Pomimo twardego stanowiska sądów, przez lata domagano się podatku od paliwa w służbowych samochodach, które pracownicy wykorzystywali także do prywatnych celów. Obecnie Krajowa Informacja Skarbowa ponownie rozpatruje wydane w tym zakresie interpretacje, które niekorzystnie wpływały na sytuację podatników.
Istotą sporu w zaskarżanych interpretacjach wydawanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej było rozstrzygnięcie kwestii czy wartość pieniężna nieodpłatnego świadczenia przysługującemu pracownikowi z tytułu wykorzystywania samochodu służbowego do celów prywatnych obejmuje koszty użytkowania samochodu w postaci zużytego paliwa.
Z art. 12 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że wartość pieniężna nieodpłatnego świadczenia przysługującemu pracownikowi z tytułu wykorzystywania samochodu służbowego w celach prywatnych jest ustalana w wysokości 250 zł miesięcznie dla samochodów o pojemności silnika do 1600 cm3 albo 400 zł, jeżeli jest ona wyższa.
Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku o sygn. akt III FSK 1185/16, wbrew stanowisku organu, który uprzednio wydał w sprawie interpretację, uznał, że świadczeniem pracodawcy nie jest samo udostępnienie samochodu, a zapewnienie możliwości jego prawidłowego używania oraz ponoszenie wszystkich niezbędnych wydatków, które to umożliwiają, takie jak koszty eksploatacji czy koszty wiążące się z zakupem paliwa oraz wydatki na badania techniczne. Sąd stanął na stanowisku, iż art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera ograniczeń dotyczących sposobu korzystania z samochodu służbowego, liczby przejechanych kilometrów, używania samochodu do jazd lokalnych i pozamiejscowych. Przepisy ustanawiające ryczałtowy przychód wskazują na czynność „wykorzystania” samochodu służbowego, a nie na „prawo do wykorzystania”. Ponadto, podkreślony został fakt, że korzystanie z samochodu nie jest możliwe bez paliwa, a skuteczne wykorzystanie samochodu jest osiągalne jedynie wtedy, gdy jest on w pełni przygotowany do eksploatacji. Istotne jest także to, że Sąd nie znalazł żadnego uzasadnienia, aby jeden rodzaj wydatków, jakim są wydatki na paliwo, można byłoby uznać za stanowiące odrębne świadczenie.
W podobnej sprawie, w której rozstrzygnięcie wydał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie (sygn. akt III SA/Wa 2285/17) wskazano, iż świadczeniem pracodawcy nie jest samo udostępnienie samochodu, ale także ponoszenie wszelkich niezbędnych wydatków na jego używanie. Należy podkreślić, iż w zaskarżonej interpretacji Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, podobnie jak w przypadku interpretacji, którą finalnie rozpatrywał Sąd Najwyższy, początkowo uznał, iż kwota ryczałtu w ustawie nie obejmuje kosztów paliwa w sytuacji, gdy samochód wykorzystywany jest do celów prywatnych pracownika. Z uwagi na fakt uchylenia interpretacji (sygn. 1462-IPPB4.4511.1396.2016.11.AK) we wcześniejszej jej formie przez WSA w Warszawie, organ ponownie rozpatrzył wniosek o wydanie interpretacji dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika z tytułu korzystania przez pracowników z samochodów służbowych dla celów prywatnych. Organ wskazał, iż nie znalazł żadnego uzasadnienia, aby jeden z wydatków umożliwiających korzystanie z samochodu służbowego, jakim są wydatki na paliwo, można byłoby uznać za odrębne świadczenie. Podkreślił ponadto, iż na takie rozumienie przepisu wskazuje przyjęta przez ustawodawcę konstrukcja określania wysokości ryczałtu, który powiązany został z pojemnością silnika samochodu. Jest to parametr, który warunkuje w pierwszej kolejności zużycie paliwa, a jego wpływ na wysokość innych kosztów eksploatacyjnych jest znikomy. Organ uznał, że orzecznictwo sądów i organów skarbowych nie budzi wątpliwości, że podobnie skonstruowany ryczałtowy zwrot kosztów używania samochodu prywatnego do celów służbowych obejmuje wszystkie koszty ? w tym także paliwa. Z interpretacji wynika, że intencją ustawodawcy w art. 12 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych było uproszczenie zasad ustalania wartości świadczenia, a tym samym objęcie ryczałtem wszystkich jego elementów. W przypadku gdy ryczałt obejmowałby wyłącznie udostępnienie samochodu albo ewentualne koszty stałe wiążące się z eksploatacją, odrębne i skomplikowane ustalanie kosztów zużycia paliwa nie realizowałoby założonego celu, a co więcej można założyć, że stanowiłoby to dalsze skomplikowanie prowadzenia niezbędnych ewidencji.
Podobnie, jak w powyżej przedstawionej sprawie, w interpretacji o sygn. 0113-KDIPT2-3.4011.316.2019.9.MS z 29 kwietnia 2021 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał, iż wartość ryczałtu obejmuje wszystkie koszty wiążące się z wykorzystaniem przez pracownika samochodu służbowego do celów prywatnych, w tym także kosztów paliwa. Oprócz tego podniósł, że nie jest zasadne ustalanie wartości dodatkowego przychodu (nieodpłatnego świadczenia) dla pracowników z tytułu kosztów paliwa, które byłoby odrębne od wartości ryczałtu.
Reasumując, w ostatnich interpretacjach wydawanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej dostrzec można, iż finalnie uwzględniona została w nich ukształtowana oraz ugruntowana linia orzecznicza sądów administracyjnych, co w konsekwencji oznacza pozytywną zmianę linii interpretacyjnej organów skarbowych w omawianej kwestii. Na fakt ten z pewnością wpłynęła interpretacja ogólna Ministra Finansów z 11 września 2020 r., w której zgodził się on ze stanowiskiem przyjętym przez sądy, uznając tym samym, iż koszty paliwa finansowane przez pracodawcę udostępniającego pracownikowi samochód służbowy do wykorzystywania do celów prywatnych, mieszczą się w zryczałtowanym przychodzie. Zatem przychód pracownika z tytułu korzystania z samochodu służbowego do celów prywatnych ustala się w wysokości 250 zł lub 400 zł, co zależy od pojemności silnika. Jednak kwestia stosowania ryczałtu nie została rozstrzygnięta dla osób, które są zatrudnione na umowach innych niż umowa o pracę, takich jak m.in. zleceniobiorcy czy menadżerowie na kontraktach, a z obecnego literalnego brzmienia przepisów oraz orzecznictwa wynika, że ryczałt 250 lub 400 zł nie może być stosowany dla osób niebędących pracownikami.
Karolina Karaś
karolina.karas@isp-modzelewski.pl
tel. 32 259-71-50