Akcyza i Podatek Akcyzowy – Serwis ISP – Nr. 78/2025

OPODATKOWANIE AKCYZĄ SAMOCHODÓW OSOBOWYCH

1. Skutki podatkowe użyczenia samochodu zwolnionego z akcyzy współmałżonkowi.

W interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z dnia 16 kwietnia 2025 r. sygn. 0111-KDIB3-3.4013.30.2025.2.AM w zakresie użyczenia współmałżonkowi samochodu, w odniesieniu do którego uzyskano zwolnienie z opodatkowania podatkiem akcyzowym na podstawie art. 110 ust. 1 ustawy o podatku akcyzowym.

Z opisu stanu faktycznego sprawy wynika, że zostało wydane przez Naczelnika US zaświadczenie stwierdzające zwolnienie od akcyzy samochodu osobowego. Samochód został zakupiony za środki będące własnością małżonków, w ramach wspólnoty majątkowej. Zwolnienie z akcyzy dotyczy sprowadzonego samochodu osobowego, który służy do użytku prywatnego. Samochód został sprowadzony do Polski z terytorium państwa członkowskiego w tym przypadku zastosowanie znalazł art. 110 ust. 1 ustawy o podatku akcyzowym:

W związku z powyższym Wnioskodawca powziął w wątpliwość czy może użyczyć samochodu współmałżonkowi?

W ocenie Wnioskodawcy, jego współmałżonek może korzystać z samochodu osobowego, który został przez niego sprowadzony z innego państwa członkowskiego UE. Dyrektor KIS uznał stanowisko Wnioskodawcy za prawidłowe, wskazując jednocześnie, że zgodnie z art. 100 ust. 1 ustawy o podatku akcyzowym, akcyzą objęte są określone sytuacje związane z samochodami osobowymi, które wcześniej nie były zarejestrowane na terytorium kraju. Dotyczy to importu takich pojazdów, ich wewnątrzwspólnotowego nabycia oraz pierwszej sprzedaży na terytorium Polski, zarówno w przypadku samochodów wyprodukowanych w kraju, jak i tych, od których nie została zapłacona akcyza przy wcześniejszych czynnościach.

W myśl art. 100 ust. 3 tej ustawy, jeżeli obowiązek podatkowy został już ustalony lub zadeklarowany w należnej wysokości w związku z jedną z tych czynności, to nie powstaje ponownie na podstawie innej. Ustawa w art. 100 ust. 4 definiuje samochody osobowe jako pojazdy objęte pozycją CN 8703, zasadniczo przeznaczone do przewozu osób, w tym również samochody typu kombi i wyścigowe, z wyłączeniem pojazdów, które nie wymagają rejestracji.

Z kolei art. 101 ust. 2 ustawy o podatku akcyzowym określa, że obowiązek podatkowy z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego samochodu osobowego niezarejestrowanego wcześniej w Polsce powstaje w dniu przemieszczenia pojazdu, jeżeli prawo rozporządzania nim istniało wcześniej, w dniu nabycia tego prawa, jeżeli nastąpiło ono po przemieszczeniu, albo w dniu złożenia wniosku o rejestrację, jeśli wnioskujący nie jest właścicielem pojazdu. W przypadkach, gdy nie można jednoznacznie ustalić daty powstania obowiązku podatkowego, zgodnie z art. 101 ust. 5, za dzień ten uznaje się datę stwierdzenia przez organ podatkowy dokonania czynności podlegającej opodatkowaniu.

Na mocy art. 102 ust. 1 tej ustawy, podatnikiem jest osoba fizyczna, prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, która dokonuje opisanych wcześniej czynności, posiada samochód objęty przepisami ustawy lub zgłasza zmiany konstrukcyjne wpływające na klasyfikację pojazdu jako samochodu osobowego. Jeżeli przemieszczenia samochodu dokonał inny podmiot niż ten, który nabył prawo rozporządzania pojazdem, podatnikiem jest nabywca tego prawa – co wynika z art. 102 ust. 2.

Zgodnie z art. 110 ust. 1 ustawy o podatku akcyzowym, samochód osobowy przywożony przez osobę fizyczną osiedlającą się na stałe w Polsce lub powracającą z czasowego pobytu w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej może być zwolniony z akcyzy, o ile spełnione są określone warunki. Samochód musi być przeznaczony do użytku osobistego tej osoby i służyć jej w miejscu poprzedniego pobytu przez co najmniej sześć miesięcy przed zmianą miejsca zamieszkania. Osoba ta musi przedstawić naczelnikowi urzędu skarbowego dowód potwierdzający ten fakt, a także zobowiązać się, że nie sprzeda, nie wynajmie ani nie odda pojazdu innej osobie przez dwanaście miesięcy od chwili przywozu do Polski. Dodatkowo, pojazd musi być nabyty zgodnie z przepisami podatkowymi obowiązującymi w państwie wcześniejszego zamieszkania i nie może być objęty zwolnieniem lub zwrotem akcyzy przy wywozie.

W takich przypadkach, jak wynika z art. 110 ust. 6 ustawy, naczelnik urzędu skarbowego wydaje zaświadczenie potwierdzające zwolnienie z akcyzy. W świetle ust. 7 tego artykułu, zwolnienie to przysługuje także wówczas, gdy samochód został przywieziony do Polski przed upływem 12 miesięcy od dnia osiedlenia się osoby. Miejsce stałego pobytu, zgodnie z art. 110 ust. 8, określa się jako miejsce, w którym dana osoba przebywa przez co najmniej 185 dni w roku kalendarzowym, uwzględniając jej powiązania osobiste i zawodowe.

Reasumując Dyrektor KIS podkreślił, że „(…) zgodnie z wyżej cytowanym art. 110 ust. 1 pkt 4 ustawy, aby skorzystać ze zwolnienia wskazanego w tym przepisie samochód osobowy nie może zostać sprzedany, wynajęty lub w jakikolwiek inny sposób oddany do użytku osobie trzeciej przez okres 12 miesięcy, licząc od dnia jego przywozu na terytorium kraju.

W myśl powyższego naruszenie warunku nieodstępowania to nie tylko przeniesienie własności samochodu, lecz także każde jego oddanie we władztwo osób trzecich. Naruszenie tego warunku w ww. okresie 12 miesięcy, powodować będzie obowiązek zapłaty podatku akcyzowego”.

Katarzyna Wawrzonkiewicz

Specjalista ds. obsługi ubezpieczenia podatkowego

Specjalista w Dziale Audytu podatkowego

tel. 22 517 30 76

katarzyna.wawrzonkiewicz@isp-modzelewski.pl