W ramach programów motywacyjnych pracownicy mogą otrzymywać od swoich pracodawców lub innych spółek z grupy akcje spółki. W takim przypadku pojawia się pytanie czy przychód podatkowy powstaje już w dacie otrzymania akcji, czy dopiero w momencie ich sprzedaży. Wskazać bowiem należy, że definicja przychodów ze stosunku pracy jest bardzo szeroka i otwarta.
Należy jednak podkreślić, że ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. określa pewne szczególne warunki, kiedy podatnik rozpoznaje przychód nie w momencie nabycia akcji, lecz dopiero w momencie ich sprzedaży. Jeżeli w wyniku realizacji programu motywacyjnego utworzonego przez:
1) spółkę akcyjną, od której podatnik uzyskuje świadczenia lub inne należności z tytułów określonych w art. 12 lub art. 13,
2) spółkę akcyjną będącą jednostką dominującą w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 37 ustawy o rachunkowości w stosunku do spółki, od której podatnik uzyskuje świadczenia oraz inne należności z tytułów określonych w art. 12 lub art. 13
– podatnik faktycznie obejmuje lub nabywa akcje tej spółki lub akcje spółki w stosunku do niej dominującej, przychód z tego tytułu powstaje w momencie odpłatnego zbycia tych akcji.
Powyższa reguła ma zastosowanie do dochodu uzyskanego przez osoby uprawnione z tytułu objęcia lub nabycia akcji spółek akcyjnych, których siedziba lub zarząd znajdują się na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej, państwa należącego do Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub państwa, z którym Rzeczpospolita Polska zawarła umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania (art. 24 ust. 12a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r.).
W takim przypadku dochód nie powstaje w momencie nabycia akcji przez pracownika. To zatem powoduje, że pracodawca, czy podmiot dominujący względem pracodawcy przekazujący akcje w związku z zatrudnieniem nie ma obowiązku traktowania ich jako przychód pracownika ze stosunku pracy (lub umów cywilnoprawnych). W konsekwencji na dzień przekazania akcji pracodawca nie pobiera z tego tytułu zaliczki na podatek.
W tych szczególnych okolicznościach dochodzi do odroczenia momentu powstania obowiązku podatkowego, który zostaje przesunięty na dzień dokonania odpłatnego zbycia akcji nabytych w ramach programu motywacyjnego.
