11. Status producenta rolnego na dzień złożenia wniosku o zwrot podatku akcyzowego
Jak wskazał WSA w Bydgoszczy w wyroku z dnia 26 września 2017 r.: (Sygn. akt. I SA/Bd
738/17): Wnioskodawca nie musi posiadać statusu producenta rolnego na dzień złożenia wniosku o zwrot podatku
akcyzowego. Istotne jest, aby taki status posiadł w okresie, którego zwrot podatku dotyczy i w którym nabywa olej
napędowy na podstawie faktur VAT.
Jak wskazał WSA w przedmiotowym wyroku: ?Sąd w tut. składzie przychyla się do
poglądu, według którego wnioskodawca nie musi posiadać statusu producenta rolnego na dzień złożenia wniosku o zwrot
podatku. Istotne jest, aby taki status posiadł w okresie, którego zwrot podatku dotyczy i w którym nabywa olej
napędowy na podstawie faktur VAT. Tut. Sąd zauważa, że podanym zagadnieniem prawnym zajmował się także Naczelny Sąd
Administracyjny w wymienionym wyżej wyroku z dnia 22 października 2015 r. sygn. akt I GSK 8/14. Wprawdzie stan
faktyczny, na tle którego zapadł ww. wyrok nie jest identyczny ze stanem faktycznym niniejszej sprawy, niemniej
jednak problem prawny jest taki sam. Tut. Sąd podziela pogląd Naczelnego Sądu Administracyjnego wyrażony w tym
wyroku. Otóż za Naczelnym Sądem Administracyjnym podać należy, że przepisy prawa wprost nie odpowiadają na pytanie,
czy producentem rolnym musi być podmiot nie tylko w okresie, za który występuje z wnioskiem o zwrot podatku, ale czy
także na dzień złożenia wniosku. Zdaniem tut. Sądu, nie można powoływać się nie tylko na art. 4 (na co wyżej już
wskazano w pkt IV niniejszego uzasadnienia), ale także na art. 5 ustawy o zwrocie podatku, jako na podstawę
koniecznego warunku, aby Wnioskodawczyni była producentem rolnym na dzień złożenia wniosku. Odnosząc się do
regulacji art. 5 ust. 1 i 2 tej ustawy należy wskazać, że przepis ten reguluje w istocie kilka zagadnień prawnych,
tj.: 1) określa właściwość miejscową organu, którą w myśl tego przepisu wyznacza położenie gruntów rolnych, 2)
wskazuje, że zwrot podatku może nastąpić wyłącznie na wniosek producenta rolnego, a także 3) zwrot podatku następuje
w drodze decyzji (wydanej na podstawie k.p.a. – art. 2 ustawy o zwrocie podatku). W tym zakresie powołana regulacja
nie budzi uzasadnionych wątpliwości. Mogące pojawiać się wątpliwości interpretacyjne są związane z wprowadzonym do
tego przepisu wyrażeniem: „będących w posiadaniu lub współposiadaniu producenta rolnego”, z którego jak należałoby
założyć niekiedy jest wywodzony obowiązek posiadania przez producenta rolnego gruntów rolnych w momencie składania
wniosku o zwrot podatku. Co nie jest jednak trafnym poglądem, jak stwierdził NSA w ww. wyroku. Z analizy przepisów
ustawy o zwrocie podatku akcyzowego, a zwłaszcza wyżej już przywołanych art. 4, art. 5, art. 6 i art. 7 wynika
bowiem, że procedowanie w zakresie zwrotu podatku jest poddane ścisłym regułom, trwającym kilka miesięcy. Podatnik
nie może złożyć wniosku w dowolnym czasie. Wręcz musi odczekać kilka miesięcy po dokonaniu nabycia oleju napędowego,
aby nie tylko uzyskać zwrot podatku, ale nawet złożyć wniosek. Skoro ustawodawca założył, że ubieganie się o zwrot
podatku trwa nawet kilka miesięcy od daty nabycia oleju napędowego, to wyzbycie się gospodarstwa rolnego i utrata
statusu producenta rolnego na moment złożenia wniosku, nie może determinować prawa do zwrotu podatku. W tej sytuacji
należy stwierdzić, że wyzbycie się posiadania gruntów rolnych przed terminem uprawniającym do złożenia wniosku, z
uwagi na długotrwały proces jego zwrotu oraz cel wprowadzenia tej regulacji (częściowy zwrot poniesionych przez
producenta rolnego wydatków z tytułu zakupu oleju napędowego wykorzystanego do produkcji rolnej), nie powinno
stanowić przeszkody do złożenia wniosku o zwrot podatku, o ile pozostałe warunki są spełnione. Wykładając art. 5
ust. 1 ustawy o zwrocie podatku należy bowiem przyjąć, że wprowadzone w tym przepisie wyrażenia „będących w
posiadaniu lub współposiadaniu producenta rolnego” odnoszą się do określenia właściwości miejscowej organu
uprawnionego do rozpoznania wniosku, a nie zachowania prawa do złożenia wniosku. W okolicznościach sprawy nie jest
kwestionowany przez organy sam fakt posiadania gruntów rolnych w okresie objętym rozliczeniem, ani też to, że Strona
złożyła wniosek do właściwego miejscowo organu, a jedynie podnoszone jest, iż na moment wystąpienia z wnioskiem
Skarżąca nie była producentem rolnym, bo z końcem 2016 r. oddała grunty rolne w dzierżawę na 10 lat, a których
dotyczył ten wniosek. W takiej sytuacji złożenie wniosku w dniu, w którym Skarżąca nie posiadała statusu producenta
rolnego, nie może stanowić podstawy do odmowy zwrotu podatku akcyzowego. Przyjęta przez organy interpretacja
przepisów prawa pozostaje także w sprzeczności z celem wprowadzonego rozwiązania prawnego przez ustawodawcę.? Jak
słusznie podkreślić ponadto WSA w niniejszej sprawie: Przy analizowaniu rozważanego zagadnienia należy mieć zatem na
uwadze całość regulacji dotyczących instytucji zwrotu podatku, a nie tylko pojedynczy przepis prawa w oderwaniu od
pozostałych unormowań prawnych ustawy o zwrocie podatku. Tut. Sąd zauważa, że w orzecznictwie Naczelnego Sądu
Administracyjnego prezentowany jest pogląd, iż niejasności czy wątpliwości co do stanu prawnego nie powinny być
tłumaczone na niekorzyść podmiotu, którego dotyczy rozstrzygnięcie organu, ponieważ przemawia za tym treść unormowań
Konstytucji RP, zwłaszcza art. 2 (zasada demokratycznego państwa prawnego), a także art. 64 (zasada ochrony
własności). Wykładnia przepisów ustawy o zwrocie podatku akcyzowego, której dokonały organy budzi wątpliwości, które
należało rozstrzygnąć na korzyść Skarżącej.?
Alan Lipnicki
Młodszy Konsultant
podatkowy
alan.lipnicki@isp-modzelewski.pl
tel.
(22) 517 30 60
