Karne opłaty za nieprawidłowe parkowanie a VAT

W dniu 20 stycznia 2022 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał wyrok w sprawie C 90/20 (Apcoa Parking Danmark), w którym orzekł, że opłaty kontrolne pobierane w przypadku nieprzestrzegania przez kierowców regulaminu prywatnego parkingu należy uznać za wynagrodzenie za odpłatne usługi, które jako takie podlegają podatkowi VAT.

Sprawa dotyczyła Apcoa – duńskiej spółki prawa handlowego, podatnika VAT, która zarządzała parkingami zlokalizowanymi na terenie prywatnych nieruchomości. W ramach swojej działalności spółka określała ogólne warunki użytkowania parkingów, którymi zarządzała, takie jak warunki dotyczące pobierania opłat i maksymalnego czasu trwania postoju. Spółka ta opublikowała regulamin korzystania z miejsc parkingowych, w którym zapisała m.in. zakaz parkowania. Kierowcy, którzy naruszyli postanowienia regulaminu, musieli płacić dodatkowe opłaty, tzw. opłaty kontrolne. Jak wynika z opisu stanu faktycznego, początkowo spółka doliczała VAT do wszystkich opłat związanych z parkowaniem, potem jednak doszła do wniosku, że opłaty za naruszenie regulaminu parkowania nie powinny być opodatkowane, bo nie są związane z jakąkolwiek świadczoną przez nią usługą a stanowią sankcję. Wystąpiła w konsekwencji o zwrot zapłaconego VAT, co zostało jedna zakwestionowane przez duński organ podatkowy. Sprawa trafiła w ostatniej instancji na wokandę sądu krajowego, który zdecydował zawiesić postępowanie i skierować pytanie prejudycjalne do Trybunału. Pytanie zmierzało do ustalenia czy art. 2 ust. 1 lit. c) Dyrektywy 112 należy interpretować w ten sposób, że opłaty kontrolne pobierane przez spółkę prawa prywatnego prowadzącą prywatne parkingi w razie nieprzestrzegania przez kierowców ogólnych warunków użytkowania tych parkingów należy uznać za wynagrodzenie za odpłatne usługi w rozumieniu tego przepisu i podlegające jako takie VAT.

W przedmiotowej sprawie Trybunał (druga izba) orzekł, że art. 2 ust. 1 lit. c) dyrektywy Rady 2006/112/WE należy interpretować w ten sposób, że opłaty kontrolne pobierane przez spółkę prawa prywatnego prowadzącą prywatne parkingi w razie nieprzestrzegania przez kierowców ogólnych warunków użytkowania tych parkingów należy uznać za wynagrodzenie za odpłatne usługi w rozumieniu tego przepisu, które jako takie podlegają podatkowi od wartości dodanej (VAT).

W wyroku Trybunał przyznał, że „(…) pobieranie przez Apcoa opłat kontrolnych za nieprawidłowe parkowanie i parkowanie przez danego kierowcę w szczególnych okolicznościach, które określiła ta spółka, a które pociągają za sobą takie podwyższone opłaty za parkowanie, są ze sobą powiązane. Konieczność przeprowadzenia kontroli nieprawidłowego parkowania i w konsekwencji nałożenie takich opłat kontrolnych nie może bowiem mieć miejsca, jeżeli usługa udostępnienia miejsca parkingowego nie została wcześniej wykonana.

43 Ponadto należy stwierdzić, że w sprawie zakończonej wyrokiem z dnia 18 lipca 2007 r., Société thermale d’Eugénie-les-Bains (C-277/05, EU:C:2007:440), rozpatrywana usługa nie została wyświadczona. Tymczasem w sprawie rozstrzyganej w postępowaniu głównym usługa udostępnienia miejsca parkingowego została rzeczywiście wykonana.

44 Wniosku zawartego w pkt 37 niniejszego wyroku nie jest również w stanie podważyć argumentacja przedstawiona przez Apcoa, zgodnie z którą, po pierwsze, kwota fakturowana przez nią z tytułu opłat kontrolnych za nieprawidłowe parkowanie jest z góry ustalona i pozostaje bez konkretnego gospodarczego związku z wartością świadczonej usługi parkingowej, a po drugie, na gruncie prawa duńskiego kwota ta stanowi karę.

45 Co się tyczy w pierwszej kolejności argumentu Apcoa, zgodnie z którym rzeczona kwota jest z góry określona i pozostaje bez konkretnego gospodarczego związku z wartością świadczonej usługi parkingowej, należy przypomnieć, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem dla zakwalifikowania transakcji jako transakcji dokonanej odpłatnie w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. c) dyrektywy VAT bez znaczenia jest wysokość świadczenia wzajemnego, w szczególności okoliczność, czy jest ona równa kosztom poniesionym przez podatnika w związku ze świadczeniem usługi, czy też od nich wyższa lub niższa. Taka okoliczność nie może mieć bowiem wpływu na bezpośredni związek pomiędzy dokonanym świadczeniem usług a otrzymanym świadczeniem wzajemnym (wyrok z dnia 11 marca 2020 r., San Domenico Vetraria, C-94/19, EU:C:2020:193, pkt 29 i przytoczone tam orzecznictwo).

46 Jeśli chodzi w drugiej kolejności o podniesiony przez Apcoa argument, zgodnie z którym kwota fakturowana przez nią z tytułu opłat kontrolnych za nieprawidłowe parkowanie jest uznawana w prawie krajowym za karę, wystarczy przypomnieć, jak zauważył w istocie rzecznik generalny w pkt 42 opinii, że dla celów wykładni przepisów dyrektywy VAT ocena tego, czy płatność dokonywana jest w zamian za świadczenie usługi, jest kwestią z zakresu prawa Unii, którą należy rozstrzygać odrębnie od oceny dokonywanej na mocy prawa krajowego (wyrok z dnia 22 listopada 2018 r., MEO – Serviços de Comunicações e Multimédia, C-295/17, EU:C:2018:942, pkt 69, 70).

47 W świetle ogółu powyższych rozważań na zadane pytanie należy odpowiedzieć, iż art. 2 ust. 1 lit. c) dyrektywy VAT należy interpretować w ten sposób, że opłaty kontrolne pobierane przez spółkę prawa prywatnego prowadzącą prywatne parkingi w razie nieprzestrzegania przez kierowców ogólnych warunków użytkowania tych parkingów należy uznać za wynagrodzenie za odpłatne usługi w rozumieniu tego przepisu, które jako takie podlegają VAT”.

 

 

Wróć do spisu treści serwisu