OPODATKOWANIE AKCYZĄ SAMOCHODÓW OSOBOWYCH
1. Podstawa opodatkowania podatkiem akcyzowym samochodów przedseryjnych.
Na gruncie ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (dalej: „ustawa z dnia 6 grudnia 2008 r.”) powstają wątpliwości w przedmiocie zasad ustalania podstawy opodatkowania podatkiem akcyzowym tzw. samochodów przedseryjnych, klasyfikowanych do kodu CN 8703 w momencie powstania obowiązku podatkowego. Odnosi się do nich m.in. interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (Dyrektora KIS) z dnia 1 października 2024 r. (nr 0111-KDIB3-3.4013.162.2024.1.AM).
Interpretacja ta została wydana na wniosek producenta samochodów użytkowych, po części klasyfikowanych na gruncie przepisów powołanej ustawy jako samochody osobowe, przyporządkowane do kodu CN 8703, z których każdy traktowany jest przez producenta jako nowy model. Dla celów procesu homologacji, podczas którego sprawdzane jest spełnienie przez pojazd norm i wymagań technicznych, pozwalających dopuścić go do ruchu drogowego, wytwarzane są tzw. samochody przedseryjne. Są to pojazdy niekompletne, które m.in. nie mogą być przedmiotem sprzedaży na rzecz konsumentów, dopuszczane do ruchu drogowego tylko warunkowo na potrzeby wykonania testów i na czas tzw. objazdu wyposażane w tzw. profesjonalne tablice rejestracyjne. W związku z ich profesjonalną rejestracją, samochody przedseryjne, wykorzystywane w procesie homologacji, jako pojazdy użyte na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej, podlegają opodatkowaniu podatkiem akcyzowym, w momencie użycia, czyli zamontowania profesjonalnych tablic rejestracyjnych w celu odbycia jazd testowych.
Zdaniem producenta, ponieważ na rynku nie występują samochody identyczne ani nawet podobne do przedseryjnych, nie jest możliwe ustalenie podstawy opodatkowania tychże samochodów w podatku akcyzowym, a skoro tak, to podatek ów jest nienależny.
Dyrektor KIS nie zgodził się z powyższym stanowiskiem.
Organ przypomniał, że zgodnie z treścią art. 104 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. w związku z jej art. 100 ust. 1 pkt 3 lit. a) oraz art. 100 ust. 5 pkt 9 tej ustawy, w przypadku sprzedaży samochodu osobowego na terytorium kraju – za którą uważa się użycie samochodu osobowego na potrzeby działalności gospodarczej – podstawą opodatkowania jest kwota należna z tytułu tej sprzedaży pomniejszona o kwotę podatku od towarów i usług oraz o kwotę akcyzy należne od tego samochodu osobowego.
Ponadto – jak podkreślił Dyrektor KIS – w sytuacji, w której nie można określić kwoty należnej z tytułu pierwszej sprzedaży na terytorium kraju (którą w analizowanym przypadku jest użycie samochodu osobowego na potrzeby działalności gospodarczej), za podstawę opodatkowania przyjmuje się średnią wartość rynkową samochodu osobowego na rynku krajowym, pomniejszoną o kwotę podatku od towarów i usług oraz o kwotę akcyzy; przy czym średnią wartością rynkową samochodu osobowego jest wartość ustalana na podstawie notowanej na rynku krajowym, w dniu powstania obowiązku podatkowego, średniej ceny zarejestrowanego na terytorium kraju samochodu osobowego tej samej marki, tego samego modelu, rocznika oraz – jeżeli jest to możliwe do ustalenia – z tym samym wyposażeniem i o przybliżonym stanie technicznym, co samochód osobowy nabyty na terytorium kraju, nabyty wewnątrzwspólnotowo lub powstały w wyniku dokonania zmian konstrukcyjnych w pojeździe samochodowym innym niż samochód osobowy, zarejestrowanym na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym.
Wobec powyższego, w ocenie Organu – na której poparcie przywołał on m.in. stanowisko wyrażone w wyroku NSA z dnia 9 sierpnia 2023 r. (I FSK 647/23) – w przypadku braku pojazdów tej samej marki, modelu, wersji, roku produkcji, o analogicznym wyposażeniu i o przybliżonym stanie technicznym, wartość pojazdu może być ustalona w oparciu o wartość pojazdów jak najbardziej podobnych.
Jak argumentował Organ „zbliżona sytuacja ma miejsce przypadku konieczności określenia podstawy opodatkowania samochodów specjalnych (kamperów, ambulansów), jak i w przypadku samochodów powstałych w wyniku przebudowy samochodu innego niż samochód osobowy. W powyższych przypadkach określając podstawę opodatkowania danego pojazdu (kampera lub ambulansu), również trzeba wziąć pod uwagę wartość samochodów podobnych”, zwłaszcza, że „samochody te w wielu przypadkach znacząco się od siebie różnią, jak również zdarza się, że dany samochód jest jedynym na rynku samochodem osobowym tego typu”.
Ostatecznie Dyrektor KIS w interpretacji nr 0111-KDIB3-3.4013.162.2024.1.AM uznał, że ustalając podstawę opodatkowania akcyzą w odniesieniu do samochodu przedseryjnego, gdy nie można znaleźć na rynku tożsamych samochodów, należy brać pod uwagę „zbliżone samochody osobowe które spełniać będą kryteria co do tożsamości marki, modelu, rocznika oraz – jeżeli to jest możliwe – do ustalenia wyposażenia i stanu technicznego, w stosunku do danego samochodu przedseryjnego”.
dr Joanna Kiszka
joanna.kiszka@isp-modzelewski.pl
tel. (32) 259 71 50
