Zmiana formy opodatkowania przedsiębiorstwa a roczne rozliczenie składki zdrowotnej

Pismem z dnia 8 lutego 2023 r. Fundacja Wspierania i Rozwoju Biur Rachunkowych zwróciła się do Ministerstwa Zdrowia z prośbą o wyjaśnienie dotyczące rozliczenia składki zdrowotnej za styczeń 2023 r. w przypadku zmiany formy opodatkowania z nowym rokiem kalendarzowym. Ministerstwo Zdrowia w odpowiedzi na powyższe udzieliło pismem z dnia 20 lutego 2023 r. nr DL.704.1.2023.MM stosownych wyjaśnień, zgodnie z którymi przedsiębiorca opodatkowany ryczałtem w podatku dochodowym od osób fizycznych, może dokonać zmiany formy opodatkowania na początku nowego roku podatkowego i tym samym wybrać opodatkowanie według skali podatkowej lub podatkiem liniowym. Zmiana formy opodatkowania oznacza, że począwszy od rozliczeń składki na ubezpieczenie zdrowotne należnej za styczeń danego roku (np. 2023 r.) płatnik zobowiązany jest ustalić podstawę wymiaru składki na to ubezpieczenie na podstawie wysokości dochodu z miesiąca poprzedniego, zgodnie z art. 81 ust. 2c ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (dalej: „ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r.”). Przedsiębiorca, który dokonał zmiany formy opodatkowania powinien zatem zaliczyć wysokość należnej składki zdrowotnej za styczeń do tzw. „jednomiesięcznego okresu rozliczeniowego”, który dla tego przedsiębiorcy rozpoczął się np. 1 stycznia 2023 r., a zakończył 31 stycznia 2023 r. Mając na uwadze powyższe należy wskazać, że w przypadku gdy przedsiębiorca w grudniu 2022 r. nie osiągnął dochodów opodatkowanych na zasadach ogólnych (a jedynie przychody opodatkowane w formie ryczałtowej) podstawą składki za styczeń 2023 r. było minimalne wynagrodzenie obowiązujące na 1 dzień roku składkowego obejmujące tzw. „jednomiesięczny rok składkowy”. Oznacza to, że przedsiębiorcy, którzy zmienili formę opodatkowania obowiązującą w 2023 r., powinni wykazać dwa lata składkowe: − jeden za okres od 1 lutego 2022 r. do 31 grudnia 2022 r. i − drugi, tzw. jednomiesięczny okres składkowy, przypadający na styczeń 2023 r. Jak wskazuje Ministerstwo Zdrowia w powołanym na wstępie piśmie: „Jednocześnie składka za styczeń 2023 r., będzie podlegała rozliczeniu rocznemu w ramach roku składkowego obowiązującego od 1 lutego 2022 r. do 31 stycznia 2023 r., z zastrzeżeniem, że dla zastosowania art. 81 ust. 2 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej konieczne jest ustalenie dochodu rozliczonego w danej formie podatkowej za poprzedni rok kalendarzowy. Ze względu na zmianę formy opodatkowania, skuteczną od 1 stycznia 2023 r., oraz fakt, że ubezpieczony w 2022 r nie prowadził działalności według odpowiadającej formy opodatkowania (według skali podatkowej lub podatku liniowego), składka roczna nie powinna podlegać naliczeniu.” Powyższe prowadzi do wniosku, że w sytuacji zmiany formy opodatkowania, składka za styczeń danego roku, przynależąca do jednomiesięcznego roku składkowego, podlega. Powyższe regulacje będące konsekwencją zmian wynikających z tzw. Polskiego Ładu, wprowadzają chaos i niepotrzebne zamieszanie w zakresie rozliczania składki zdrowotnej dla przedsiębiorców, którzy dokonali zmiany formy opodatkowania. W ocenie większości księgowych oraz doradców podatkowych najrozsądniejszym sposobem rozwiązania byłoby wprowadzenie zryczałtowanej miesięcznej składki zdrowotnej od przedsiębiorców niezależnie od formy opodatkowania. rozliczeniu rocznemu. Zgodnie ze stanowiskiem Ministerstwa Zdrowia: „w ramach rozliczenia rocznego składka zdrowotna podlegać będzie obniżeniu do wysokości 0 zł oraz zwrotowi (…).” Dodatkowo analogiczne rozwiązanie ma zastosowane w przypadku zmiany od 1 stycznia 2023 r. formy opodatkowania z liniowego na opodatkowanie na zasadach ogólnych, tj, według skali podatkowej. W ramach rozliczenia rocznego za rok składkowy trwający od 1 lutego 2022 r. do 31 stycznia 2023 r. przedsiębiorca powinien rozliczyć obie formy opodatkowania. W odniesieniu do opodatkowania podatkiem liniowym, przedsiębiorca do podstawy rocznej uwzględnia dochód za rok kalendarzowy 2022 r. Natomiast jako sumę należnych miesięcznych składek opłaconych w ramach tej formy, o której mowa w art. 81 ust. 2i i 2j ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. należy uwzględnić składki rozliczone w dokumentach rozliczeniowych złożonych za okres od lutego do grudnia 2022 r. W tym przypadku nieoskładkowany w ramach rozliczenia miesięcznego dochód za grudzień 2022 r. powinien zostać uwzględniony i rozliczony w rozliczeniu rocznym dotyczącym opodatkowania podatkiem liniowym. Natomiast dla opodatkowania według skali składka opłacona w styczniu 2023 r. powinna zostać ujęta w rozliczeniu rocznym dla tej formy opodatkowania jako nadpłata.