Czy podatnicy mogą wystawić typową fakturę ze wszystkimi niezbędnymi elementami (fakturę „pełną”) do paragonu z NIP nabywcy, który stanowi fakturę „uproszczoną”?
Kwestia ta została omówiona przez Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na pismo Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców (PT7.8102.48.2020.HEBZ.665). Jak wskazało MF: ?(?) zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy o VAT (por. art. 106h ust. 4 w zw. z art. 106e ust. 5 pkt 3), paragon fiskalny do kwoty 450 zł brutto (100 euro) wystawiony przez kasę rejestrującą z numerem NIP nabywcy stanowi fakturę uproszczoną, traktowaną jak zwykła 1 Dz. U. poz. 1520, ze zm. 2 Dz. U. z 2020 r. poz. 106, ze zm.; dalej jako „ustawa o VAT” 2 faktura. W przypadku takich paragonów (z numerem NIP nabywcy), brak jest uzasadnienia, aby podatnik występował o potwierdzenie zakupu dodatkowo „zwykłą” fakturą.
W tym miejscu wyjaśnienia wymaga, że 13 lipca 2010 r. przyjęto dyrektywę Rady 2010/45/UE zmieniającą dyrektywę 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej w odniesieniu do przepisów dotyczących fakturowania3 , która wprowadza w art. 220a i art. 226b dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej4 pojęcie „faktura uproszczona” oraz nakłada na państwa członkowskie UE obowiązek umożliwienia podatnikom z dniem 1 stycznia 2013 r. wystawiania takich faktur, m.in. w sytuacji gdy kwota faktury nie przekracza 100 EUR lub równowartości tej kwoty w walucie krajowej (z zastrzeżeniem pewnych wyjątków określonych w dyrektywie). Z dniem 1 stycznia 2013 r. wszedł w życie przepis przewidujący możliwość wystawiania faktur uproszczonych oraz określający przesłanki warunkujące korzystanie z tej możliwości. Obecnie regulacje uznające paragon fiskalny za fakturę uproszczoną nie zmieniły się i zawarte są w art. 106e ust. 5 pkt 3 ustawy o VAT
Ustosunkowując się dalej do opisanych przez Pana problemów, jakie wiążą się ze stosowaniem powyższych przepisów, w pierwszej kolejności podkreślenia wymaga, że paragon fiskalny uznany za fakturę uproszczoną musi zawierać podstawowe dane określone w przepisach o VAT, w tym m.in. ?kolejny numer nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę? . W przypadku paragonów fiskalnych, to numer kolejny paragonu jest numerem, który w sposób jednoznaczny identyfikuje paragon z NIP do kwoty 450 zł jako fakturę uproszczoną.
Natomiast co do ewentualnej pomyłki ze strony kupującego lub sprzedającego w zakresie umieszczenia numeru NIP na paragonie fiskalnym wskazać należy, że w zależności od charakteru błędu w numerze NIP nabywcy umieszczonym na paragonie fiskalnym dopuszcza się możliwość wystawienia do:
- wystawionej do takiego paragonu faktury,
- paragonu fiskalnego będącego fakturą uproszczoną
– noty korygującej, zgodnie z art. 106k ustawy o VAT.
Przez błąd w numerze NIP nabywcy należy rozumieć oczywistą pomyłkę, m.in. brak jednej cyfry, przestawienie cyfr, bądź pomyłkę w jednej cyfrze i nie może być on utożsamiany z uzupełnieniem brakującego numeru NIP na paragonie fiskalnym, czy zmianą numeru NIP na innego podatnika.
Faktura do paragonu fiskalnego zawierającego numer NIP z błędem, powinna być wystawiona z takim samym błędnym numerem NIP i następnie do tej faktury powinna być wystawiona nota korygującą z prawidłowym numerem NIP.
Nie można wystawić noty korygującej w przypadku, gdy:
- na paragonie fiskalnym nie umieszczono numeru NIP;
- klient podał na paragonie kompletnie błędny numer NIP, np. 9999999999 lub NIP innego podatnika.
Wystawiona nota korygująca wymaga akceptacji wystawcy faktury/faktury uproszczonej.
Jednocześnie uprzejmie informuję, że w celu rozpropagowania wśród podatników informacji o fakturach uproszczonych, w dniu 3 stycznia 2020 r. na stronie gov.pl, Ministerstwo Finansów opublikowało komunikat ? Nowe zasady wystawiania faktur do paragonów (link: https://www.gov.pl/web/finanse/nowe-zasady-wystawiania-faktur-do-paragonow).
Odnosząc się natomiast do poruszonej przez Pana kwestii związanej z zakresem nowelizacji rozporządzenia Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z dnia 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług, a mianowicie wprowadzoną rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 1 kwietnia 2020 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług8 zmianą w zakresie sposobu wykazywania w ewidencji VAT paragonów fiskalnych, uznawanych za faktury VAT (w okresie od 1 lipca do 31 grudnia 2020 r.), przekazuję następujące wyjaśnienia.
Zgodnie z art. 72 ustawy z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-199 , wejście w życie nowej struktury JPK_VAT dla wszystkich podatników zostało przesunięte o 3 miesiące, tj. z 1 lipca na 1 października 2020 r.
W ślad za tą zmianą, rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 25 czerwca 2020 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług, przesunięto również na 1 października br., datę wejścia w życie przepisów ww. rozporządzenia Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju.
Ustosunkowując się więc do wprowadzonej zmiany w zakresie sposobu wykazywania w ewidencji VAT paragonów fiskalnych uznawanych za faktury uproszczone, informuję, że od 1 października do 31 grudnia 2020 r. podatnicy nie będą mieli obowiązku odrębnego wykazywania w nowym JPK_VAT (deklaracja wraz z ewidencją) wysokości podstawy opodatkowania i wysokości podatku należnego, o których mowa w § 10 ust. 1 pkt 2 i pkt 7 lit. b rozporządzenia, wynikających z paragonów fiskalnych uznanych za faktury uproszczone, oraz danych, o których mowa w § 10 ust. 2 pkt 1 i oznaczeń, o których mowa w § 10 ust. 3 i 4, związanych z ww. paragonami fiskalnymi uznanymi za faktury uproszczone.
Warunkiem skorzystania z takiego rozwiązania jest to, aby w tym okresie, tj. do końca 2020 r., wartość sprzedaży bez podatku (netto) oraz wysokość podatku należnego wynikające ze zbiorczych informacji z ewidencji sprzedaży, o której mowa w art. 111 ust. 1 ustawy o VAT, zostały ujęte w ewidencji zgodnie z § 10 ust. 1 pkt 8 rozporządzenia.
W powyższym wyłączeniu z obowiązku wykazywania szczegółowych danych w pliku JPK_VAT nie mieści się sprzedaż objęta stawką podatku VAT w wysokości 0% lub zwolniona od podatku, udokumentowana fakturą uproszczoną, ponieważ stosowne wyłączenie z obowiązku wykazania takich faktur wynika z innego przepisu rozporządzenia, tj. z § 10 ust. 1 pkt 1.
Ponadto uprzejmie informuję, że Ministerstwo Finansów przygotowuje objaśnienia podatkowe, których celem będzie przedstawienie:
- zasad uznawania paragonów fiskalnych z numerem NIP do wartości 450 zł za fakturę uproszczoną, z uwzględnieniem zmian wprowadzonych ustawą z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, oraz
- zasad ewidencjonowania faktur uproszczonych w nowym JPK_VAT (deklaracja + ewidencja),
– tak aby podatnicy stosując przepisy w tym zakresie nie byli narażeni na sankcje?.
W związku z powyższym nie jest wskazane, aby były wystawiane „pełne” faktury do paragonów z NIP-em nabywcy uznane za faktury „uproszczone”.
Przepisy rozporządzenia z dnia 15 października 2019 r. w zakresie powyższych faktur uproszczonych zawierają przepis epizodyczny. Zgodnie z § 11a tego rozporządzenia do dnia 31 grudnia 2020 r. podatnicy nie wykazują w ewidencji:
1) wysokości podstawy opodatkowania i wysokości podatku należnego, o których mowa w § 10 ust. 1 pkt 2 i pkt 7 lit. b, wynikających z paragonów fiskalnych uznanych za faktury wystawione zgodnie z art. 106e ust. 5 pkt 3 ustawy,
2) danych, o których mowa w § 10 ust. 2 pkt 1, oraz oznaczeń, o których mowa w § 10 ust. 3 i 4, związanych z paragonami fiskalnymi, o których mowa w pkt 1
– z zastrzeżeniem, że w tym okresie wartość sprzedaży bez podatku (netto) oraz wysokość podatku należnego wynikające ze zbiorczych informacji z ewidencji sprzedaży, o której mowa w art. 111 ust. 1 ustawy, zostały ujęte w ewidencji zgodnie z § 10 ust. 1 pkt 8.
W związku z powyższym do końca 2020 r. podatnicy nie wyodrębniają w swoich ewidencjach paragonów uznanych na mocy ustawy za faktury „uproszczone”.
Reasumując należy stwierdzić, że wystawienie faktury „pełnej” do faktury „uproszczonej” może zostać uznane przez organy podatkowe za naruszenie przepisów prawa podatkowego i względem wystawcy faktury mogą zostać wyciągnięte negatywne konsekwencje takiego czynu.
Maciej Jendraszczyk
Doradca podatkowy nr 12 238
Wicedyrektor Oddziału Wielkopolskiego ds. Doradztwa Podatkowego i Audytu Podatkowego
maciej.jendraszczyk@isp-modzelewski.pl
tel. 61 848 33 48