Pozyskiwanie waluty wirtualnej (ang. mining) metodą „Proof of Work” przy użyciu urządzeń elektronicznych polega na udostępnieniu pamięci operacyjnej urządzenia podłączonego do sieci. Waluta wirtualna zostaje wówczas pozyskana nie od innego podmiotu, ale w „pierwotny” sposób poprzez obliczenia matematyczne wykonywane przez urządzenia elektroniczne. Takie operacje zwiększają podaż waluty, ale generują liczne wydatki m.in. na zakup sprzętu do przeznaczonego do kopania waluty wirtualnej oraz na energię elektryczną zużywaną w tym celu, ponieważ proces pozyskiwania waluty jest wysoce energochłonny.
W styczniu 2021 r. do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej wpłynął wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w sprawie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów z tytułu obrotu walutami wirtualnymi wydatków na zakup sprzętu przeznaczonego do „kopania” waluty wirtualnej oraz na energię elektryczną.
Wnioskodawca planuje podjęcie działalności polegającej na tzw. kopaniu waluty wirtualnej metodą „Proof of Work”. Zaznaczył przy tym, że uzyskiwana w taki sposób waluta będzie sprzedawana albo zamieniana na inną walutę wirtualną.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji wydanej w kwietniu 2021 r. (sygn. 0115-KDIT1.4011.38.2021.2.MR) w tej sprawie wskazał, że zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z odpłatnego zbycia waluty wirtualnej, a przez takie zbycie rozumie się wymianę waluty wirtualnej na m.in. prawo majątkowe inne niż waluta wirtualna czy regulowanie innych zobowiązań walutą wirtualną. Organ podkreślił, że w świetle obowiązujących przepisów przychody z obrotu walutami wirtualnymi stanowią przychód z kapitałów pieniężnych, a podatek dochodowy od odpłatnego zbycia tych walut wynosi 19 % uzyskanego dochodu.
Przedstawiona przez wnioskodawcę sytuacja związana jest z art. 22 ust. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z którego wynika, iż koszty uzyskania przychodów z tytułu odpłatnego zbycia waluty wirtualnej stanowią udokumentowane wydatki bezpośrednio poniesione na nabycie waluty wirtualnej oraz koszty związane ze zbyciem tej waluty. Organ uznał, że kosztami uzyskania przychodów bezpośrednio związanych z przychodami są wydatki poniesione wprost na uzyskanie konkretnych przychodów, kiedy możliwe jest ustalenie, w jakim okresie i w jakiej wysokości powstał związany z nimi przychód. Pośrednie koszty uzyskania przychodu to zdaniem organu wydatki, których ponoszenie jest racjonalnie uzasadnione jako służące osiąganiu przychodu lub zachowaniu albo zabezpieczeniu ich źródła. Organ wskazał, że do kosztów uzyskania przychodu nie zalicza się kosztów pośrednich, w szczególności kosztów finansowania zakupu walut wirtualnych (zakupu komputera czy koparki, kosztów zużycia prądu). Zdaniem organu wnioskodawca nie będzie nabywał waluty wirtualnej od innego podmiotu, ale dokona jej pierwotnego wydobycia, który zbliżone jest do wytworzenia.
Z interpretacji wynika, że nie jest możliwe zaliczenie poniesionych wydatków pośrednich ? koszt sprzętu do pozyskiwania waluty wirtualnej oraz energii elektrycznej ? do kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 22 ust. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi w lipcu 2020 r. wydał wyrok (sygn. I SA/Łd 285/20) dotyczący sytuacji podobnej do tej, którą przedstawił wnioskodawca w sprawie o sygn. 0115-KDIT1.4011.38.2021.2.MR. Sąd odwołując się wówczas do językowego znaczenia terminu „kosztów bezpośrednich” uznał, że stanowią one koszty bezwzględnie warunkujące powstanie przychodu, ponieważ bez ich poniesienia przychód w ogóle by nie wystąpił. WSA wskazał, iż nie może budzić wątpliwości fakt, że art. 22 ust. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dotyczy wydatków pozostających w ścisłym związku z nabyciem wirtualnej waluty ? poniesionych wprost na jej nabycie. Zdaniem WSA do technicznych warunków nabycia waluty wirtualnej metodą „Proof of Work” zalicza się posiadanie wydajnego sprzętu oraz ponoszenie wydatków na zwiększone zużycie energii elektrycznej w celu zasilania. Z tego faktu jasno wynika, że poniesienie tych wydatków stanowi gwarancję wykopania wirtualnej waluty. Sąd wskazał, że organ w zaskarżonej interpretacji błędnie uznał opisane wydatki za koszty pośrednie oraz zaprzecza sam sobie poprzez przyznanie, że kopanie wirtualnej waluty jest jej pierwotnym nabyciem, jednocześnie nie uznając wydatków na to nabycie za poniesione bezpośrednio.
Wyrok WSA stanowił sposobność pojawienia się pozytywnej zmiany linii interpretacyjnej organów podatkowych w kwestii prawa do zaliczenia do kosztów podatkowych wydatku na nabycie sprzętu oraz wydatków poniesionych na energię elektryczną. Sąd uznał bowiem, że wydatki pośrednie w postaci m.in. kosztów nabycia koparki do pozyskiwania waluty wirtualnej stanowią koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego jej zbycia. Krajowa Informacja Skarbowa podtrzymuje jednak swoje wcześniejsze stanowisko i nie odnosi się przy tym do korzystnego dla podatnika wyroku WSA.
Karolina Karaś
karolina.karas@isp-modzelewski.pl
tel. 32 259 71 50
