Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w dniu 27 kwietnia 2023 r. wydał wyrok (sygn. I SA/Wr 511/22), w którym orzekł co do możliwości uwzględnienia straty przy określaniu podstawy obliczenia daniny solidarnościowej.
W przedmiotowej sprawie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wydał interpretację indywidualną (sygn. 0114-KDIP3-2.4011.412.2022.1.MJ) na wniosek podatnika prowadzącego działalność gospodarczą opodatkowaną na zasadach podatku liniowego, który poniósł stratę z tytułu prowadzonej działalności w wysokości przekraczającej kwotę 150 tys. zł. Łącznie suma dochodów podatnika, podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 ust. 1, 9 i 9a, art. 30b oraz art. 30f ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych przekroczyła milion zł, wobec czego konieczne stało się ustalenie wysokości daniny solidarnościowej z art. 30h tej ustawy.
W powyższym stanie faktycznym podatnik zwrócił się do organu z pytaniem czy przy określaniu w 2021 r. podstawy obliczania daniny solidarnościowej należy uwzględnić stratę z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej osiągniętą w roku 2020 r. Podatnik odwołał się do treści art. 30h ust. 1-3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i wskazał, że ustalenie podstawy obliczenia daniny polega na zsumowaniu dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 ust. 1,9 i 9a, art. 30b, art. 30c oraz art. 30f tej ustawy. Podatnik wskazał na treść art. 9 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i zauważył, że na potrzeby daniny dochód nie powinien być utożsamiany jedynie z sytuacją, w której przychody przeważają nad kosztami, ale określenie to powinno odnosić się do jakiegokolwiek wyniku podatkowego, który następnie zostanie przedstawiony do zsumowania. Słownik języka polskiego PWN podaje, że czasownik „zsumować” oznacza „dodać do siebie liczby”. Tym samym, zdaniem podatnika, nic nie stoi na przeszkodzie, aby w przypadku zaistnienia straty z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej uwzględnić ją razem z innymi dochodami, mimo że te wykazują już wartości dodatnie.
Organ podatkowy uznał powyższe stanowisko za nieprawidłowe. Odwołał się do treści art. 9 ust. 1, art. 30h ust. 1-6, art. 30i ust. 1-2; art. 33 ust. 3 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o Funduszu Solidarnościowym i wskazał, że przy ustalaniu podstawy obliczenia daniny solidarnościowej od sumy dochodów podlegających opodatkowaniu daniną solidarnościową podlegają odliczeniu wyłącznie składki na ubezpieczenie społeczne, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz kwoty wymienione w art. 30f ust. 5 tej ustawy. Wynika to wprost z brzmienia art. 30h ust. 2. W opinii organu przy obliczaniu podstawy obliczenia daniny solidarnościowej nie uwzględnia się straty z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej, gdyż nie została ona wymieniona w art. 30h ust. 2. Wobec tego zdaniem organu podatnik nie może uwzględnić straty z tytułu działalności gospodarczej poniesionej w 2020 r. na potrzeby ustalenia podstawy obliczenia daniny solidarnościowej.
WSA we Wrocławiu nie zgodził się ze stanowiskiem organu w niniejszej sprawie i uchylił zaskarżoną przez podatnika interpretację. Sąd podzielił pogląd wyrażony w licznych wyrokach NSA (m.in. wyroki z dnia: 1 lipca 2022 r., sygn. akt II FSK 452/22 oraz z dnia 7 grudnia 2022 r. sygn. akt II FSK 1172/22), zgodnie z którym analiza przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych prowadzi do wniosku, że użycie w art. 30h pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych sformułowania: „sumy dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 ust. 1, 9, i 9a, art. 30b, art. 30c oraz art. 30f” daje podstawy do zastosowania przy określaniu dochodu stanowiącego podstawę wyliczenia daniny solidarnościowej wszystkich zasad opodatkowania zawartych w art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a nie tylko konkretnej, niewymienionej w art. 30h ust. 2 jednostki redakcyjnej.
Sąd uznał, że nie można przyjąć, że przepisy regulujące zasady ustalania podstawy obliczenia daniny solidarnościowej, stanowią przepisy szczególne, określające możliwe do zastosowania przy tej daninie odliczenia i stanowią autonomiczne regulacje odrębne od przepisów regulujących zasady ustalania podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Ustawodawca regulując kwestię sposobu ustalania dochodu przy obliczaniu daniny solidarnościowej odwołał się bowiem do całego art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych regulującego opodatkowanie dochodów podatkiem liniowym, który z kolei odwołuje się bezpośrednio m.in. do art. 9 ust. 3 traktującego o możliwości odliczenia straty. Brak jest zatem podstaw do wyłączenia zastosowania poszczególnych regulacji odnoszących się do opodatkowania dochodów podatkiem liniowym.
WSA podkreślił, iż niezbędnym elementem zasady demokratycznego państwa prawnego jest zasada jednoznaczności prawa, a podatnik nie powinien ponosić negatywnych skutków prawnych niejasności przepisów.
Karolina Karaś
tel. 32 259 71 50
