Dochody fundacji rodzinnej z tytułu najmu krótkoterminowego a podatek dochodowy od osób prawnych

Najem krótkoterminowy nie został kompleksowo uregulowany w polskim porządku prawnym. Konsekwencją takiego stanu jest m.in. zróżnicowanie poglądów na temat zasad opodatkowania dochodów uzyskiwanych z tytułu tego rodzaju najmu przez fundacje rodzinne na gruncie ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej określanej jako: „ustawa z dnia 15 lutego 1992 r”). W wyroku z dnia 19 czerwca 2024 r. (I SA/Gd 219/24) do kwestii tej odniósł się WSA w Gdańsku. Sąd wypowiedział się w szczególności na temat stanowiska Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (KIS) wyrażonego w tej materii w interpretacji indywidualnej z 19 grudnia 2023 r. (nr 0111-KDIB1-3.4010.662.2023.2.AN).

Interpretacja wydana została na wniosek przyszłego fundatora fundacji rodzinnej (dalej: „Fundator”), której przeważającym przedmiotem działalności ma być działalność obiektów noclegowych turystycznych i miejsc krótkotrwałego zakwaterowania (przyporządkowana do kodu PKD 55.20.Z), prowadzona w oparciu o apartamenty wniesione przez tegoż Fundatora. Wnioskując o wydanie interpretacji założył on, że najem krótkoterminowy apartamentów stanowi działalność dozwoloną zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 26 stycznia 2023 r. o fundacji rodzinnej (dalej: „ustawa z dnia 26 stycznia 2023 r.”), bowiem ustawodawca w żaden sposób nie ograniczył pojęcia najmu w przedmiotowym przepisie wyłącznie do najmu długoterminowego, przez co dochody fundacji rodzinnej ze wskazanej działalności podlegają zwolnieniu z opodatkowania, na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 25 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r.

W interpretacji z dnia 19 grudnia 2023 r. Organ uznał stanowisko Fundatora za nieprawidłowe. Wskazując na treść art. 659 i 653 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (dalej: „Kodeks cywilny”) Dyrektor KIS wywiódł, że działalność polegająca na krótkoterminowym najmie lokali nie mieści się w zakresie określonym w art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 26 stycznia 2023 r. ponieważ – jego zdaniem – wymienione w tym przepisie najem lub dzierżawa, w odróżnieniu od usługi najmu krótkoterminowego lokali, charakteryzują się stosunkowo dużym sformalizowaniem oraz brakiem zmienności podmiotu, któremu udostępniana jest nieruchomość lub jej część. Nadto zaś – jak argumentował Organ – usług najmu krótkoterminowego lokali nie można uznać za udostępnianie mienia fundacji do korzystania na innej podstawie, a tymczasem działalność fundacji nie może wykroczyć poza dopuszczalny zakres określony w art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 26 stycznia 2023 r. ograniczający się tylko do najmu, dzierżawy oraz udostępniania mienia do korzystania na innej podstawie.

Fundator zaskarżył powołaną interpretację do WSA w Gdańsku, a ten po rozpoznaniu skargi uznał jej zasadność. W ocenie Sądu bowiem ustawa z dnia 26 stycznia 2023 r. zakłada dopuszczalność prowadzenia wszelkiej działalności gospodarczej przez fundację rodzinną, jedynie w zależności od tego, czy mieści się ona w katalogu wskazanym w art. 5, czy wykracza poza ten zakres, inna jest stawka podatku dochodowego od uzyskanych dochodów.

Co do zasady stawka ta, na podstawie art. 24r ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r., w zakresie, w jakim fundacja rodzinna prowadzi działalność gospodarczą wykraczającą poza zakres określony w art. 5 ustawy o fundacji rodzinnej, wynosi 25% podstawy opodatkowania. Jednocześnie – jak wskazał WSA – w świetle art. 6 ust. 8 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. zwolnienie fundacji rodzinnej nie ma zastosowania do osiąganych przez fundację rodzinną przychodów z najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze, której przedmiotem jest przedsiębiorstwo, zorganizowana część przedsiębiorstwa lub składniki majątku służące prowadzeniu działalności przez beneficjenta, fundatora lub podmiot powiązany w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4 powołanej ustawy z fundacją rodzinną, beneficjentem lub fundatorem, przy czym wielkość udziałów i praw, o których mowa w art. 11a ust. 2 pkt 1, wynosi co najmniej 5% . W takiej sytuacji podatek dochodowy jest płacony na zasadach ogólnych od uzyskanego dochodu, według stawki 19%.

WSA potwierdził, iż skoro krótkoterminowego najmu lokali mieszkalnych dotyczą zasady ogólne najmu zawarte w Kodeksie cywilnym, a zarazem w ustawie z dnia 26 stycznia 2023 r. nie zastrzeżono kryteriów zwyczajowego zawarcia umowy w formie pisemnej, uiszczenia kaucji zabezpieczającej oraz dłuższych okresów czasowych jako cech najmu, który może być przedmiotem działalności fundacji rodzinnej, zatem – w ocenie Sądu – brak jest podstaw do różnicowania skutków podatkowych najmu i najmu krótkoterminowego prowadzonego przez owe fundacje. Ponadto w art. 5 ust. 1 pkt 2 wskazanej ustawy przewidziano dopuszczalny zakres działalności polegającej również na udostępnianiu mienia do korzystania na innej podstawie niż najem lub dzierżawa, co również potwierdza brak podstaw do wyłączenia z tej działalności krótkoterminowego najmu lokali.

Tym samym WSA zanegował prawidłowość wykładni przepisów dokonanej przez Dyrektora KIS w zaskarżonej interpretacji indywidualnej z 19 grudnia 2023 r. (nr 0111-KDIB1-3.4010.662.2023.2.AN) i nawiązał do innego stanowiska Organu, który w interpretacji z dnia 2 października 2023 r. (nr 0114-KDIP2-1.4010.362.2023.2.KS) potwierdził, że zgodnie z analizowanym wyżej art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 26 stycznia 2023 r. fundacja rodzinna może wykonywać tzw. dozwoloną działalność gospodarczą w zakresie najmu, dzierżawy lub udostępniania mienia do korzystania na innej podstawie, gdyż najem mienia fundacji został literalnie wymieniony w powołanym przepisie.

Przedstawiony wyrok nie jest prawomocny.

 

 

Wróć do spisu treści serwisu