2. Akcyza od skradzionego samochodu.
W dniu 16 stycznia 2023 r. DKIS wydał interpretację indywidualną sygn. 0111-KDIB3-3.4013.255.2022.1.JS w przedmiocie podatku akcyzowego dotyczącą obowiązku zapłaty akcyzy w związku z nabyciem wewnątrzwspólnotowym samochodu osobowego będącego wcześniej przedmiotem kradzieży.
W przedmiotowej sprawie, zgodnie z opisem stanu faktycznego, Wnioskodawca dokonał zakupu samochodu na podstawie ogłoszenia znajdującego się na niemieckiej stronie internetowej. W celu zakupu, Wnioskodawca udał się osobiście poza terytorium kraju (jak wskazuje opis stanu faktycznego – na terytorium Niemiec), gdzie Wnioskodawca zakupił pojazd oraz przekroczył Pan granicę.
Następnie Wnioskodawca wykonał w Polsce wymagane badanie techniczne z wynikiem pozytywnym. W tym samym dniu Wnioskodawca umówił się na wizytę w Urzędzie Komunikacji w celu rejestracji pojazdu, w którym Wnioskodawca otrzymał również informację o warunkowej rejestracji przed opłatą akcyzy. Następnie Wnioskodawca złożył online deklarację AKC-US w celu zapłaty akcyzy za pojazd (samochód osobowy) zakupiony w Unii Europejskiej.
W wyniku działań policji dokonane zostały ustalenia, że powyższy samochód nabyty przez Wnioskodawcę w Niemczech i przewieziony na terytorium kraju był przedmiotem wcześniejszej kradzieży. W konsekwencji, samochód został zarekwirowany i odstawiony na parking policyjny.
W związku z powyższym Wnioskodawca zwrócił się z pytaniem, czy jest On obowiązany do zapłaty podatku akcyzowego od kradzionego pojazdu?
W ocenie Wnioskodawcy, w związku z faktem, że zakupiony samochód był kradziony i został zarekwirowany przez policję, Wnioskodawca nie był obowiązany do zapłaty podatku akcyzowego.
DKIS uznał stanowisko Wnioskowany za nieprawidłowe i wskazał, że „(…) w myśl art. 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 z późn. zm.):
Obowiązkiem podatkowym jest wynikająca z ustaw podatkowych nieskonkretyzowana powinność przymusowego świadczenia pieniężnego w związku z zaistnieniem zdarzenia określonego w tych ustawach.
Podkreślenia wymaga, że obowiązek podatkowy jest instytucją obiektywną w tym znaczeniu, że o jego powstaniu nie decyduje wola podmiotów nim objętych. Na powstanie obowiązku podatkowego nie ma więc wpływu żadna umowa cywilnoprawna, ani też wola lub działanie podmiotów. Podmioty nie mogą w sposób dowolny kształtować sytuacji prawnopodatkowej w związku z dokonaniem czynności podlegającej opodatkowaniu. Powstanie obowiązku podatkowego jest zależne wprost od zaistnienia określonych zdarzeń, które wynikają wprost z przepisów ustawy.
Jednocześnie, należy zwrócić uwagę, że zgodnie z art. 5 ustawy o podatku akcyzowym:
Czynności lub stany faktyczne, o których mowa w art. 8 ust. 1-5, art. 9 ust. 1, art. 9a ust. 1 i 2, art. 9b ust. 1 i 2, art. 9c ust. 1 i 2 oraz art. 100 ust. 1-2, są przedmiotem opodatkowania akcyzą niezależnie od tego, czy zostały wykonane lub powstały z zachowaniem warunków oraz form określonych przepisami prawa.
Powyższy przepis, wraz z pozostałymi regulacjami normującymi powstanie obowiązku podatkowego w akcyzie, wskazuje, że wystąpienie konkretnych stanów faktycznych jest niezależne od tego, czy czynności powodującej powstanie obowiązku podatkowego dokonano z zachowaniem wymaganych warunków i form określonych przepisami prawa (w tym w zakresie ich legalności, czyli zgodności z prawem).
W konsekwencji, z punktu widzenia powstania obowiązku podatkowego – także w przypadku samochodów osobowych – kluczowe jest już samo dokonanie czynności, z którą ustawa wiąże powstanie tego obowiązku; nawet jeżeli zostałaby dokonana z naruszeniem przepisów (np. w drodze czynu zabronionego).
Z kolei na mocy art. 5 Ordynacji podatkowej:
Zobowiązaniem podatkowym jest wynikające z obowiązku podatkowego zobowiązanie podatnika do zapłacenia na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu albo gminy podatku w wysokości, w terminie oraz w miejscu określonych w przepisach prawa podatkowego.
Zobowiązanie podatkowe to wyraz konkretyzacji uprawnień i obowiązków wynikających z przepisów prawa podatkowego, wskazujący na ich wymagalność, tj. na obowiązek spełnienia świadczenia i wykonania ciążącego zobowiązania. Treść art. 5 Ordynacji podatkowej przesądza o tym, że z zobowiązaniem podatkowym mamy do czynienia wtedy, gdy na podstawie określonej regulacji zawartej w ustawach podatkowych dokonuje się konkretyzacja powinności danego podatnika do zapłacenia podatku na rzecz m.in. Skarbu Państwa, co do trzech następujących elementów: wysokości świadczenia, terminu płatności i miejsca spełnienia świadczenia.
Innymi słowy, zobowiązanie podatkowe zaistnieje wówczas, gdy wystąpi podmiot, przedmiot (czynność opodatkowana) i podstawa opodatkowania, dla których określona jest stawka podatku oraz warunki techniczne związane z jego poborem – a więc wtedy, gdy można wskazać podatnika oraz wszystkie elementy techniczne podatku i określić jego wysokość.
Jak wskazano już powyżej, przepis art. 100 ust. 1 pkt 2 ustawy jednoznacznie wskazuje, że przedmiotem opodatkowania akcyzą jest m.in. nabycie wewnątrzwspólnotowe samochodu osobowego niezarejestrowanego wcześniej na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym.
Stosownie zatem do definicji zawartej w art. 2 ust. 1 pkt 9 ustawy, oznacza to, że przemieszczenie z terytorium państwa członkowskiego na terytorium kraju samochodu osobowego niezarejestrowanego wcześniej w Polsce w rozumieniu ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r. poz. 988 z późn. zm.) – co do zasady będzie podlegać opodatkowaniu akcyzą.
Na skutek dokonania tej czynności (nabycia wewnątrzwspólnotowego samochodu osobowego) powstaje obowiązek podatkowy, zgodnie z regulacjami art. 101 ust. 2 ustawy. Przy czym, wyłączenie z powstania tego obowiązku, na mocy art. 100 ust. 2a ustawy wolą prawodawcy dotyczy wyłącznie nabycia wewnątrzwspólnotowego samochodu osobowego albo sprzedaży, o której mowa w art. 100 ust. 1 pkt 3 lit. a, jeżeli ten samochód osobowy został dostarczony wewnątrzwspólnotowo lub wyeksportowany w terminie 30 dni od dnia nabycia wewnątrzwspólnotowego albo sprzedaży i fakt dostawy wewnątrzwspólnotowej lub eksportu jest potwierdzany przez dokumenty, o których mowa w art. 107 ust. 3 (co nie ma miejsca w przedmiotowej sprawie).
Tym samym, mając na uwadze okoliczności przedstawione przez Pana we wniosku należy zauważyć, że z tytułu dokonanego przez Pana nabycia wewnątrzwspólnotowego samochodu osobowego ciąży na Panu obowiązek podatkowy i zobowiązanie podatkowe zgodnie z art. 106 ust. 2 i 3 ustawy o podatku akcyzowym. W konsekwencji, w związku z przemieszczeniem nabytego samochodu osobowego do Polski z kraju członkowskiego UE, jest Pan obowiązany, po dokonaniu jego przemieszczenia na terytorium kraju, bez wezwania organu podatkowego złożyć deklarację uproszczoną, według ustalonego wzoru, właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 14 dni, licząc od dnia powstania obowiązku podatkowego, nie później jednak niż w dniu rejestracji samochodu osobowego na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym, a także dokonać obliczenia i zapłaty akcyzy w terminie 30 dni, licząc od dnia powstania obowiązku podatkowego, nie później jednak niż w dniu rejestracji samochodu osobowego na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym”.
Katarzyna Wawrzonkiewicz
Specjalista ds. obsługi ubezpieczenia podatkowego
katarzyna.wawrzonkiewicz@isp-modzelewski.pl
tel. 22 517 30 76
