Czy brak dokumentów dotyczących wydatków dotyczących środka trwałego i poniesionych przed jego wprowadzeniem do działalności gospodarczej uprawnia podatnika do określenia wartości początkowej według cen rynkowych?

Czy w sytuacji, gdy podatnik przed wprowadzeniem do działalności gospodarczej danego środka trwałego poniósł wydatki związane np. z jego naprawą, jednak nie posiada dokumentów potwierdzających ich wysokość, może określić wartość początkową środka trwałego według cen rynkowych (przy założeniu, że znana jest jego cena nabycia, ale nie jest znana wartość poniesionych wydatków przed wprowadzeniem przedmiotu do ewidencji środków trwałych)?

Kwestia ta została poruszona w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 14 czerwca 2021 r. (0113-KDIPT2-1.4011.259.2021.3.MGR), w której Organ zajął następujące stanowisko: ?Podstawą dokonywania odpisów amortyzacyjnych jest wartość początkowa środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych.

Zgodnie bowiem z art. 22h ust. 1 cyt. ustawy, odpisów amortyzacyjnych dokonuje się od wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, z zastrzeżeniem art. 22k, począwszy od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym ten środek lub wartość wprowadzono do ewidencji (wykazu), z zastrzeżeniem art. 22e, do końca tego miesiąca, w którym następuje zrównanie sumy odpisów amortyzacyjnych z ich wartością początkową lub w którym postawiono je w stan likwidacji, zbyto lub stwierdzono ich niedobór; suma odpisów amortyzacyjnych obejmuje również odpisy, których, zgodnie z art. 23 ust. 1, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Zasady ustalania wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, która stanowi podstawę obliczenia odpisów amortyzacyjnych, określa art. 22g ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie do przepisu art. 22g ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, z uwzględnieniem ust. 2-18, uważa się w razie odpłatnego nabycia ? cenę ich nabycia.

Za cenę nabycia, w myśl art. 22g ust. 3 powyższej ustawy, uważa się kwotę należną zbywcy, powiększoną o koszty związane z zakupem naliczone do dnia przekazania środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej do używania, a w szczególności o koszty transportu, załadunku i wyładunku, ubezpieczenia w drodze, montażu, instalacji i uruchomienia programów oraz systemów komputerowych, opłat notarialnych, skarbowych i innych, odsetek, prowizji, oraz pomniejszoną o podatek od towarów i usług, z wyjątkiem przypadków, gdy zgodnie z odrębnymi przepisami podatek od towarów i usług nie stanowi podatku naliczonego albo podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty należnego podatku o podatek naliczony albo zwrot różnicy podatku w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. W przypadku importu cena nabycia obejmuje cło i podatek akcyzowy od importu składników majątku.

W świetle powyższego, na cenę nabycia składa się cena uiszczona sprzedawcy za składnik majątku oraz koszty związane z zakupem, tj. wszystkie wydatki, które powstały w bezpośrednim związku z odpłatnym nabyciem.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w szczególnych sytuacjach zezwalają również na odstąpienie od ogólnych zasad ustalania wartości początkowej zakupionego albo wytworzonego środka trwałego.

Stosownie do art. 22g ust. 8 ww. ustawy, jeżeli nie można ustalić ceny nabycia środków trwałych lub ich części nabytych przez podatników przed dniem założenia ewidencji lub sporządzenia wykazu, o których mowa w art. 22n, wartość początkową tych środków przyjmuje się w wysokości wynikającej z wyceny dokonanej przez podatnika, z uwzględnieniem cen rynkowych środków trwałych tego samego rodzaju z grudnia roku poprzedzającego rok założenia ewidencji lub sporządzenia wykazu oraz stanu i stopnia ich zużycia.

Powyższy przepis przewiduje wprawdzie możliwość ustalenia wartości początkowej zakupionego (odpłatnie nabytego) środka trwałego na podstawie wyceny dokonanej przez podatnika, ale tylko w przypadku, gdy nie można ustalić jego ceny nabycia.

Możliwość ustalenia wartości początkowej środka trwałego w drodze wyceny dokonanej przez podatnika stanowi sytuację szczególną, wyjątek od obowiązującej zasady ustalania tejże wartości według ceny nabycia. Niemożność ustalenia wartości początkowej środka trwałego zgodnie z ww. generalną zasadą winna mieć przy tym charakter obiektywny, a więc dotyczyć, np. tych sytuacji, w których podatnik w żaden sposób nie może ustalić ceny nabycia.

(?) Mając na względzie powołane wyżej przepisy oraz przedstawiony opis stanu faktycznego, należy stwierdzić, że wartość początkową wskazanego we wniosku samochodu, należy ustalić zgodnie z treścią art. 22g ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w powiązaniu z art. 22g ust. 3 ww. ustawy, tj. wg ceny nabycia wynikającej z posiadanego przez Wnioskodawcę dokumentu. Cenę tę Wnioskodawca mógłby powiększyć o wydatki poniesione (do dnia oddania środka trwałego do użytkowania) na naprawę samochodu, o ile byłby w stanie je udokumentować?.

Reasumując należy stwierdzić, że brak dokumentów wskazujących na wysokość poniesionych wydatków (np. dokonanych napraw) przed wprowadzeniem danego składnika do ewidencji środków trwałych nie uprawnia podatnika do określenia jego wartości początkowej na podstawie wyceny w oparciu o ceny rynkowe, jeżeli znana jest cena nabycia tego środka trwałego. Wartość początkowa, określona w tym przypadku jako cena nabycia, może być powiększona o udokumentowane wydatki poniesione przed rozpoczęciem używania środka trwałego w ramach działalności gospodarczej.

 

 

Wróć do spisu treści serwisu