PCC od podwyższenia kapitału a MDR

Dnia 29 lipca 2025 r. Minister Finansów i Gospodarki wydał interpretację ogólną nr DTS5.8092.3.2025 w sprawie kwalifikacji czynności polegającej na podwyższeniu kapitału zakładowego spółki kapitałowej na gruncie przepisów o schematach podatkowych w ramach ustawy o PCC.

Interpretacja dotyczy prawidłowej kwalifikacji, na gruncie przepisów o schematach podatkowych zawartych w Ordynacji podatkowej, uzgodnienia polegającego na podwyższeniu kapitału zakładowego spółki kapitałowej w sytuacji, kiedy na gruncie przepisów podatkowych – nie nastąpi obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych lub podstawa opodatkowania tym podatkiem nie będzie obliczana od pełnej wysokości wniesionego wkładu.

W interpretacji Minister wskazał, że  uzgodnienie polegające na podwyższeniu kapitału zakładowego, w sytuacji gdy na gruncie obowiązujących przepisów wystąpił brak obowiązku pobrania PCC, co do zasady, nie powinno być uznawane za schemat podatkowy.

 Celem zweryfikowania przesłanek skutkujących wystąpieniem schematu podatkowego, w przypadku spełnienia jakiejkolwiek ogólnej cechy rozpoznawczej (w tym, o których mowa w art. 86a § 1 pkt 6 lit. d oraz art. 86a § 1 pkt 6 lit. f Ordynacji podatkowej), należy zawsze badać, czy zostanie spełnione kryterium głównej korzyści. W ramach badania tego kryterium, należy również analizować przesłankę alternatywnej drogi postępowania . Tym samym, jeśli działania podmiotu są determinowane wprost przez przepisy KSH i ustawy o PCC – nie należy uznawać, że dochodzi do wystąpienia schematu podatkowego.

W konsekwencji, czynność polegająca na podwyższeniu kapitału zakładowego spółki kapitałowej, przez zmianę umowy spółki (czy to przez podwyższenie wartości nominalnej istniejących udziałów/akcji, czy przez utworzenie nowych udziałów/emisje nowych akcji) w sytuacji, gdy pokrycie podwyższonego kapitału jest dokonywane wkładem niepieniężnym podlegającym VAT lub zwolnionym od tego podatku – nie będzie schematem podatkowym jedynie z uwagi na brak opodatkowania PCC.

Natomiast jeśli podwyższony kapitał zakładowy pokryto wkładem pieniężnym a:

• udziały objęto po cenie wyższej niż ich wartość nominalna lub
• przy emisji akcji powstała nadwyżka ponad wartość nominalną,

i PCC został zapłacony jedynie od kwoty, o którą podwyższono kapitał zakładowy – czynność ta nie będzie stanowić schematu podatkowego z uwagi na opodatkowanie PCC, pod warunkiem że uzyskana nadwyżka nie pozwala na objęcie większej liczby udziałów lub akcji.

Jako schemat podatkowy powinno być traktowane natomiast podwyższenie kapitału zakładowego wkładem pieniężnym, gdy wspólnicy

• chcąc celowo obniżyć podstawę opodatkowania PCC
• nie podnoszą kapitału zakładowego o całą wartość wkładu pieniężnego.

W takiej sytuacji może zostać bowiem wypełnione kryterium głównej korzyści, przez co należy ustalić determinującą przesłankę podejmowanych czynności i zweryfikować, czy takie działanie jest podyktowane uzyskaniem korzyści podatkowej przez podmiot podejmujący przedmiotowe czynności. Należy zatem dalej ustalić, czy przyczyną takiego postępowania podmiotów było jedynie obniżenie zobowiązania w PCC, czy też decydujące były inne powody np. inne postanowienia umowy spółki, zawarte wcześniej umowy inwestycyjne, itp.

Jeśli powód podwyższenia kapitału o taką kwotę wynikałby wprost np.:

1) z umowy inwestycyjnej, jaką zawarli wspólnicy w celu dokapitalizowania spółki, czy

2) z klauzul zawartych w umowie spółki,

 – to nie należy uznawać, że doszło do spełnienia kryterium głównej korzyści, a tym samym do wystąpienia schematu podatkowego, podlegającego zaraportowaniu.

 Zgodnie z powyższą zasadą, nie powinna być również uznawana jako schemat podatkowy wpłata dodatkowego kapitału na kapitał akcyjny prostej spółki akcyjnej – z uwagi na brak opodatkowania PCC takiej czynności. Czynność ta znajduje się bowiem poza zakresem przedmiotowym ustawy o PCC.

Podsumowując, zawsze należy badać cały kontekst przeprowadzanej czynności czy transakcji, w tym jak kształtuje się sytuacja podatkowa spółki po podwyższeniu kapitału.

Ponadto, nie każdy schemat podatkowy polegający na podwyższeniu kapitału zakładowego poprzez utworzenie nowych udziałów, których nadwyżka ma zostać przelana na kapitał zapasowy – nie będzie podlegał raportowaniu do Szefa KAS, nawet jeśli spełnia warunki z art. 86a § 1 pkt 10 lit. a w związku z art. 86a § 1 pkt 6 lit. d i f Ordynacji podatkowej.

Obowiązek zgłoszenia schematu podatkowego powstaje w przypadku schematów podatkowych tzw. krajowych (tj. schematów podatkowych innych niż schemat podatkowy transgraniczny), jeśli w uzgodnieniu podmiot dokonujący transakcji podwyższenia kapitału zakładowego poprzez utworzenie nowych udziałów, których nadwyżka ma zostać przelana na kapitał zapasowy spełnia kryterium kwalifikowanego korzystającego.

Dodatkowo obowiązek złożenia informacji o schemacie podatkowym w zakresie podwyższenia kapitału zakładowego poprzez utworzenie nowych udziałów, których nadwyżka ponad wartość nominalną ma zostać przelana na kapitał zapasowy, nie powstanie w przypadku, gdy:

• podmiot dokonujący takiej transakcji jest stroną umowy o współdziałanie, jeżeli w ramach audytu wstępnego Szef KAS potwierdził wykonywanie przez niego obowiązków, o których mowa w dziale III rozdziale 11a Ordynacji podatkowej;
• w danym okresie opodatkowania podmiot dokonujący takiej transakcji rozlicza się ryczałtem od dochodów spółek zgodnie z przepisami rozdziału 6b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Wyżej przywołane wyłączenia nie dotyczą schematów podatkowych transgranicznych w rozumieniu art. 86a § 1 pkt 12 w związku z art. 86a § 3 Ordynacji podatkowej. W przypadku tego typu schematów – bez względu na wielkość podmiotu lub wartość przedmiotu transakcji polegającej na podwyższeniu kapitału zakładowego poprzez utworzenie nowych udziałów, których nadwyżka ponad wartość nominalną ma zostać przelana na kapitał zapasowy w przypadku spełnienia cechy rozpoznawczej (art. 86a § 1 pkt 6 lit. d i f Ordynacji podatkowej) i kryterium głównej korzyści (z art. 86a § 2 Ordynacji podatkowej) – podmioty zobowiązane są do ich raportowania do Szefa KAS.