W dniu 8 marca 2022 r. WSA w Gdańsku wydał wyrok sygn. I SA/GD 1413/21 w przedmiocie podatku od towarów i usług. W przedmiotowej sprawie Gmina zwróciła się do DKIS o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie prawa do pełnego odliczenia podatku od wydatków poniesionych w związku z realizacją inwestycji dotyczącej budowy drogi do terenów inwestycyjnych. W ocenie Gminy, związek wybudowania drogi wewnętrznej ze sprzedażą terenów jest bezpośredni i Gminie przysługuje prawo do pełnego odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych w związku z realizacją inwestycji.
W interpretacji indywidualnej z DKIS uznał, że w świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe. Organ wskazał, że „(…) prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).
Z tego wynika, że odliczyć można w całości podatek naliczony, który jest związany wyłącznie z transakcjami opodatkowanymi podatnika. Wskazana zasada wyłącza tym samym możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających opodatkowaniu. Jednocześnie z zasady tej wynika, że odliczenie podatku naliczonego może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych, z pominięciem tej części podatku od tych towarów i usług, w jakiej towary te (usługi) są wykorzystywane do wykonywania czynności nieopodatkowanych podatkiem od towarów i usług.
Obowiązkiem wnioskodawcy w pierwszej kolejności jest przypisanie konkretnych wydatków do określonego rodzaju działalności (opodatkowanej, zwolnionej od podatku i niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT), z którym wydatki te są związane. Podatnik ma zatem obowiązek odrębnego określenia, z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupu, czyli dokonania bezpośredniej alokacji.
Jeżeli takie wyodrębnienie jest możliwe, podatnikowi, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy przysługuje pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi w ramach działalności gospodarczej. Brak jest natomiast takiego prawa w stosunku do podatku naliczonego związanego z zakupem towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności niepodlegających temu podatkowi oraz zwolnionych z opodatkowania.
W przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do działalności gospodarczej, jak również do celów innych niż działalność gospodarza, gdy brak jest możliwości przypisania tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej, należy w odniesieniu do tych wydatków zastosować proporcję, w której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy a sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.
Z uwagi na dokonaną analizę przepisów mających w sprawie zastosowanie oraz okoliczności sprawy zauważono, że w związku z wydatkami poniesionymi na budowę drogi, obowiązkiem wnioskodawcy jest przypisanie konkretnych wydatków do określonego rodzaju sprzedaży, z którymi wydatki te są związane. Wnioskodawca ma zatem obowiązek odrębnego określenia, z jakim rodzajem działalności jest związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupu, czyli dokonania tzw. alokacji podatku do wykonywanych w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowanych podatkiem VAT.
W sytuacji, gdy Miasto jest w stanie przyporządkować kwoty podatku VAT naliczonego do działalności gospodarczej, to zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku w części w jakiej wydatki poniesione na budowę drogi będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Wnioskodawcy nie przysługuje natomiast prawo do odliczenia podatku naliczonego przyporządkowanego do działalności innej niż działalność gospodarcza.
Natomiast, jeśli wnioskodawca nie ma możliwości przyporządkowania wydatków inwestycyjnych związanych z drogą do działalności gospodarczej, powinien on dokonać wyliczenia kwoty podatku naliczonego przypisanego do działalności gospodarczej zgodnie z art. 86 ust. 2a i następne ustawy oraz z przepisami rozporządzenia.
Mając na uwadze powołane powyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy organ stwierdził, że Miastu nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego w pełnej wysokości od wydatków poniesionych na budowę drogi.
Miastu przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego tylko w takim zakresie, w jakim wydatki związane z drogą może przyporządkować do wykonywanych w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Natomiast w sytuacji, gdy Miasto nie ma możliwości przyporządkowania ponoszonych wydatków w całości do działalności gospodarczej – przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego wyliczonego na podstawie „sposobu określenia proporcji”, o którym mowa w art. 86 ust. 2a i następne ustawy oraz przepisów ww. rozporządzenia.
Przy czym, jak wskazał wnioskodawca wydatki na budowę drogi nie były i nie będą wykorzystywane do czynności zwolnionych od podatku, wobec tego wyliczony na podstawie przepisów art. 86 ust. 2a i następne ustawy oraz przepisów rozporządzenia, podatek naliczony przypisany do działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem VAT, będzie podlegał odliczeniu w całości”.
Gmina złożyła skargę na przedmiotową interpretację. WSA w Gdańsku uznał skargę za niezasadną. Sąd uznał, że DKIS prawidłowo wskazał, iż stronie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego tylko w takim zakresie, w jakim wydatki związane z drogą może przyporządkować do wykonywanych w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Natomiast w sytuacji, gdy strona nie ma możliwości przyporządkowania ponoszonych wydatków w całości do działalności gospodarczej – przysługuje jej prawo do odliczenia podatku naliczonego wyliczonego według sposobu, o którym mowa w art. 86 ust. 2a i następne ustawy z dnia 11 marca 2004 r. – z uwzględnieniem przepisów rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarowi usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników.
Katarzyna Wawrzonkiewicz
Specjalista ds. obsługi ubezpieczenia podatkowego
katarzyna.wawrzonkiewicz@isp-modzelewski.pl
tel. 22 517 30 76