WSA we Wrocławiu w wyroku z dnia 21 listopada 2024 r. o sygn. I SA/Wr 466/24 orzekał w przedmiocie możliwości skorzystania z prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących zakup usług prowadzenia kantyny pracowniczej.
Wyrok został wydany w sprawie spółki, która zawarła umowę o świadczenie usług z niepowiązanym podmiotem wewnętrznym na prowadzenie kantyny pracowniczej. Usługa ta obejmuje: zapewnienie pracownikom, zleceniobiorcom oraz gościom spółki posiłków przygotowywanych w kuchni na terenie spółki; prowadzenie zaopatrzenia w artykuły spożywcze oraz prowadzenie działalności gastronomicznej. Spółka, na podstawie odrębnej umowy najmu udostępnia wykonawcy pomieszczenia wraz z wyposażeniem, które wykonawca wykorzystuje na świadczenie usług. Kantyna jest przeznaczona wyłącznie dla pracowników spółki, oraz innych spółek z grupy, do której należy wnioskodawca oraz goście. Spółka nie dopłaca do posiłków, pracownicy sami ponoszą ich koszt, jak również sami decydują jaki posiłek i kiedy spożyją. Miesięczne wynagrodzenie wykonawcy należne od spółki, za świadczenie opisanych wcześniej usług ustalone jest w kwocie ryczałtowej na podstawie faktury VAT. Spółka wskazała, że korzystanie z tego typu usług jest istotne z perspektywy peryferyjnego położenia zakładu spółki. Fakt ulokowania zakładu wnioskodawcy na terenach pozamiejskich przysparza jej pracownikom trudności w zakresie zaspokajania potrzeb żywieniowych. Zatem, zdecydowana ich większość – w razie nieistnienia kantyny pracowniczej – nie miałaby możliwości nabywania gotowych posiłków oraz napojów zimnych i gorących. Zdaniem Spółki to w jej interesie jest, aby na terenie jej zakładu funkcjonowała kantyna pracownicza prowadzona przez profesjonalny podmiot. Brak takiego miejsca na terenie zakładu niewątpliwie miałby negatywny skutek na jego funkcjonowanie, w związku z czym prowadzenie kantyny w zakładzie spółki należy postrzegać jako usługę na jej rzecz.
Organ uznał, że Spółka nie ma prawa do odliczenia podatku naliczonego. Podkreślił, że istotna jest intencja nabycia oraz istnienie związku między dokonywanymi zakupami towarów i usług, a prowadzoną działalnością opodatkowaną. Zdaniem organu prowadzenie kantyny służy zaspokajaniu osobistych, prywatnych potrzeb pracowników oraz pozostałych osób przebywających na terenie zakładu i odbywa się bez związku z prowadzoną przez spółkę działalnością gospodarczą. Spółka zaskarżyła interpretację.
WSA we Wrocławiu uznał, że organ pominął argumenty spółki wskazane we wniosku – w szczególności, że:
- z uwagi na peryferyjne położenie zakładu brak kantyny na terenie zakładu miałby negatywny wpływ na jego funkcjonowanie,
- kantyna wpływa na konkurencyjność spółki na rynku pracy, w kontekście pozyskania nowych pracowników i utrzymania obecnych,
- kantyna ma wpływ na ogólny poziom zadowolenia zatrudnianego personelu,
- kantyna sprzyja integracji pracowników i wymianie poglądów, co poprawa kooperację pracowników i ma pozytywny wpływ na ich efektywność.
Sąd podkreślił, że organ pominął również w swoich rozważaniach argument wnioskodawcy, łączący sprzedaż opodatkowaną w postaci najmu pomieszczeń podmiotowi świadczącemu usługę prowadzenia kantyny z zakupem usługi prowadzenia kantyny, co – w ocenie wnioskodawcy – świadczyło o tym, że usługi nabywane od wykonawcy są bezpośrednio związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych. W ocenie Sądu organ nie odniósł się do indywidualnej sytuacji spółki, tj. okoliczności przedstawionych w opisanym we wniosku stanie faktycznym sprawy oraz do stanowiska wnioskodawcy. W szczególności poodnoszone przez spółkę argumenty wskazywały na pośredni związek zakupu usługi prowadzenia kantyny pracowniczej z funkcjonowaniem przedsiębiorstwa, a w konsekwencji z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi. Tymczasem organ te argumenty pominął, nie poddał ich ocenie przy dokonywaniu oceny zastosowania przepisów prawa materialnego w stanie faktycznym wskazanym we wniosku. Nie poddał również ocenie argumentu wskazującego na związek bezpośredni.
Sąd wskazał, że: oczekiwania pracowników co do świadczeń płacowych i pozapłacowych (benefitów pozapłacowych) oferowanych przez pracodawców stale rosną. Okoliczność ta może wpływać – co również wymaga rozważenia przez DKIS – na ich decyzję o wyborze albo decyzję o zmianie pracodawcy. W sytuacji niedoboru pracowników, tj. rynku pracy pracownika, pracodawcy zabiegają o pracowników. Odpowiedzią na ww. oczekiwanie pracowników jest, między innymi, coraz wyższy standard świadczeń oferowanych przez pracodawców. Jednym z takich pozapłacowych świadczeń jest właśnie benefit żywieniowy, a z kolei jednym z rodzajów tego benefitu jest zapewnienie pracownikom możliwości zakupu usług gastronomicznych w miejscu pracy.
Z punktu widzenia Sądu najistotniejszymi argumentami przemawiającymi na korzyść spółki była:
- okoliczność zakupu usługi prowadzenia kantyny ze sprzedażą opodatkowaną spółki w postaci najmu pomieszczeń podmiotowi świadczącemu ww. usługę,
- lokalizację przedsiębiorstwa – okoliczność peryferyjnej lokalizacji podmiotu, położonego z dala od miejsc, w których pracownicy mogliby skorzystać w ramach przerwy w pracy z usług gastronomicznych, nie została w ogóle objęta rozważaniami organu interpretacyjnego. Tymczasem jest to okoliczność, która skłoniła Spółkę do podjęcia decyzji o zakupie usługi prowadzenia kantyny pracowniczej, a która może stanowić działanie ukierunkowane na dbanie o sprawy pracownicze w ramach koncepcji społecznej odpowiedzialności biznesu, tj. strategii zarządzania.
Z uwagi na powyższe argumenty Sąd uchylił interpretację Organu w całości, wskazując, iż argumentacja Spółki była zasadna.
Karolina Karaś
tel. 32 259 71 50
