4. Rozliczanie akcyzy od sprzedaży energii elektrycznej według faktycznego zużycia energii.
XXX z siedzibą w… (dalej jako: „Wnioskodawca” lub „Spółka”) to spółka prawa handlowego, działająca na rynku od… roku. Głównym przedmiotem jej działalności jest handel energią elektryczną (35.14.Z), a także wytwarzanie energii elektrycznej (35.11.Z), przesyłanie energii elektrycznej (35.12.Z) oraz dystrybucja energii elektrycznej (35.13.Z).
W 2014 r. Spółka uzyskała koncesję na obrót energią elektryczną, zaś w 2015 r. rozpoczęła nabywanie energii elektrycznej od wytwórców wytwarzających energię z odnawialnych źródeł energii. Wnioskodawca jest zatem spółką energetyczną, która specjalizuje się w handlu energią elektryczną na rynku hurtowym (relacje B2B). Wnioskodawca planuje poszerzyć swoją działalność o profil polegający na sprzedaży energii elektrycznej na rzecz finalnych konsumentów (B2C). Wszystkie pytania zaprezentowane w niniejszym wniosku dotyczą planowanej działalności na rynku finalnych konsumentów (B2C).
Wnioskodawca planuje wprowadzenie dwóch modeli rozliczeń w ramach sprzedaży energii elektrycznej na rzecz konsumentów:
- model A, polegający na rozliczaniu konsumentów według faktycznego zużycia energii elektrycznej;
- model B, tzw. model prognozowy, polegający na wprowadzeniu kilkumiesięcznego okresu rozliczeniowego. W okresie tym Wnioskodawca wystawiać będzie dokumenty stanowiące blankiety prognozowe wpłat oraz na koniec każdego okresu rozliczeniowego wystawi fakturę rozliczeniową na podstawie faktycznego zużycia energii elektrycznej.
W modelu A Wnioskodawca będzie otrzymywał od operatora odczyty rzeczywistego zużycia energii elektrycznej przez poszczególnych klientów Spółki, w okresach jednomiesięcznych. Rozliczenie należności z tytułu dostarczonej energii elektrycznej do klientów Spółki dokonywane będzie zatem w oparciu o dane wynikające z odczytów przekazywanych Spółce przez operatora. Oznacza to, że klient obciążany będzie należnościami za faktycznie dostarczoną energię elektryczną według miesięcznych odczytów, na podstawie wystawianych przez Wnioskodawcę faktur.
Wnioskodawca zakłada przyjęcie również drugiego modelu rozliczeń (model B) z klientami z tytułu dostawy energii elektrycznej, tzw. modelu prognozowego. W modelu rozliczenia z tytułu dostawy energii elektrycznej do klientów Wnioskodawcy będą dokonywane w następujący sposób:
- w pierwszym dokumencie przesyłanym Klientowi zaprezentowana zostanie wartość tzw. blankietów prognozowanych, opartych o historię zużycia energii w obiekcie danego klienta, w analogicznych okresach rozliczeniowych (dalej jako: „Prognoza”, „Prognozy”, „blankiety prognozowe”);
- następnie Wnioskodawca, na podstawie danych otrzymanych od Operatora, wystawi fakturę rozliczeniową na rzecz Klienta.
Dodać należy, że Prognozy ze swojej natury obejmują tylko oszacowanie zużycia energii elektrycznej, tak więc w przypadku faktury rozliczeniowej, mogą wystąpić zarówno sytuacje, w których po stronie konsumenta pojawi się nadpłata z tytułu Prognoz, jak i niedopłata z tego tytułu. Wnioskodawca jednocześnie podkreśla, że wystawiane przez Wnioskodawcę Prognozy nie będą zawierały elementów, o których mowa w art. 106e ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, a zatem nie będą fakturą VAT w rozumieniu przepisów tejże ustawy. W opisanym zdarzeniu przyszłym walor faktury, w rozumieniu powyższych przepisów, będzie miała jedynie faktura rozliczeniowa wystawiana w oparciu o faktyczne odczyty zużycia energii elektrycznej na podstawie informacji dostarczonych przez Operatora. Powyższe oznacza też, że Prognozy nie będą również fakturami w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 18 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (zwanym dalej: u.p.a.,) który definiując fakturę wprost odnosi się do wskazanego powyżej przepisu ustawy o podatku od towarów i usług.
Spółka zadała następujące pytanie: Czy w przypadku rozliczenia w ramach modelu A, bazującego na realnym odczycie zużycia energii elektrycznej, obowiązek podatkowy w zakresie podatku akcyzowego – zgodnie z art. art. 11 ust. 1 pkt 2, w zw. z art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym – powstanie z momentem wydania energii elektrycznej nabywcy końcowemu, przy czym z momentem powstania obowiązku podatkowego związane będzie wystawienie faktury rozliczeniowej?
W ocenie Wnioskodawcy – zgodnie z art. 11 ust. 1 pkt 2, w zw. z art. 11 ust. 2 ustawy o podatku akcyzowym – obowiązek podatkowy w zakresie podatku akcyzowego powstanie z momentem wydania energii elektrycznej nabywcy końcowemu, przy czym z momentem powstania obowiązku podatkowego związane będzie wystawienie faktury rozliczeniowej.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w piśmie z dnia 24 października 2024 r., nr sprawy 0111-KDIB3 3.4013.176.2024.1.MAZ uznał stanowisko Wnioskodawcy za prawidłowe. Organ wskazał, że model A przedstawiony przez Wnioskodawcę w opisie zdarzenia przyszłego zakłada, że faktury wystawiane będą w okresach miesięcznych, na podstawie rzeczywistego zużycia energii elektrycznej, które będzie miało miejsce w danym miesiącu. Rzeczywiste zużycie energii elektrycznej będzie określane na podstawie odczytów przedstawianych Wnioskodawcy przez Operatora. Zatem Wnioskodawca będzie wystawiał faktury w oparciu o powyższe dane, bez pobierania z tego tytułu wcześniejszych przedpłat (niezależnie od ich formy). W takim wypadku – jak wynika to wprost z art. 11 ust. 1 pkt 2, w zw. z art. 11 ust. 2 ustawy o podatku akcyzowym – obowiązek podatkowy powstanie z momentem wydania energii elektrycznej nabywcy końcowemu, przy czym wydanie energii elektryczne nabywcy końcowemu jest związane z wystawieniem przez podatnika faktury lub innego dokumentu, z którego wynika zapłata należności za sprzedaną przez podatnika energię elektryczną, na co wskazuje wprost art. 11 ust. 2 ustawy o podatku akcyzowym. W konsekwencji moment powstania obowiązku podatkowego powstaje już w momencie wydania energii elektrycznej, przy czym obowiązek ten musi być dodatkowo związany z wystawieniem faktury lub innego dokumenty, z którego wynika zapłata należności za sprzedaną energię elektryczną.
Potwierdza to wyroku WSA w Warszawie z dnia 18 września 2020 r., w sprawie V SA/Wa 1870/19, w którym to Sąd stwierdził: „Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 2 u.p.a. ustawy w przypadku energii elektrycznej przedmiotem opodatkowania akcyzą jest: nabycie wewnątrzwspólnotowe energii elektrycznej przez nabywcę końcowego; sprzedaż energii elektrycznej nabywcy końcowemu na terytorium kraju, w tym przez podmiot nieposiadający koncesji na wytwarzanie, przesyłanie, dystrybucję lub obrót energią elektryczną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne, który wyprodukował tę energię. Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy w przypadku energii elektrycznej obowiązek podatkowy powstaje:
- z dniem nabycia wewnątrzwspólnotowego energii elektrycznej przez nabywcę końcowego;
- z momentem wydania energii elektrycznej nabywcy końcowemu, w przypadku sprzedaży energii elektrycznej na terytorium kraju;
- z dniem zużycia energii elektrycznej, w przypadkach, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 3, 4 i 6;
- z dniem powstania długu celnego, w przypadku importu energii elektrycznej przez nabywcę końcowego.
Jednocześnie według art. 11 ust. 2 ustawy wydanie energii elektrycznej, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, nabywcy końcowemu jest związane z wystawieniem przez podatnika faktury lub innego dokumentu, z którego wynika zapłata należności za sprzedaną przez podatnika energię elektryczną.
Przepis ten koresponduje z definicją obowiązku podatkowego, wyrażoną w art. 4 Op, w którym to ustawodawca wskazuje na bezpośredni związek pomiędzy nieskonkretyzowaną powinnością świadczenia pieniężnego a zaistnieniem konkretnego zdarzenia faktycznego, który tą powinność wywołuje. W warunkach rozpoznawanej sprawy, na podstawie art. 11 ust. 1 pkt 2 u.p.a., owym zdarzeniem jest wydanie energii nabywcy końcowemu. W następstwie przekształcenia się obowiązku podatkowego w zobowiązanie podatkowe powstaje konieczność zapłaty podatku w określonej kwocie, w określonym czasie i w określonym miejscu.
W art. 11 ust. 2 u.p.a. ustawodawca doprecyzował, że „wydanie energii” polega na wystawieniu przez podatnika na rzecz odbiorcy końcowego faktury lub innego dokumentu, z którego wynika zapłata należności za sprzedaną energię elektryczną. Takie unormowanie jest niewątpliwie konsekwencją charakteru powyższego świadczenia, które w danym okresie rozliczeniowym ma, co do zasady, charakter ciągły i nieprzerwany. Obowiązek podatkowy w podatku akcyzowym, w przypadku dostaw krajowych energii elektrycznej nabywcy końcowemu, powstaje zatem każdorazowo z chwilą wystawienia dokumentu wskazującego należność do zapłaty z tytułu otrzymywanego świadczenia”.
Wnioskodawca stoi zatem na stanowisku, że obowiązek podatkowy w zakresie podatku akcyzowego powstanie z momentem wydania energii elektrycznej nabywcy końcowemu, przy czym z momentem powstania obowiązku podatkowego związane będzie wystawienie faktury rozliczeniowej.
A zatem w przypadku rozliczenia w ramach modelu A, polegającego na rozliczaniu konsumentów wg faktycznego zużycia energii elektrycznej, obowiązek podatkowy w podatku akcyzowym będzie powstawał z momentem wydania energii elektrycznej nabywcy końcowemu, czyli w sposób wskazany w art. 11 ust. 1 pkt 2 u.p.a. Z momentem powstania obowiązku podatkowego związane będzie wystawienie faktury rozliczeniowej, co wynika z art. 11 ust. 2 u.p.a.. Wskazany model A rozliczeń w ramach sprzedaży energii elektrycznej na rzecz konsumentów polega – jak podała Spółka – na rozliczeniu konsumentów według faktycznego zużycia energii. Oznacza to, że z faktury rozliczeniowej musi wynikać zapłata należności za sprzedaną przez Wnioskodawcę energię elektryczną.
Malwina Sik
Adwokat
malwina.sik@isp-modzelewski.pl
tel. 22 517 30 93