Zwolnienie od podatku od towarów i usług (VAT) na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o VAT stanowi istotne ułatwienie dla małych podatników, umożliwiając im prowadzenie działalności gospodarczej bez konieczności rejestracji jako podatnicy VAT czynni i związanych z tym obowiązków administracyjnych.
Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług przewiduje dwa rodzaje zwolnień: podmiotowe i przedmiotowe. Zwolnienie z art. 113 ust. 1 ma charakter podmiotowy, co oznacza, że jest ono uzależnione od wielkości obrotu podatnika, a nie od rodzaju prowadzonej działalności czy przedmiotu transakcji. Oznacza to, że z tego zwolnienia mogą korzystać podatnicy prowadzący różnorodną działalność, o ile spełniają kryterium wartości sprzedaży.
Z kolei zwolnienia przedmiotowe, określone w art. 43 ustawy o VAT, dotyczą konkretnych towarów i usług, takich jak np. usługi medyczne, edukacyjne czy usługi pocztowe. W tym przypadku zwolnienie przysługuje niezależnie od wielkości obrotu.
Warunki zastosowania zwolnienia podmiotowego
Aby skorzystać ze zwolnienia z art. 113 ust. 1 ustawy o VAT, podatnik musi spełnić łącznie następujące warunki:
- Limit wartości sprzedaży: wartość sprzedaży w przed nie wlicza się kwoty podatku. W przypadku podatników rozpoczynających działalność w trakcie roku podatkowego limit ten ulega proporcjonalnemu obniżeniu.
- Brak czynności wyłączonych: podatnik nie wykonuje czynności wyłączonych ze zwolnienia na podstawie art. 113 ust. 13 ustawy o VAT. Do czynności tych należą m.in.: dostawa towarów wymienionych w załączniku nr 12 do ustawy (np. wyroby z metali szlachetnych, paliwa), świadczenie usług prawniczych, doradczych, jubilerskich, ściągania długów.
- Siedziba działalności w Polsce: podatnik posiada siedzibę działalności gospodarczej na terytorium kraju.
Moment utraty prawa do zwolnienia
Istotne jest, aby na bieżąco monitorować wartość sprzedaży. W przypadku przekroczenia limitu 200 000 zł w trakcie roku podatkowego, podatnik traci prawo do zwolnienia począwszy od transakcji w związku z którą przekroczono ustawowy limit 200 000 zł obrotu. Od tego momentu jest on zobowiązany do rejestracji jako podatnik VAT czynny i rozliczania podatku VAT.
Interpretacja indywidualna z dnia 27 grudnia 2024 r.
Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 27 grudnia 2024 r. (sygnatura 0112-KDIL1-3.4012.633.2024.2.KK) stanowi praktyczny przykład zastosowania przepisów dotyczących zwolnienia z art. 113 ust. 1 ustawy. W przedstawionym stanie faktycznym Wnioskodawca, prowadzący działalność gospodarczą od maja 2024 r., korzystał ze zwolnienia z art. 113 ust. 9 ustawy o VAT, przewidywanego dla podatników rozpoczynających działalność. Planował on rozszerzenie działalności o projektowanie przestrzenne i specjalistyczne usługi obróbki stali, przy czym wartość sprzedaży w roku 2024 i kolejnych latach nie miała przekroczyć 200 000 zł.
Dyrektor KIS potwierdził, że Wnioskodawca będzie miał prawo do korzystania ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy, o ile wartość sprzedaży nie przekroczy 200 000 zł i nie będzie wykonywał czynności wyłączonych ze zwolnienia. Interpretacja ta jasno wskazuje, że podatnik, który początkowo korzystał ze zwolnienia dla rozpoczynających działalność, może następnie przejść na zwolnienie podmiotowe z art. 113 ust. 1, o ile spełnia wszystkie wymagane warunki.
Reasumując zwolnienie od podatku VAT na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o VAT stanowi istotne wsparcie dla małych podatników, ułatwiając im rozpoczęcie i prowadzenie działalności gospodarczej.
