotyczących podatku akcyzowego,
uchylającej dyrektywę 92/12/EWG (zwanej dalej „dyrektywą”) nie uważa się bowiem za dopuszczenie do konsumpcji, a w
konsekwencji nie poddaje opodatkowaniu.
Trzeba zaznaczyć, że w obecnym stanie prawnym ubytki wyrobów akcyzowych rozliczane są
w oparciu o normy ustalone w drodze decyzji właściwego naczelnika urzędu skarbowego wydanej na wniosek
zainteresowanego podmiotu, zgodnie z art. 85 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku akcyzowym albo z urzędu na podstawie art.
85 ust. 2 pkt 1 lit. a) tejże ustawy ? w odniesieniu do wyrobów energetycznych, o których mowa w art. 89 ust. 2,
znajdujących się poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy i objętych zerową stawką akcyzy.
Przedmiotowe normy dopuszczalnych ubytków wyrobów akcyzowych oraz dopuszczalne normy
ich zużycia, ustalane są z uwzględnieniem:
- rodzaju wyrobów akcyzowych,
- specyfiki poszczególnych etapów produkcji i pozostałych czynności, w trakcie których
może dojść do powstania ubytków wyrobów akcyzowych, a także - warunków technicznych i technologicznych występujących w danym przypadku. Nigdy
jednak nie mogą przekroczyć wysokości maksymalnych norm wskazanych w przepisach wykonawczych do ustawy, tj.
obecnie do wysokości wynikającej z rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 grudnia 2015 r. w sprawie
maksymalnych norm dopuszczalnych ubytków i dopuszczalnych norm zużycia wyrobów akcyzowych.
Powyższe oznacza, że organy podatkowe nie mają prawa przyznać norm ubytków wyższych
niż maksymalnie określone w rozporządzeniu, nawet gdyby rzeczywiste straty technologiczne uzasadniały taką decyzję.
Potwierdza to treść art.30 ust.4 ustawy, zgodnie z którym zakres zwolnienia obejmuje ubytki wyrobów akcyzowych do
wysokości:
- ustalonej dla danego podmiotu przez właściwego naczelnika urzędu skarbowego na
podstawie art. 85 ust. 1 pkt 1 albo ust. 2 pkt 1 lit. a; - określonej w przepisach wydanych na podstawie art. 85 ust. 7.
W uzupełnieniu projektowanych zmian definicji ubytków, w projekcie założono także
zmianę art. 30 ust. 4a ustawy, polegającą na rozszerzeniu zakresu zwolnienia od akcyzy ubytków wyrobów akcyzowych do
wysokości równej rzeczywistym stratom, jeżeli podmiot udowodni ich naturalny charakter wynikający z właściwości
wyrobów. Dodany ust. 4a umożliwi, po spełnieniu przez podmiot wskazanego powyżej warunku, zwolnienie od akcyzy
ubytków wyrobów akcyzowych w przypadku przekroczenia norm dopuszczalnych ubytków, o których mowa w art. 85 ust. 1
pkt 1 i ust. 2 pkt 1 lit. a albo określonych w przepisach wydanym na podstawie art. 85 ust. 7 ustawy.
Reasumując : projektowane zmiany powinny ograniczyć obciążania dokumentacyjne
związane z występowaniem ubytków wyrobów akcyzowych oraz doprowadzić do zgodności polskiej regulacji z art. 7 ust.
4 dyrektywy przez umożliwienie podatnikom udowodnienia naturalnego charakteru ubytków.
dr Joanna Kiszka
Konsultant
podatkowy
joanna.kiszka@isp-modzelewski.pl
tel.
(32) 259 71 50