Obowiązki wynikające z ustawy o rachunkowości są uzależnione od przekroczenia różnych progów kwotowych lub ilościowych. Niniejszy artykuł ma na celu przybliżenie i zebranie w jednym miejscu ważniejszych progów zdefiniowanych w ustawie o rachunkowości i wynikających z nich obowiązków i uproszczeń.
Obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych
Oprócz jednostek, które podmiotowo są zobowiązane do stosowania ustawy o rachunkowości (np. spółki kapitałowe i osoby prawne) zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 2) ustawy o rachunkowości przepisy ustawy stosuje się m.in. do osób fizycznych, spółek cywilnych osób fizycznych, spółek cywilnych osób fizycznych i przedsiębiorstwa w spadku, spółek jawnych osób fizycznych, spółek partnerskich jeżeli ich przychody netto za poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej równowartość w walucie polskiej 2 000 000 Euro.
Jednostki mikro
Zgodnie z art. 3 ust. 1a pkt 1) jednostkami mikro są spółki, inne osoby prawne, a także oddziały przedsiębiorców zagranicznych, które w roku obrotowym i roku poprzedzającym nie przekroczyły co najmniej dwóch z następujących trzech wielkości:
- 1 500 000 zł ? w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego,
- 3 000 000 zł ? w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy,
- 10 osób ? w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty.
Jednostka mikro może sporządzać sprawozdanie finansowe na podstawie załącznika nr 4 do ustawy o rachunkowości.
Jednostka mikro może nie sporządzać zestawienia zmian w kapitale własnym (art. 48a ust. 3).
Jednostka mikro może nie sporządzać rachunku przepływów pieniężnych (art. 48b ust. 4).
Jednostki małe
Zgodnie z art. 3 ust. 1c. pkt 1) jednostkami małymi w rozumieniu ustawy są spółki, inne osoby prawne oraz oddziały przedsiębiorców zagranicznych, które nie przekroczyły co najmniej dwóch z następujących trzech wielkości:
- 25 500 000 zł ? w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego,
- 51 000 000 zł ? w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy,
- 50 osób ? w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty.
Jednostki małe mogą stosować uproszczenia w zakresie kwalifikacji umów leasingu oraz dokonywać kwalifikacji umów leasingu według zasad określonych w przepisach podatkowych.
Jednostka mała może sporządzać sprawozdanie finansowe na podstawie załącznika nr 5 do ustawy o rachunkowości.
Jednostka mała może nie sporządzać zestawienia zmian w kapitale własnym (art. 48a ust. 4).
Jednostka mała może nie sporządzać rachunku przepływów pieniężnych (art. 48b ust. 5).
Obowiązek badania
Zgodnie z art. 64 ust. 1 pkt 4 badaniu podlegają m.in. sprawozdania jednostek, które w poprzedzającym roku obrotowym, za który sporządzono sprawozdania finansowe, spełniły co najmniej dwa z następujących warunków:
- średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło co najmniej 50 osób,
- suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego stanowiła równowartość w walucie polskiej co najmniej 2 500 000 euro,
- przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych za rok obrotowy stanowiły równowartość w walucie polskiej co najmniej 5 000 000 euro.
Zgodnie z art. 45 ust. 3. sprawozdanie finansowe jednostek określonych w art. 64 ust. 1, podlegające corocznemu badaniu, musi obejmować zestawienie zmian w kapitale (funduszu) własnym oraz rachunek przepływów pieniężnych.
Zwolnienie z obowiązku konsolidacji sprawozdań finansowych
Zgodnie z art. 56 Ustawy o Rachunkowości jednostka dominująca nie musi sporządzać skonsolidowanego sprawozdania finansowego, jeżeli na dzień bilansowy roku obrotowego oraz na dzień bilansowy roku poprzedzającego rok obrotowy, łączne dane jednostki dominującej oraz wszystkich jednostek zależnych każdego szczebla spełniają następujące warunki:
- Przed dokonaniem wyłączeń konsolidacyjnych nie przekroczyły co najmniej dwóch z następujących trzech wielkości:
- 38 400 000 zł ? suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego,
- 76 800 000 zł ? przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy,
- 250 osób ? średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty.
- Po dokonaniu wyłączeń konsolidacyjnych, nie przekroczyły co najmniej dwóch z następujących trzech wielkości:
- 32 000 000 zł ? suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego,
- 64 000 000 zł ? przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy,
- 250 osób ? średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty.
Oświadczenie na temat informacji niefinansowych
Zgodnie z Art. 49b. ust. 1. jednostka będąca spółką kapitałową, spółką komandytowo-akcyjną lub taką spółką jawną lub komandytową, której wszystkimi wspólnikami ponoszącymi nieograniczoną odpowiedzialność są spółki kapitałowe, spółki komandytowo-akcyjne lub spółki z innych państw o podobnej do tych spółek formie prawnej, jeżeli w roku obrotowym oraz poprzedzającym przekracza następujące wielkości:
- 500 osób ? w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty oraz
- 85 000 000 zł ? w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego lub 170 000 000 zł ? w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy
- ma obowiązek zawrzeć w sprawozdaniu z działalności ? jako wyodrębnioną część ? oświadczenie na temat informacji niefinansowych.
