OPODATKOWANIE AKCYZĄ SAMOCHODÓW OSOBOWYCH
1. Sposób obliczania podstawy opodatkowania w akcyzie w przypadku wykupu samochodu stanowiącego przedmiot leasingu operacyjnego na terytorium państwa członkowskiego UE
Problem następstw podatkowych wykupu samochodu po zakończeniu okresu umowy leasingu
nie jest zazwyczaj kojarzony z regulacjami ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (dalej: „ustawa”).
Częściowo odniósł się do niego Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 25 kwietnia
2018 r., dotyczącej umowy zawartej na terenie Słowacji przez działający tam zagraniczny oddział Podatnika.
Z wnioskiem o wydanie interpretacji wystąpił Podatnik zamierzający zawrzeć z
kontrahentem słowackim umowę leasingu transgranicznego samochodu osobowego, który przez cały czas trwania umowy
leasingu (tj. kilka lat) będzie zarejestrowany w Słowacji. Dopiero po zakończeniu umowy, w sytuacji wykupu pojazdu
za określony procent jego wartości, Podatnik dokona przerejestrowania samochodu i zapłaty należnego podatku
akcyzowego, jednak w trakcie obowiązywania umowy pojazd będzie użytkowany głównie na obszarze Słowacji i
okazjonalnie w Polsce.
Podatnik był zdania, że ustawodawca uwarunkował powstanie obowiązku podatkowego z
tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego niezarejestrowanego samochodu osobowego, gdy podmiot ten nie jest właścicielem
od złożenia wniosku o rejestrację samochodu osobowego na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym od
złożenia wniosku o rejestrację na terytorium kraju lub nabycia prawa rozporządzania pojazdem jak właściciel, a nie
od formalnego podpisania umowy leasingu z kontrahentem unijnym spoza Polski. W ocenie Podatnika, czynności
podpisania umowy leasingu z takim kontrahentem nie można zakwalifikować do żadnej z czynności określonych w art. 101
ust. 2 ustawy. Zatem w przypadku, gdy samochód osobowy do czasu wykupu nie będzie rejestrowany w Polsce, po stronie
leasingobiorcy z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia przedmiotowego samochodu nie powstanie obowiązek podatkowy w
podatku akcyzowym.
Dalej Podatnik wywodził, że jeżeli po zakończeniu umowy leasingu samochód pozostanie
w kraju i następnie zostanie spisana umowa związana z wykupem tego samochodu, to obowiązek podatkowy powstanie z
dniem nabycia prawa rozporządzania samochodem osobowym jak właściciel. Natomiast jeżeli po skończonym okresie
leasingu samochód powróci do leasingodawcy a później zostanie spisana umowa przenosząca własność samochodu na
leasingobiorcę – obowiązek podatkowy powstanie z dniem przemieszczenia samochodu osobowego z terytorium Słowacji na
terytorium kraju.
W rezultacie powyższego, w ocenie Podatnika, zgodnie z art. 104 ust. 1 pkt 2 ustawy,
podstawę opodatkowania będzie stanowiła co do zasady kwota, jaką Podatnik jako korzystający (leasingobiorca) będzie
obowiązany zapłacić za samochód w momencie wykupu.
Organ interpretacyjny nie zgodził się z powyższym stanowiskiem Podatnika. W
interpretacji indywidualnej nr 0111-KDIB3-3.4013.24.2018.1.JS, wskazał, że sposób obliczania podstawy opodatkowania
uzależniony jest od zdarzeń poprzedzających wykup samochodu po zakończeniu leasingu.
Uznał, że jeżeli po
zawarciu umowy leasingu na Słowacji Podatnik nie będzie użytkował samochodu będącego przedmiotem zarówno przed, jak
i po jego wykupie na terytorium kraju, nie powstanie wobec niego obowiązek podatkowy w podatku akcyzowym w Polsce.
Jednakże, jeśli obowiązek podatkowy w akcyzie powstanie z tytułu pierwszej sprzedaży na terytorium kraju (użycia na
potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej) wziętego w leasing samochodu osobowego, wówczas – zdaniem Organu –
podstawę opodatkowania ustalać należy na podstawie art. 104 ust. 7 ustawy, czyli jako średnią wartość rynkową na
rynku krajowym samochodu osobowego, pomniejszoną o kwotę podatku od towarów i usług oraz o kwotę akcyzy.
W
przypadku natomiast, gdy po zakończeniu okresu umowy leasingu wykup samochodu osobowego nie użytkowanego uprzednio
na terytorium Polski do celów działalności gospodarczej, nastąpi w innym kraju członkowskim UE, a dopiero później
Podatnik dokona przemieszczenia tego samochodu do Polski, wtedy ? w ocenie Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej –
powstanie obowiązek podatkowy w akcyzie z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego samochodu, przed którym nastąpiło
nabycie prawa do rozporządzania samochodem jak właściciel.
W tej sytuacji ? stosownie do art. 104 ust. 1 pkt 2 ustawy ? podstawą opodatkowania w
akcyzie powinna być kwota, jaką Podatnik jest obowiązany zapłacić za samochód osobowy w momencie wykupu, a w
sytuacji, o której mowa w art. 104 ust. 8 ustawy, tj. gdy wysokość podstawy opodatkowania będzie bez uzasadnionej
przyczyny znacznie odbiegać od średniej wartości rynkowej pojazdu, Podatnik zostanie wezwany do zmiany jej wysokości
lub wskazania przyczyn zaistniałej różnicy.
Tym samym, oceniając całościowo stanowisko Podatnika, zgodnie z którym w przypadku
wykupu z leasingu samochodu osobowego, obowiązek podatkowy powstanie dopiero w momencie nabycia prawa do
rozporządzania samochodem osobowym jak właściciel lub dokonania jego rejestracji na terytorium kraju, a podstawą
opodatkowania będzie wartość wykupu w dniu, w którym Podatnik nabędzie prawo do rozporządzania samochodem jak
właściciel, z zastrzeżeniem art. 104 ust. 8 ustawy ? Organ uznał za nieprawidłowe.
dr Joanna Kiszka
Konsultant
podatkowy
joanna.kiszka@isp-modzelewski.pl
tel.
(32) 259 71 50
