W wyroku z dnia 11 lipca 2023 r. I SA/Gd 304/23 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku uznał, że „W myśl przepisu art. a ust. 1 ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa wart. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7. Pojęcie świadczenia usług ma więc niewątpliwie bardzo szeroki zakres i składać się może na nie zarówno działanie, zaniechanie, jak i powstrzymanie się od działania. Jednocześnie w orzecznictwie zgodnie przyjmuje się, że czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności, przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością, a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie. Rację ma strona skarżąca przywołując pogląd doktryny, że konstytutywną cechą składającą się na konstrukcję podatku VAT jest istnienie identyfikowalnego odbiorcy świadczenia: „Warunkiem opodatkowania VAT określonego świadczenia jest zidentyfikowanie beneficjenta tej usługi. Bez podmiotu, który faktycznie uzyskuje korzyść w związku z otrzymaniem określonego świadczenia, nie można bowiem mówić o czynności podlegającej opodatkowaniu VAT” (J. Matarewicz (w:) Ustawa o podatku od towarów i usług. Komentarz aktualizowany, LEX/el. 2023, art. 8.). „Jeżeli nie można ustalić, wskazać podmiotu, który z danego zaniechania odniósłby lub powinien był odnieść korzyść, to – chociażby nawet zachowanie to było pożądane czy też przynoszące ogólną korzyść, np. z punktu widzenia ogólnospołecznego czy też innej zbiorowości – nie będzie ono stanowić usługi. Nie można także zakładać, że podmiot, który płaci za dane świadczenie polegające na zaniechaniu, jest jego beneficjentem. Tego rodzaju związek musi być wyraźnie widoczny”. (A. Bartosiewicz (w:) VAT. Komentarz, wyd. XVI, Warszawa 2022, art. 8.).”
Mirosław Lewandowski
Konsultant podatkowy
miroslaw.lewandowski@isp-modzelewski.pl
tel. 22 517 30 60 (wew. 143),
tel. 451 165 957