Brak oprocentowania pożyczek stanowi otrzymane nieodpłatne świadczenie, które jest wolne od podatku dochodowego na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 21 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
Na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych przychodem podatkowym są m.in.:
- otrzymane pieniądze – art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy;
- wartość otrzymanych rzeczy lub praw, a także wartość innych świadczeń w naturze, w tym wartość rzeczy i praw otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, z wyjątkiem świadczeń związanych z używaniem środków trwałych otrzymanych przez samorządowe zakłady budżetowe w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych oraz spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie – art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy;
- wartość, z zastrzeżeniem ust. 4 pkt 8, umorzonych lub przedawnionych zobowiązań, w tym z tytułu zaciągniętych pożyczek (kredytów), z wyjątkiem umorzonych pożyczek z Funduszu Pracy – art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a) ustawy.
Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie definiuje pojęcia nieodpłatnego świadczenia. Jednak w orzecznictwie i interpretacjach podatkowych ugruntował się pogląd, że pojęcie nieodpłatnego świadczenia na gruncie podatkowym, posiada szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje bowiem zdarzenia prawne i gospodarcze, których skutkiem jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu przysporzenie majątku podatnika, mające konkretny wymiar finansowy (uchwała składu siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z 18 listopada 2002 r., FPS 9/02; uchwała NSA z 16 października 2006 r., II FPS 1/06).
Uzyskanie nieoprocentowanych pożyczek przez beneficjenta jest otrzymaniem nieodpłatnego świadczenia na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych. W powyższym zakresie zastosowanie znajdzie art. 17 ust. 1 pkt 21 ustawy, zgodnie z którym wolne od podatku są dotacje, subwencje, dopłaty i inne nieodpłatne świadczenia, z zastrzeżeniem pkt 14a, otrzymane na pokrycie kosztów albo jako zwrot wydatków związanych z otrzymaniem, zakupem albo wytworzeniem we własnym zakresie środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, od których dokonuje się odpisów amortyzacyjnych zgodnie z art. 16a-16m.
Analiza tego przepisu wskazuje, że dotyczy on sytuacji, gdy podatnicy otrzymują określoną korzyść (dotację, subwencję, dopłatę czy inne świadczenie) i ta korzyść może być związana z pokryciem kosztu lub zwrotem wydatków na nabycie lub wytworzeniem określonego środka trwałego. Pokrycie kosztu na nabycie lub wytworzenie środka trwałego należy zatem rozumieć jako sytuację, w której nabycie nieruchomości za preferencyjną cenę pozwala sfinansować wytworzenie lub nabycie tego środka trwałego. Stanowisko w tym zakresie potwierdzają interpretacje podatkowe – przykładowo interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 17 czerwca 2019 r., nr 0111-KDIB1-1.4010.140.2019.2.SG.
Andrzej Łukiańczuk
Doradca podatkowy nr 10266
andrzej.lukianczuk@isp-modzelewski.pl
tel. 22 517 30 60 wew. 129