W trakcie prowadzenia działalności może jednak dojść do sytuacji, gdy na podstawie odrębnych przepisów podatnik jest zobowiązany do zamknięcia prowadzonych ksiąg rachunkowych (sporządzenia bilansu). Taka sytuacja może mieć miejsce w trakcie trwania przyjętego roku podatkowego. Wówczas w jednym przyjętym przez podatnika roku podatkowym możemy mieć do czynienia z podziałem tego roku i faktycznym wystąpieniem dwóch lat podatkowych. Takim zdarzeniem decydującym o zamknięciu ksiąg jest m.in. postawienie spółki w stan likwidacji.
Zgodnie z art. 8 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, jeżeli z odrębnych przepisów wynika obowiązek zamknięcia ksiąg rachunkowych (sporządzenia bilansu) przed upływem przyjętego przez podatnika roku podatkowego, za rok podatkowy uważa się okres od pierwszego dnia miesiąca następującego po zakończeniu poprzedniego roku podatkowego do dnia zamknięcia ksiąg rachunkowych. W tym przypadku za następny rok podatkowy uważa się okres od dnia otwarcia ksiąg rachunkowych do końca przyjętego przez podatnika roku podatkowego.
Zgodnie z generalną zasadą, wyrażoną w art. 8 ust. 1 tej ustawy, rokiem podatkowym jest rok kalendarzowy, chyba że podatnik postanowi inaczej w statucie albo w umowie spółki, albo w innym dokumencie odpowiednio regulującym zasady ustrojowe innych podatników i zawiadomi o tym właściwego naczelnika urzędu skarbowego; wówczas rokiem podatkowym jest okres kolejnych dwunastu miesięcy kalendarzowych. W przypadku podjęcia po raz pierwszy działalności, pierwszy rok podatkowy trwa od dnia rozpoczęcia działalności do końca roku kalendarzowego albo do ostatniego dnia wybranego roku podatkowego, nie dłużej jednak niż dwanaście kolejnych miesięcy kalendarzowych (art. 8 ust. 2 tej ustawy).
W trakcie prowadzenia działalności może jednak dojść do sytuacji, gdy na podstawie odrębnych przepisów podatnik jest zobowiązany do zamknięcia prowadzonych ksiąg rachunkowych (sporządzenia bilansu). Taka sytuacja może mieć miejsce w trakcie trwania przyjętego roku podatkowego. Wówczas w jednym przyjętym przez podatnika roku podatkowym możemy mieć do czynienia z podziałem tego roku i faktycznym wystąpieniem dwóch lat podatkowych. Takim zdarzeniem decydującym o zamknięciu ksiąg jest m.in. postawienie spółki w stan likwidacji. Z art. 12 ust. 2 pkt 6 ustawy o rachunkowości. wynika, że księgi rachunkowe zamyka się na dzień poprzedzający dzień postawienia jednostki m.in. w stan likwidacji. Jednocześnie zamknięcie ksiąg rachunkowych oznacza obowiązek sporządzenia na ten dzień sprawozdania finansowego (art. 45 ust. 1 ustawy o rachunkowości), którego jednym z elementów jest bilans. Ma to swoje konsekwencje na gruncie podatku dochodowego. Zgodnie bowiem z art. 8 ust. 6 tej ustawy, jeżeli z odrębnych przepisów wynika obowiązek zamknięcia ksiąg rachunkowych (sporządzenia bilansu) przed upływem przyjętego przez podatnika roku podatkowego, za rok podatkowy uważa się okres od pierwszego dnia miesiąca następującego po zakończeniu poprzedniego roku podatkowego do dnia zamknięcia ksiąg rachunkowych. W tym przypadku za następny rok podatkowy uważa się okres od dnia otwarcia ksiąg rachunkowych do końca przyjętego przez podatnika roku podatkowego, Spółka obowiązana będzie do złożenia zeznania podatkowego CIT-8 po zakończeniu roku podatkowego w terminie do końca trzeciego miesiąca roku następnego.
Tak m.in. w Interpretacji indywidualnej z dnia 16 marca 2021 r. Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (0114-KDIP2-2.4010.14.2021.1.RK): „Natomiast, jeżeli w trakcie trwającego roku podatkowego wystąpi zdarzenie powodujące obowiązek zamknięcia ksiąg rachunkowych wówczas zastosowanie znajdzie art. 8 ust. 6 u.p.d.o.p. Zgodnie z tym przepisem jeżeli z odrębnych przepisów wynika obowiązek zamknięcia ksiąg rachunkowych (sporządzenia bilansu) przed upływem przyjętego przez podatnika roku podatkowego, za rok podatkowy uważa się okres od pierwszego dnia miesiąca następującego po zakończeniu poprzedniego roku podatkowego do dnia zamknięcia ksiąg rachunkowych. W tym przypadku za następny rok podatkowy uważa się okres od dnia otwarcia ksiąg rachunkowych do końca przyjętego przez podatnika roku podatkowego.
Zgodnie z art. 255 § 1 ustawy k.s.h., zmiana umowy spółki wymaga uchwały wspólników i wpisu do rejestru. Natomiast zgodnie z art. 274 § 1 k.s.h., otwarcie likwidacji następuje z dniem powzięcia przez wspólników uchwały o rozwiązaniu spółki. Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o rachunkowości, księgi rachunkowe zamyka się na dzień:
- na dzień kończący rok obrotowy,
- na dzień zakończenia działalności jednostki, w tym również, jej sprzedaży, zakończenia likwidacji lub postępowania upadłościowego, o ile nie nastąpiło jego umorzenie,
- na dzień poprzedzający zmianę formy prawnej,
- w jednostce przejmowanej na dzień połączenia związanego z przejęciem jednostki przez inną jednostkę, tj. na dzień wpisu do rejestru tego połączenia,
- na dzień poprzedzający dzień podziału lub połączenia jednostek, jeżeli w wyniku podziału lub połączenia powstaje nowa jednostka, tj. na dzień poprzedzający dzień wpisu do rejestru połączenia lub podziału,
- na dzień poprzedzający dzień postawienia jednostki w stan likwidacji lub ogłoszenia upadłości,
- na inny dzień bilansowy określony odrębnymi przepisami nie później niż w ciągu 3 miesięcy od dnia zaistnienia tych zdarzeń.
Zatem w przypadku podjęcia przez Zgromadzenie Wspólników uchwały o rozwiązaniu Spółki, Wnioskodawca na dzień poprzedzający otwarcie likwidacji będzie zobowiązany do zamknięcia ksiąg rachunkowych co oznaczać będzie zgodnie z art. 8 ust. 6 u.p.d.o.p., że okres od pierwszego dnia miesiąca następującego po zakończeniu poprzedniego roku podatkowego do dnia zamknięcia ksiąg rachunkowych będzie uważany za rok podatkowy.
Oznacza to, że na podstawie art. 8 ust. 6 u.p.d.o.p., rok podatkowy Spółki zostanie podzielony na dwa okresy zrównane z latami podatkowymi.”
Andrzej Łukiańczuk
Doradca podatkowy nr 10266
andrzej.lukianczuk@isp-modzelewski.pl
tel. 22 517 30 60 wew. 129