OBRÓT WYROBAMI AKCYZOWYMI
1. Najważniejsze zmiany w nowelizacji ustawy akcyzowej.
W dniu 5 czerwca 2023 r., Prezydent RP podpisał ustawę z dnia 26 maja 2023 r. dotyczącą zmiany ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw. Nowelizacja wprowadza wiele zmian w zakresie akcyzowy. Głównym celem ustawy jest doprecyzowanie przepisów, rozszerzenie zakresu przedmiotowego i podmiotowego oraz wprowadzenie ułatwień w wydawaniu WIA
Zgodnie z nowymi przepisami, od 1 lipca WIA nie będzie wiązała się po dniu, w którym staje się ostateczna, ale z okresem jej ważności. Wyjątkiem są sytuacje, w których WIA zostaje zmieniona z powodu określonych przesłanek opisanych w art. 7ha ust. 1 pkt 1-3 (wtedy traci ważność od dnia wystąpienia) lub art. 7ha ust. 1 pkt (traci ważność od dnia następnego, w którym wystąpiły przesłanki). Ponadto, jeśli podmiot zastosuje się do zmienionej WIA od dnia wystąpienia tych przesłanek do dnia, w którym decyzja o zmianie WIA stanie się ostateczna, traci ona ważność przed upływem terminu, z dniem następnym po dniu, w którym decyzja o zmianie WIA lub decyzja o uchyleniu WIA stała się ostateczna, lub w przypadku wygaśnięcia na podstawie art. 7h ust. 1 – w zależności od tego, które zdarzenie nastąpi wcześniej.
Od 1 lipca 2023 roku do samego wniosku o wydanie WIA należy również dołączyć NIP lub inny numer umożliwiający identyfikację wnioskodawcy. Może być on także uzupełniony innymi materiałami, a jego złożenie odbywa się pod rygorem odpowiedzialności karnej związanej z oświadczeniem, w którym wnioskodawca stwierdza, że w dniu składania wniosku nie toczy się przeciwko niemu postępowanie podatkowe, kontrola podatkowa ani kontrola celno-skarbowa, a także o braku rozstrzygnięcia istoty sprawy w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego, co zastępuje pouczenie. Ponadto, w przypadku wystąpienia przesłanek dotyczących przedmiotu WIA, o których mowa w ust. 2b, organ nie wyda wniosku.
W zakresie badań i analiz rozszerzono katalog przedmiotowy poprzez usunięcie zakresu przedmiotowego przepisu. Ponadto, wspomniane badania będą mogły być przeprowadzane również przez jednostki organizacyjne KAS, a opłata za nie będzie pobierana na rachunek bankowy KIS.
W przypadku terminów wydania WIA stosuje się odpowiednio przepisy działu IV ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa, z wyjątkiem rozdziałów 17-20, a samo WIA będzie wygasać ex lege.
Zgodnie z nowelizacją art. 7ha, zmiana WIA nie będzie już następować na podstawie decyzji organu, ale Dyrektor KIS będzie wszczynał postępowanie z urzędu w określonych sytuacjach lub w przypadku wystąpienia uzasadnionych przesłanek powodujących jej nieprawidłowość. Postępowanie to może skutkować zmianą WIA, pozostawieniu jej w niezmienionej formie lub jej uchyleniem. Do przesłanek, które już istniały przed nowelizacją, dodano również błędy w wykładni lub niewłaściwą ocenę dotyczącą zastosowania przepisów prawa materialnego oraz istnienia przesłanek w dniu wydania decyzji dotyczącej odmowy wszczęcia postępowania, odmowy wydania lub umorzenia postępowania, a także wystąpienia przesłanek, o których mowa w art. 240 § 1 oraz art. 247 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacji Podatkowej. W przypadkach wymienionych w ust. 1 pkt 1-3, wniosek może zostać złożony również przez podmiot, na rzecz którego WIA została wydana, a w odniesieniu do wszystkich przypadków, szef KAS może przejąć prowadzenie postępowania w drodze postanowienia.
Uchylono przepisy dotyczące odmowy wydania WIA. Od 1 lipca, zgodnie z zasadą ogólną, będzie to miało miejsce tylko w przypadku, gdy wniosek o wydanie WIA nie dotyczy wyrobu akcyzowego ani samochodu osobowego. Dodatkowo, uchylono przepis dotyczący przetwarzania danych z wniosku o wydanie WIA. W kontekście publikacji decyzji, zakres informacji umieszczanych w BIP będzie dotyczył również decyzji o uchyleniu WIA oraz decyzji o odmowie wydania WIA. Ponadto, ta informacja ma być umieszczana bez zbędnej zwłoki w BIP na stronie Ministerstwa Finansów. W zakresie właściwości organów podatkowych dotyczących WIA, zmieniono katalog. Od 1 lipca organami właściwymi będą szef KIS oraz, w przypadkach określonych w art. 7h ust. 6, szef KAS. Dodatkowo, wprowadzono zmianę poprzez dodanie powstania obowiązku podatkowego z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowych wyrobów akcyzowych przemieszczanych poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy w opakowaniach jednostkowych bez użycia systemu, dokonanego na potrzeby wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej z dniem otrzymania wspomnianych wyrobów przez podatnika. Jednak dzień ten nie może nastąpić później niż w 7 dniu od dnia wystawienia dokumentu handlowego. Legislator poszerzył również katalog zastosowania procedury zawieszenia poboru akcyzy na wyroby, o których mowa w art. 40 ust. 5a, który ponadto co występowało do tej pory w ust. 5, dodał produkty o kodzie CN 2710 20 90, których mniej niż 90% objętości (włącznie ze stratami) destyluje się w temperaturze 210°C, a co najmniej 65% objętości (włącznie ze stratami) destyluje się w temperaturze 250°C według metody ISO 3405 (równoważnej metodzie ASTM D 86). Dodatkowo, w przypadku wszelkich wyrobów akcyzowych, o których mowa w art. 40 ust. 5a, w zakresie wewnątrzwspólnotowego przemieszczania poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy, odbywa się z koniecznym użyciem Systemu na podstawie e-SAD lub dokumentu zastępującego e-SAD, jedynie w przypadku, gdy wyroby te są przemieszczane luzem, czyli bez odpowiedniego opakowania lub znakowania.
Kolejną zmianą jest rozszerzenie zakresu przedmiotowego obowiązku przedłożenia określonych dokumentów właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego. Grupę podmiotów zobowiązanych rozszerzono o dostawców wyrobów akcyzowych, o których mowa w art. 30 ust. 5a, przemieszczanych poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy w opakowaniach jednostkowych bez użycia Systemu.
Piotr Nowak
praktykant
piotr.nowak@isp-modzelewski.pl
