OPODATKOWANIE AKCYZĄ SAMOCHODÓW OSOBOWYCH
1. Preferencyjna stawka akcyzy od samochodów hybrydowych – wyrok WSA w Warszawie z 14 sierpnia 2024r.
Zasady opodatkowaniu akcyzą samochodów o napędzie hybrydowym wprowadzone ustawą z dnia 16 października 2019 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym, na mocy których wysokość stawek tego podatku jest uzależniona od rodzaju napędu samochodu oraz od pojemności silnika miały służyć upowszechnieniu stosowania paliw alternatywnych poprzez obniżenie stawek podatku akcyzowego od pojazdów zero- i nisko-emisyjnych, w tym przede wszystkim od pojazdów hybrydowych.
Wspomniana nowelizacja z 16 października 2019 r. wprowadziła w art. 105 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (dalej określanej jako: „ustawa z dnia 6 grudnia 2008 r.”) obniżoną o 50% stawkę tego podatku dla przedmiotowych pojazdów. W ten sposób stawki akcyzy na samochody osobowe o pojemności silnika powyżej 2.000 centymetrów sześciennych wynoszą zasadniczo 18,6% podstawy opodatkowania, natomiast w przypadku samochodów osobowych:
a) o hybrydowym napędzie spalinowo-elektrycznym, w którym energia elektryczna nie jest akumulowana przez podłączenie do zewnętrznego źródła zasilania, o pojemności silnika spalinowego wyższej niż 2000 centymetrów sześciennych, ale nie wyższej niż 3500 centymetrów sześciennych,
b) stanowiących pojazd hybrydowy w rozumieniu art. 2 pkt 13 ustawy z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych o pojemności silnika spalinowego wyższej niż 2000 centymetrów sześciennych, ale nie wyższej niż 500 centymetrów sześciennych
ma zastosowanie stawka w wysokości 9,3% podstawy opodatkowania.
Z kolei na mocy art.105 pkt 1b ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. – dla opodatkowania akcyzą samochodów osobowych o hybrydowym napędzie spalinowo-elektrycznym, w którym energia elektryczna nie jest akumulowana przez podłączenie do zewnętrznego źródła zasilania, o pojemności silnika spalinowego równej 2000 centymetrów sześciennych lub niższej przewidziano stawkę w wysokości 1,55% podstawy opodatkowania.
Mimo braku zmian wskazanych wyżej regulacji odnotować należy zmianę stanowiska organów podatkowych, które w ostatnim czasie zaczęły uznawać, że pojazdy osobowe stanowiące tzw. mikro/miękkie hybrydy (mild hybrid /MHEV), w których silnik elektryczny służy zwykle wyłącznie do wsparcia napędu, a nie jako samodzielna jednostka napędowa, dla celów opodatkowania podatkiem akcyzowym powinny być traktowane jak pojazdy o napędzie spalinowym, bowiem nie występują w nich co najmniej dwa alternatywne źródła zasilania do napędu pojazdu (tj. silnik elektryczny sam w sobie nie umożliwia ruszenia z miejsca/rozpędzenia/utrzymania pojazdu w ruchu). W konsekwencji w ocenie organów do pojazdów tego typu nie należy stosować obniżonej o 50% stawki akcyzy.
Stanowisko takie wyrażone zostało m.in. w interpretacji indywidualnej z dnia 21 marca 2024 r. (sygn. 0111-KDIB3-3.4013.361.2023.3.PJ), w której Dyrektor KIS wskazał m.in., iż „[…] nie można przyjąć, że napęd spalinowo-elektryczny o którym mowa w ustawie o podatku akcyzowym to w szczególności taki, w którym silnik elektryczny jedynie wspomaga silnik spalinowy. Zdaniem Organu, biorąc pod uwagę jedną z podstawowych zasad wykładni prawa podatkowego – zasadę ścisłej interpretacji przepisów wprowadzających preferencje podatkowe, sformułowanie hybrydowy napęd spalinowo-elektryczny, o którym mowa w art. 105 pkt 1a lit. a i pkt 1b ustawy dotyczy takiego napędu, który pozwala na autonomiczną jazdę na silniku spalinowym jak i wyłącznie na silniku elektrycznym. Samochód osobowy, który nie posiada wyłącznego trybu jazdy elektrycznej, nie jest traktowany w świetle art. 105 pkt 1a lit. a i pkt 1b ustawy jako samochód osobowy o hybrydowym napędzie spalinowo-elektrycznym”. Dlatego też w ocenie Dyrektora KIS „[…] właściwą […] stawką podatku akcyzowego dla objętych wnioskiem samochodów osobowych klasyfikowanych do kodów CN 8703 23 19 będzie stawka określona w art. 105 pkt 1 ustawy (18,6%) lub pkt 2 (3,1%) w zależności od pojemności skokowej silnika spalinowego danego samochodu osobowego, a w przypadku pojazdów klasyfikowanych do kodu CN 8703 33 19 w związku z wynikająca z tej klasyfikacji pojemnością skokową silnika spalinowego (przekraczającej 2 500 cm3) jest stawka w wysokości 18,6% podstawy opodatkowania”.
WSA w Warszawie, do którego zaskarżono wskazaną interpretację, w wyroku z dnia 14 sierpnia 2024r. (III SA/Wa 1147/24) wydanym po rozpatrzeniu przedmiotowej skargi wyraził zgoła odmienny pogląd.
Sąd uznał mianowicie, że skoro w przepisie art. 105 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. mowa jest expressis verbis o napędzie hybrydowym spalinowo-elektrycznym, to dla zastosowania stawki obniżonej (w wysokości zależnej od pojemności silnika) wystarczające jest, aby moc generowana przez dwa silniki pojazdu (spalinowy i elektryczny) była bezpośrednio przenoszona na układ napędowy takiego pojazdu, a tym samym zasadnicze znaczenie dla uznania pojazdu za hybrydowy, objęty obniżoną stawką akcyzy, ma wyłącznie to, czy silnik elektryczny przyczynia się do wzmocnienia układu napędowego i swoją mocą uzupełnia moc silnika spalinowego. Jeśli w art.105 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. brak jest dodatkowego wymogu, poza tym, aby dany układ był faktycznie hybrydowy spalinowo-elektryczny, to dla zastosowania obniżonej stawki akcyzy wystarczające jest wykazanie, że moc generowana przez silnik elektryczny w pojeździe jest przenoszona bezpośrednio na układ napędowy pojazdu.
Wyrok nie jest prawomocny. Dyrektor KIS wniósł od niego skargę kasacyjną do NSA.
dr Joanna Kiszka
joanna.kiszka@isp-modzelewski.pl
tel. (32) 259 71 50
