Wojewódzki Sąd Administracyjny (WSA) w Łodzi z 23 lipca 2025 r., sygn. akt I SA/Łd 1150/24 uchylił decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej, która odmawiała ustalenia norm dopuszczalnych ubytków dla gazu LPG w składzie podatkowym. Sąd uznał, że organy podatkowe popełniły błędy proceduralne i błędnie zinterpretowały przepisy, przerzucając na podatnika nadmierny ciężar dowodu.
Sprawa dotyczyła wniosku spółki A. Sp. z o.o., która prowadzi skład podatkowy. Spółka zgłosiła roczny ubytek gazu LPG i wystąpiła do Naczelnika Urzędu Skarbowego o ustalenie norm dopuszczalnych ubytków. We wniosku wyjaśniono, że ze względu na specyfikę instalacji i procesy produkcyjne (mieszanie i przepompowywanie), nie jest możliwe precyzyjne rozdzielenie ubytków na poszczególne etapy (przyjęcie, magazynowanie, wydanie). Zarówno Naczelnik Urzędu Skarbowego, jak i Dyrektor Izby Administracji Skarbowej odmówili ustalenia tych norm. Jako powód podali, że spółka nie dostarczyła wystarczających dowodów na określenie rzeczywistych ubytków. Organy stwierdziły również, że straty powstałe w wyniku procesów produkcyjnych (mieszania) nie spełniają definicji „ubytków wyrobów akcyzowych” z ustawy o podatku akcyzowym.
Sprawa dotyczyła wniosku spółki A. Sp. z o.o., która prowadzi skład podatkowy. Spółka zgłosiła roczny ubytek gazu LPG i wystąpiła do Naczelnika Urzędu Skarbowego o ustalenie norm dopuszczalnych ubytków. We wniosku wyjaśniono, że ze względu na specyfikę instalacji i procesy produkcyjne (mieszanie i przepompowywanie), nie jest możliwe precyzyjne rozdzielenie ubytków na poszczególne etapy (przyjęcie, magazynowanie, wydanie).
Zarówno Naczelnik Urzędu Skarbowego, jak i Dyrektor Izby Administracji Skarbowej odmówili ustalenia tych norm. Jako powód podali, że spółka nie dostarczyła wystarczających dowodów na określenie rzeczywistych ubytków. Organy stwierdziły również, że straty powstałe w wyniku procesów produkcyjnych (mieszania) nie spełniają definicji „ubytków wyrobów akcyzowych” z ustawy o podatku akcyzowym.
WSA uznał, że argumentacja organów jest nieprawidłowa i narusza prawo.
Po pierwsze Sąd orzekł, że organy naruszyły zasady postępowania dowodowego (art. 122, 187 § 1 Ordynacji Podatkowej). Organy nie mogą przerzucać wyłącznego obowiązku dowodzenia na podatnika. Jeśli dokumenty dostarczone przez spółkę były niewystarczające, obowiązkiem organu było podjęcie działań w celu zebrania dodatkowych dowodów, np. poprzez zasięgnięcie opinii biegłych. Brak takich działań uniemożliwił rzetelne ustalenie stanu faktycznego.
Po drugie Sąd zwrócił uwagę na obowiązek wydania decyzji. Zgodnie z art. 85 ust. 1 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym nakłada na naczelnika urzędu skarbowego obowiązek wydania decyzji w sprawie norm ubytków, gdy podatnik o to wnioskuje. Nie jest to działanie uznaniowe.
Ponadto Sąd skrytykował błędne uznanie przez organy, że straty powstałe podczas mieszania i przepompowywania gazu nie są ubytkami. W świetle prawa unijnego i krajowego, każdy wyrob akcyzowy, który podlega ubytkom podczas produkcji, przerobu, magazynowania, czy przeładowywania, uprawnia podatnika do żądania ustalenia norm.
WSA zwrócił uwagę na to, że organy skupiły się tylko na jednej z trzech alternatywnych metod ustalania norm, wymienionych w rozporządzeniu (wysokość rzeczywistych ubytków, badanie, ocena technologiczna). Spójnik „lub” w przepisach oznacza, że jeśli jedna metoda jest niemożliwa do zastosowania, organ powinien rozważyć pozostałe. Sąd podkreślił, że brak możliwości ustalenia rzeczywistych ubytków w oparciu o dokumenty podatnika nie zwalnia organu z obowiązku ich ustalenia na podstawie innej, adekwatnej metody.
Wyrok ten ma istotne znaczenie dla podatników prowadzących działalność z wyrobami akcyzowymi, potwierdzając ich prawo do ustalenia norm ubytków i nakładając na organy podatkowe obowiązek aktywnego działania w celu wyjaśnienia wszystkich okoliczności sprawy.
Malwina Sik
Adwokat
malwina.sik@isp-modzelewski.pl
tel. 22 517 30 93
Skontaktujemy się z Tobą w najbliższym dniu roboczym aby porozmawiać o Twoich potrzebach i dopasować do nich naszą ofertę.
Jest to elektroniczny tygodnik podatkowy, udostępniany Subskrybentom w każdy poniedziałek w formie newslettera.