W przypadku wyrobów węglowych, na mocy art. 21a ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (dalej określanej jako: „ustawa”), podatnicy dokonujący czynności opodatkowanych obowiązani są do składania bez wezwania organu podatkowego deklaracji podatkowych według ustalonego wzoru (AKC-WW) za miesięczne okresy rozliczeniowe, w terminie do 25. dnia przypadającego w drugim miesiącu od miesiąca, w którym powstał obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem art. 78 ust. 1 pkt 3. Natomiast w przypadku wyrobów akcyzowych (w tym węglowych) objętych zwolnieniem od akcyzy (z wyłączeniem zwolnień częściowych lub zwolnień realizowanych przez zwrot akcyzy, lub zwolnień ubytków wyrobów akcyzowych, lub całkowitego zniszczenia wyrobów akcyzowych, o których mowa w art. 30 ust. 3 ustawy) – podatnicy obowiązani są na podstawie art. 24e ust. 1 pkt 1 ustawy, bez wezwania organu podatkowego, do składania właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego deklaracji podatkowych według wzoru (AKC-KZ) za kwartalny okres rozliczeniowy, w terminie do 25. dnia drugiego miesiąca następującego po kwartale, w którym powstał u nich obowiązek podatkowy.
Wskazany obowiązek składania deklaracji podatkowych za okres miesięczny oraz deklaracji podatkowych za okres kwartalny dotyczy podatników dokonujących czynności, których przedmiotem są wyroby opodatkowane akcyzą, objęte zwolnieniem od akcyzy lub wymienione w załączniku nr 2 do ustawy opodatkowane zerową stawką akcyzy.
Zgodnie z art. 13 ust. 1 pkt 11 ustawy jako podatnik akcyzy traktowany jest finalny nabywca węglowy w przypadku, o którym mowa w art. 9a ust. 1 pkt 5 ustawy. To zaś oznacza, że o identyfikacji danego podmiotu jako finalnego nabywcy węglowego przesądza, przewidziane w art. 9a ust. 1 pkt 5 ustawy, użycie przez tegoż finalnego nabywcę wyrobów węglowych:
- nabytych w ramach zwolnienia, o którym mowa w art. 31a ust. 1 do celów innych niż zwolnione na podstawie tego przepisu, przy czym za takie użycie uznaje się również naruszenie warunków, o których mowa w art. 31a ust. 3, a także sprzedaż, eksport lub dostawę wewnątrzwspólnotową wyrobów węglowych przez finalnego nabywcę węglowego zamiast użycia ich do celów, o których mowa w art. 31a ust. 1,
- uzyskanych w sposób inny niż w drodze nabycia,
- jeżeli nie można ustalić podmiotu, który dokonał sprzedaży wyrobów węglowych finalnemu nabywcy węglowemu, a w wyniku kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej albo postępowania podatkowego nie ustalono, że podatek został zapłacony w należnej wysokości.
Z porównania art. 9a ust. 1 ustawy i definicji pośredniczącego podmiotu węglowego zawartej w art. 2 ust. 1 pkt 23c ustawy wynika, że choć o statusie finalnego nabywcy węglowego decyduje m.in. nabywanie wewnątrzwspólnotowo wyrobów węglowych, to jednak dokonywanie tej czynności nie podlega opodatkowaniu. Aby finalny nabywca węglowy stał się podatnikiem akcyzy, powinien użyć wyrobów węglowych w wyżej określony sposób.
W świetle powyższego w przypadku nabycia na terytorium kraju od pośredniczącego podmiotu węglowego przez podmiot o statusie finalnego nabywcy węglowego wyrobów węglowych w ramach zwolnienia od akcyzy z art. 31a ust. 1 pkt 2 ustawy, z zachowaniem warunków tego zwolnienia, zużywanych następnie przez nabywcę wyłącznie do celów zwolnionych (do celów opałowych w procesie produkcji wyrobów energetycznych, tj. mieszanek bitumicznych) – podmiot ten nie dokonuje czynności podlegających opodatkowaniu akcyzą. To zaś oznacza, że na podmiocie takim nie ciąży obowiązek składnia deklaracji podatkowych dla celów podatku akcyzowego za okresy miesięczne ani deklaracji podatkowych za okresy kwartalne, o których mowa w art. 24e ustawy, bowiem w związku z nabywaniem wyrobów węglowych od pośredniczącego podmiotu węglowego i zużywaniem tych wyrobów do celów objętych zwolnieniem podmiot ten nie staje się podatnikiem podatku akcyzowego.
Ponadto, z uwagi na status finalnego nabywcy węglowego, podmiotu tego nie dotyczy obowiązek prowadzenia ewidencji zakupu i zużycia pyłu węglowego, o której mowa w art. 138i ust. 1-3 ustawy. Powołany przepis dotyczy bowiem wyłącznie obowiązku prowadzenia ewidencji wyrobów węglowych przez pośredniczący podmiot węglowy dokonujący sprzedaży wyrobów węglowych na terytorium kraju finalnemu nabywcy węglowemu, bądź przez pośredniczący podmiot węglowy używający wyrobów węglowych.
Kwalifikację powyższą potwierdza w szczególności interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 25 sierpnia 2022r. o sygn. 0111-KDIB3-3.4013.152.2022.2.JS.
dr Joanna Kiszka
Dyrektor Śląskiego Oddziału Instytutu Studiów Podatkowych
joanna.kiszka@isp-modzelewski.pl
tel. 32 259 71 50
Akcyza i podatek akcyzowy
Serwis Instytutu Studiów Podatkowych pod redakcją naukową prof. dr hab. Witolda Modzelewskiego zawierający informacje, interpretacje, komentarze, orzecznictwo oraz publicystykę dotyczącą akcyzy i podatku akcyzowego w Polsce i Unii Europejskiej
Akcyza i podatek akcyzowy