Wiceminister Finansów w odpowiedzi na interpelację poselską z dnia 16 lutego 2023 r. nr 38762 przedstawił stanowisko w zakresie obowiązków podatkowych małych wspólnot mieszkaniowych.
W świetle niniejszej interpelacji udzielono odpowiedzi w kwestii obowiązku posiadania numeru NIP przez małe wspólnoty mieszkaniowe oraz składania deklaracji podatkowej CIT-8. Przez małe wspólnoty mieszkaniowe należy rozumieć, zgodnie z art. 19 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali, wspólnoty których liczba lokali wyodrębnionych i lokali niewyodrębnionych, należących nadal do dotychczasowego właściciela, nie jest większa niż trzy. Dodatkowo w interpelacji wskazano, że „(…) ustawa o własności lokali odwołuje się do kryterium liczby lokali wyodrębnionych i niewyodrębnionych jedynie w ww. przepisie art. 19. Zasadnym jest zatem przyjęcie, że liczba lokali pozostaje bez wpływu na ocenę statusu tzw. małej wspólnoty mieszkaniowej jako wspólnoty mieszkaniowej w rozumieniu ustawy o własności lokali.”
W ocenie zasadności obowiązku posiadania numeru NIP należy wskazać, że art. 19 ustawy o własności lokali wskazuje sposób zarządu nieruchomością wspólną w przypadku, gdy liczba lokali wyodrębnionych i lokali niewyodrębnionych, należących nadal do dotychczasowego właściciela, nie jest większa niż trzy. Jak zostało przedstawione w interpelacji zauważyć jednocześnie należy, że sposób zarządu nieruchomością wspólną nie ma wpływu na podmiotowość wspólnoty mieszkaniowej, która powstaje z mocy prawa wraz z wyodrębnieniem pierwszego lokalu mieszkalnego i tym samym jest uprawniona do nabywania praw i zaciągania zobowiązań oraz posiada określone prawem obowiązki. Tym samym, tzw. „mała wspólnota mieszkania” podobnie jak wspólnota mieszkaniowa z wybranym zarządem wspólnoty mieszkaniowej podlegają takim samym obowiązkom ewidencyjnym, zgodnie z ustawą z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników.
W zakresie obowiązku składania deklaracji podatkowej CIT-8 należy wskazać, że wspólnota mieszkaniowa (niezależnie od jej rozmiaru) jest jednostką organizacyjną niemającą osobowości prawnej, podlegającą przepisom ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych na mocy art. 1 ust. 2 tej ustawy. W świetle art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. podatnicy są obowiązani, składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości dochodu osiągniętego (straty poniesionej) w roku podatkowym – do końca trzeciego miesiąca roku następnego i w tym terminie wpłacić podatek należny albo różnicę między podatkiem należnym od dochodu wykazanego w zeznaniu a sumą zapłaconych zaliczek za okres od początku roku. Zatem brak jest jakichkolwiek podstaw do przyjęcia, że z ww. obowiązku zwolnieni są podatnicy będący tzw. małymi wspólnotami mieszkaniowymi.
Końcowo należy wskazać, że na podstawie powyższych przepisów oraz przytoczonej interpelacji poselskiej mała wspólnota mieszkaniowa obowiązana jest posiadać numer identyfikacji podatkowej oraz składać zeznania podatkowe CIT-8. Ponadto wyznaczenie osoby upoważnionej do podpisu ww. zeznania jest uzależnione od wyboru dokonanego w powyższym zakresie przez członków wspólnoty.