OPODATKOWANIE AKCYZĄ WYROBÓW TYTONIOWYCH
1. Opodatkowanie podatkiem akcyzowym saszetek nikotynowych oraz innych wyrobów nikotynowych – projekt regulacji.
Saszetki nikotynowe nie podlegają zharmonizowanej regulacji podatku akcyzowego w prawie UE, a w poszczególnych państwach członkowskich, które zdecydowały się objąć je opodatkowaniem, nie są traktowane ani jako wyroby tytoniowe, ani jako wyroby nowatorskie. W projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym, ustawy o zdrowiu publicznym oraz niektórych innych ustaw z dnia 11 lipca 2024r. przewidziano wprowadzenie opodatkowania akcyzą zarówno tychże saszetek nikotynowych jak i innych wyrobów nikotynowych. Projektowana jest także zmiana obecnie obowiązującej na gruncie ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (dalej określanej jako: „ustawa z dnia 6 grudnia 2008 r.”) definicji wyrobów nowatorskich zapewniająca rozszerzenie opodatkowania na wyroby beztytoniowe, zarówno z nikotyną, jak i bez nikotyny, w których tytoń jest zastępowany dowolnym, nadającym się do tego celu surowcem, najczęściej roślinnym np. herbatą, konopiami siewnymi, czerwonokrzewem (rooibos) itp.
Jako saszetki nikotynowe w projektowanym nowym art. 2 ust. 1 pkt 36a ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. zdefiniowano wyroby niezawierające tytoniu, zawierające nikotynę lub jej związki lub pochodne, zmieszane lub niezmieszane z włóknami roślinnymi lub innymi dodatkami, znajdujące się w porcjowanych saszetkach lub w równoważnej postaci, które mogą być używane doustnie do wchłaniania nikotyny lub jej związków lub pochodnych przez organizm ludzki. Wyrobem akcyzowym jest więc masa nikotynowa, w skład której mogą wchodzić: nikotyna oraz jej związki lub pochodne, składniki roślinne, środki aromatyzujące, często substancje słodzące. Wyrób ma formę saszetek, ale może występować również w innej równoważnej postaci, czyli w formie saszetek nikotynowych o identycznych walorach użytkowych i funkcjonalnych jak porcjowane saszetki, takich jak np. rulony, pakiety, torebki, koperty itp.
Odpowiednio w projektowanym art. 2 ust. 1 pkt 36b ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. zakłada się wprowadzenie definicji innych wyrobów nikotynowych, czyli wyrobów zawierających nikotynę lub jej związki lub pochodne, które mogą być używane do wchłaniania nikotyny lub jej związków lub pochodnych przez organizm ludzki, inne niż wyroby tytoniowe, susz tytoniowy, płyn do papierosów elektronicznych, wyroby nowatorskie i saszetki nikotynowe, z wyłączeniem wyrobów wykorzystywanych wyłącznie w celach medycznych. Wyrobami akcyzowymi będą więc wyroby w różnorakiej postaci, m.in. plastrów, aerozoli, gumy do żucia, żelków, cukierków, wykałaczek, także wyroby zawierające tytoń i namiastki tytoniu takie jak tabaka oraz tytoń do żucia. Analogicznie jak w przypadku wyrobów tytoniowych, nie będą innymi wyrobami nikotynowymi i nie będą podlegały akcyzie wyroby wykorzystywane wyłącznie w celach medycznych.
Stosownie do projektowanego art. 13 ust. 1a pkt 4 i 5 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. podatnikiem z tytułu produkcji saszetek nikotynowych lub innych wyrobów nikotynowych niezgodnej z art. 47 ustawy o podatku akcyzowym (dot. produkcji w składzie podatkowym), ma być osoba fizyczna, osoba prawna oraz jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, która produkuje te wyroby akcyzowe, oraz każda inna osoba, która uczestniczy w ich produkcji.
Jednocześnie projekt zakłada zwolnienie od akcyzy saszetek nikotynowych i innych wyrobów nikotynowych importowanych przez podróżnego, który ukończył 17 lat, w jego bagażu osobistym, w granicach norm ilościowych, różnych w zależności od tego, jakiego rodzaju transportem (lotniczym, morskim albo innym) podróżuje osoba dokonująca importu. Zarazem w projektowanym art. 37a ust. 1 i ust. 2 pkt 3 i 4 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. przewidziano możliwość zwolnienia od akcyzy saszetek nikotynowych i innych wyrobów nikotynowych także w przypadku ich importu w przesyłkach wysyłanych z terytorium państwa trzeciego przez osobę fizyczną i przeznaczonych dla osoby fizycznej przebywającej na terytorium kraju.
W zakresie produkcji i przemieszczania saszetek nikotynowych oraz innych wyrobów nikotynowych w projektowanej regulacji przyjęto rozwiązania podobne jak w przypadku innych wyrobów akcyzowych niewymienionych w załączniku nr 2 do ustawy, objętych stawką akcyzy inną niż stawka zerowa (niezharmonizowanych), takich jak płyn do papierosów elektronicznych, wyroby nowatorskie, czy oleje smarowe, co oznacza, że do wyrobów tych będzie miała zastosowanie na terytorium kraju procedura zawieszenia poboru akcyzy. Dla produkcji, w tym przetwarzania lub też magazynowania czy przeładowywania saszetek nikotynowych oraz innych wyrobów nikotynowych w zawieszeniu poboru akcyzy konieczne będzie uzyskanie lub zmiana posiadanego już zezwolenia na prowadzenie składu podatkowego. Produkowanie saszetek nikotynowych oraz innych wyrobów nikotynowych poza składem podatkowym, bez procedury zawieszenia poboru akcyzy będzie możliwe tylko w przypadkach wymienionych w art. 47 ust. 1 pkt 1 i 5 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r., czyli m.in. z zastosowaniem instytucji przedpłaty akcyzy.
Przemieszczanie tych wyrobów na terytorium kraju w procedurze zawieszenia poboru akcyzy będzie się odbywało z zastosowaniem Systemu EMCS PL2, a podmiotami uprawnionymi do przemieszczania tych wyrobów z zastosowaniem procedury zawieszenia poboru akcyzy będą podmioty, które posiadają zezwolenia na prowadzenie składu podatkowego lub zezwolenia na wysyłanie wyrobów akcyzowych jako zarejestrowany wysyłający (wysyłanie wyrobów z miejsca importu z zastosowaniem procedury zawieszenia poboru akcyzy). W obrocie wewnątrzwspólnotowym w stosunku do saszetek nikotynowych oraz innych wyrobów nikotynowych zgodnie z projektem mają mieć zastosowanie regulacje odnoszące się do wyrobów akcyzowych niezharmonizowanych, co oznacza, że przemieszczanie tych wyrobów z zastosowaniem procedury zawieszenia poboru akcyzy na terytorium kraju w ramach nabycia wewnątrzwspólnotowego lub dostawy wewnątrzwspólnotowej będzie się odbywać na podstawie dokumentów handlowych zamiast e-AD.
Z tytułu produkcji w składzie podatkowym i przemieszczania saszetek nikotynowych oraz innych wyrobów nikotynowych wymagane będzie zabezpieczenie akcyzowe, a w zakresie rejestracji, ewidencji, składania deklaracji i zapłaty akcyzy, mają być stosowane zasady analogiczne do obowiązujących obecnie w odniesieniu do płynu do papierosów elektronicznych oraz wyrobów nowatorskich.
Projekt zakłada ponadto, że saszetki nikotynowe oraz inne wyroby nikotynowe będą podlegały obowiązkowi oznaczania znakami akcyzy.
dr Joanna Kiszka
joanna.kiszka@isp-modzelewski.pl
tel. (32) 259 71 50
