WSA w Białymstoku w dniu 8 listopada 2023 r. wydał ważny wyrok sygn. I SA/Bk 374/23 w przedmiocie możliwości stosowania się do interpretacji indywidualnej w zakresie stawki podatku VAT w przypadku późniejszej zmiany przepisów, na podstawie których interpretacja ta została wydana.
W przedmiotowej sprawie wydano interpretację indywidualną w zakresie ustalenia prawidłowej stawki VAT. Wnioskodawca zastosował się do interpretacji i prowadził sprzedaż z 5% stawką podatku. Nie otrzymał on postanowienia o uchyleniu, zmianie lub stwierdzeniu wygaśnięcia interpretacji uzyskanej w 2016 r. W wyszukiwarce interpretacji Systemu Informacji Celno-Skarbowej EUREKA status interpretacji to „aktualna„.
W dniu 1 lipca 2020 r. weszły w życie przepisy ustawy z dnia 9 sierpnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, które wprowadzają m.in. zmianę klasyfikacji towarów z dotychczas stosowanej PKWiU na Nomenklaturę Scaloną, tzw. nową matrycę stawek VAT, a także wiążące informacje stawkowe. Wskutek czego Dyrektor KIS wydał kilkanaście wiążących informacji stawkowych, w których oleje konopne zostały zaklasyfikowane, w zależności czy wnioskodawca wskazywał, że są przeznaczone do spożycia – do pozycji CN 2202 (napoje), bądź CN 3304 (kosmetyki) – gdy nie były przeznaczone do spożycia. W każdym z tych przypadków WIS wskazywały na 23% stawkę podatku VAT.
Z uwagi na to podatnik zwrócił się do organu z pytaniem czy pomimo zmiany przepisów, w razie ewentualnej kontroli podatkowej, zastosowanie się przez wnioskodawcę do interpretacji z 2016 r. zwalnia wnioskodawcę z konieczności zapłaty podatku VAT, wynikającego z różnicy między wskazaną w tej interpretacji stawką 5%, a stosowaną od 1 lipca 2020 r. stawką 23%?
Podatnik uważał, że skoro zastosował uzyskaną przez siebie interpretację z 2016 r., do skutków podatkowych mających miejsce po jej doręczeniu, a interpretacja ta nie została zmieniona, uchylona ani też nie stwierdzono jej wygaśnięcia, będzie on zwolniony od zapłaty różnicy w stawce podatku VAT w razie nieuwzględnienia tej interpretacji w rozstrzygnięciu sprawy podatkowej. Organ uznał powyższe stanowisko za nieprawidłowe.
Organ wskazał, że po dokonaniu zmian w przepisach o podatku VAT i wprowadzeniu instytucji WIS, stan prawny obowiązujący w 2016 r. nie był taki sam, jaki obowiązuje od momentu wprowadzenia zmian w podatku VAT. Tym samym, skoro interpretacja z 2016 r. rozstrzyga w stanie faktycznym i odnosi się tylko do stanu faktycznego przedstawionego w złożonym wniosku, tj. do sytuacji, która miała już miejsce bądź ma miejsce w momencie składania wniosku o wydanie interpretacji, nie rozstrzyga w zakresie zdarzeń, które mają miejsce po zmianie przepisów wprowadzonych po 1 lipca 2020 r. Interpretacja z 2016 r. w opinii Organu jest aktualna w odniesieniu do stanu faktycznego, który był przedmiotem wniosku, natomiast rozstrzygnięcia zawartego w przedmiotowej interpretacji nie można uznać za aktualne w stanie prawnym obowiązującym od 1 lipca 2020 r. Bowiem wprowadzone zmiany są na tyle istotne, że skutkują wygaśnięciem waloru ochronnego interpretacji dla stanu faktycznego, który ma miejsce od dnia 1 lipca 2020 r. Moc ochronna interpretacji wygasa, bo zmianie uległ stan prawny – w odniesieniu do okresu, w którym ten stan pozostawał aktualny – do czerwca 2020 r. – nie ma powodu do odmawiania interpretacji waloru ochronnego.
WSA wskazał, że interpretacje podatkowe pełnią dwojakie funkcje -informacyjną oraz gwarancyjną. Wydanie interpretacji powinno oznaczać, że zainteresowany pozna zapatrywania organu podatkowego w zakresie rozumienia określonych przepisów prawa podatkowego na tle sytuacji faktycznej opisanej we wniosku, jak również to, że ów zainteresowany będzie miał realną możliwość powołania się na to stanowisko w razie ewentualnych sporów z organami podatkowymi.
Zdaniem WSA interpretacja indywidualna osadzona jest w konkretnych realiach – stanu faktycznego opisanego we wniosku i odpowiadającego mu stanu prawnego. Stan faktyczny, który był przedmiotem interpretacji miał charakter ciągły – skarżący dokonywał sprzedaży, przy czym w międzyczasie zmienił się stan prawny, dotyczący m.in. stawki podatku VAT właściwej dla oferowanego oleju. Zmiana stanu prawnego jest na tyle istotna, że ochrona interpretacji nie może rozciągać się na zdarzenia zaistniałe po tej zmianie.
Przepisy nie wskazują, jaki jest los prawny interpretacji indywidualnej w sytuacji, kiedy zmienił się przepis wpływający na kształt zobowiązania podatkowego ukształtowanego w oparciu o tę interpretację. Niemniej jednak w opinii WSA uzasadnione wydaje się być stwierdzenie, że moc ochronna interpretacji indywidualnej w takim przypadku wygasa. Przyjęcie stanowiska odmiennego byłoby nieracjonalne, prowadziłoby bowiem do sytuacji, kiedy do stanów faktycznych tożsamych jak we wniosku o wydanie danej interpretacji indywidualnej, ale późniejszych niż data wydania tej interpretacji, zastosowanie znajdowałyby przepisy prawa obowiązujące na dzień wydania interpretacji – niezależnie od tego, czy nadal obowiązują lub czy wciąż mają takie same brzmienie.
WSA wskazał, że przyzwolenie na praktykę zaproponowaną przez podatnika w istocie spowodowałoby, że mimo zachodzących zmian legislacyjnych, podatnicy legitymujący się wydaną na ich wniosek interpretacją indywidualną, uprawnieni byliby do stosowania nieobowiązujących przepisów, które aktualne były na dzień wydania interpretacji indywidualnej.
Podkreślenia wymaga, iż WSA wskazał, że: „przepisy w żaden sposób nie odnoszą się do wygaśnięcia interpretacji indywidualnej wskutek zmiany stanu prawnego z mocy prawa, niemniej jednak nie sposób za zgodną z prawem – także w kontekście funkcji gwarancyjnej i ochronnej interpretacji – uznać bierność organu w zakresie jakiegokolwiek poinformowania podatnika o wygaśnięciu wydanej wcześniej interpretacji. W systemie Informacji Celno-Skarbowej EUREKA interpretacja z 2016 r. nadal widnieje jako aktualna. Sytuacja ta nie ma jednak wpływu na ostateczne rozstrzygnięcie w niniejszej sprawie, a zdaniem sądu może być jedynie przedmiotem odpowiedzialności odszkodowawczej organu na drodze postępowania cywilnego”.
Karolina Karaś
tel. 32 259 71 50
