Serwis Doradztwa Podatkowego

Odliczenie wydatków na instalację fotowoltaiczną poniesionych przed formalnym zakończeniem budowy budynku mieszkalnego

Mimo określenia warunków ulgi termomodernizacyjnej w art. 26h ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej określanej jako: „ustawa z dnia 26 lipca 1991 r.”), a także w definicji przedsięwzięcia termomodernizacyjnego ustalonej ustawą z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów (dalej: „ustawa o termomodernizacji”), w wykazie wydatków objętych ulgą termomodernizacyjną zawartym w rozporządzeniu Ministra Inwestycji i Rozwoju z dnia 21 grudnia 2018 r. w sprawie określenia wykazu rodzajów materiałów budowlanych, urządzeń i usług związanych z realizacją przedsięwzięć termomodernizacyjnych (dalej: „rozporządzenie”) oraz dodatkowo w Objaśnieniach podatkowych z dnia 12 września 2019r. wydanych przez Ministra Finansów na podstawie art. 14 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (dalej powoływanych jako: „Objaśnienia”), w praktyce ze stosowaniem przedmiotowej ulgi wiążą się liczne problemy praktyczne. Przykład stanowi przedmiot interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 22 listopada 2021 r. o sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.864.2021.3.KR.

Organ odniósł się w niej do kwestii dopuszczalności skorzystania z ulgi termomodernizacyjnej w podatku dochodowym od osób fizycznych w przypadku, gdy wydatki, mające podlegać odliczeniu, zostały poniesione przed zakończeniem budowy budynku mieszkalnego w świetle przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane.

Należy przypomnieć, że zgodnie z art. 26h ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r., ulga termomodernizacyjna dotyczy wyłącznie wydatków poniesionych na realizację przedsięwzięcia termomodernizacyjnego w budynku mieszkalnym jednorodzinnym w rozumieniu art. 3 pkt 2a ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane, czyli w budynku wolno stojącym albo w budynku w zabudowie bliźniaczej, szeregowej lub grupowej, służącym zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych, stanowiącym konstrukcyjnie samodzielną całość, w którym dopuszcza się wydzielenie nie więcej niż dwóch lokali mieszkalnych albo jednego lokalu mieszkalnego i lokalu użytkowego o powierzchni całkowitej nieprzekraczającej 30% powierzchni całkowitej budynku. Podatnik ma przy tym prawo do ulgi termomodernizacyjnej, jeśli budynek, którego jest właścicielem lub współwłaścicielem, ma status budynku mieszkalnego jednorodzinnego, w rozumieniu powyższej definicji, najpóźniej na dzień dokonania odliczenia.

Zgodnie z Objaśnieniami ulga przysługuje również w sytuacji, gdy w budynku mieszkalnym jednorodzinnym, np. w związku z brakiem technicznych możliwości montażu instalacji (w tym fotowoltaicznej) na tym budynku, instalacja ta zostanie zamontowana na innym budynku, w tym garażu czy budynku gospodarczym, lecz służy budynkowi mieszkalnemu. W szczególności więc ulga znajdzie zastosowanie, gdy budynek mieszkalny jednorodzinny ma charakter zabytkowy, ze względu na który zainstalowanie kolektorów słonecznych, mające zmniejszyć zapotrzebowanie na energię dostarczaną na potrzeby ogrzewania tego budynku, nie może być dokonane na jego dachu i zostanie przeprowadzone na dachu budynku gospodarczego, jednakże instalacja będzie ogrzewać budynek mieszkalny.

Niemniej jednak, jak podkreśla się w przedmiotowych Objaśnieniach, z ulgi termomodernizacyjnej nie można korzystać w przypadku budynku będącego w budowie, bowiem odliczenie dotyczy jedynie budynków już wybudowanych.

Dokładnie takie też stanowisko zajął Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w powołanej na wstępie interpretacji indywidualnej o sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.864.2021.3.KR, wydanej na wniosek Podatnika, który budowę domu jednorodzinnego o przeznaczeniu mieszkalnym zakończył we wrześniu 2020 r., następnie mieszkając już tymże budynku postanowił dokonać jego modernizacji polegającej na montażu instalacji fotowoltaicznej, która zmniejsza zapotrzebowanie budynku na energię, instalację tę wykonał i przyłączył do sieci w listopadzie 2020 r., lecz po złożeniu na początku roku 2021zawiadomienia do organu nadzoru budowlanego o zakończeniu budowy budynku mieszkalnego, zaświadczenie o przystąpieniu do użytkowania tegoż budynku otrzymał dopiero w dniu 17 maja 2021 r.

Podatnik spełnił warunek dotyczący udokumentowania wydatków poniesionych z tytułu całości inwestycji, tj. zakupu urządzeń, montażu i uruchomienia instalacji fotowoltaicznej, mającej na celu zmianę źródła uzyskiwanej energii elektrycznej z wyłącznie sieciowej na słoneczną i uzupełnianą z sieci, fakturą wystawioną na imię i nazwisko Podatnika w listopadzie 2020 r. Zrealizowane zostały także wymogi poniesienia wydatków związanych z realizacją przedsięwzięcia termomodernizacyjnego w rozumieniu art. 2 pkt 2 ustawy o termomodernizacji, określonych w załączniku do rozporządzenia, zakończenia przedsięwzięcia termomodernizacyjnego oraz braku zaliczenia poniesionych wydatków do kosztów uzyskania przychodów.

Nie został jednak spełniony warunek dotyczący istnienia budynku mieszkalnego jednorodzinnego, najpóźniej w dniu dokonania odliczenia w zeznaniu składanym za rok, w którym poniesiono wydatki. Z punktu widzenia zastosowania ulgi termomodernizacyjnej istotna jest bowiem data poniesienia wydatku, czyli dzień sprzedaży określony na fakturze VAT, na podstawie której ustala się wysokość poniesionych wydatków na termomodernizację budynku. W przypadku, gdy na fakturze VAT brak jest informacji o dniu sprzedaży przyjmuje się, że dzień ten przypada na dzień, w którym wystawiono fakturę.

Jednocześnie, ponieważ ulga, o której mowa w art. 26h ustawy z dnia 26 lipca 1991 r., przysługuje właścicielowi lub współwłaścicielowi budynku mieszkalnego jednorodzinnego w rozumieniu art. 5a pkt 18b ww. ustawy, a przepisy normujące ulgę nie odwołują się do nowo budowanego budynku jednorodzinnego, zatem istotne jest istnienie budynku mieszkalnego jednorodzinnego i w konsekwencji moment zakończenia budowy.

W powołanej na wstępie interpretacji indywidualnej Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej podkreślił, że „[…] zgodnie z art. 54 ust. 1 ustawy Prawo budowlane do użytkowania obiektu budowlanego, na budowę którego wymagane jest pozwolenie na budowę albo zgłoszenie budowy, o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 1a i 19a, można przystąpić […] po zawiadomieniu organu nadzoru budowlanego o zakończeniu budowy, jeżeli organ ten, w terminie 14 dni od dnia doręczenia zawiadomienia, nie zgłosi sprzeciwu w drodze decyzji. […]

Tym samym przywołana wyżej ustawa ˗ Prawo budowalne ˗ „oddaniem do użytkowania” określa moment zakończenia procesu budowy i możliwości przystąpienia przez budującego do użytkowania budynku. Zatem, utożsamia ten fakt z formalnym zakończeniem danej budowy (wybudowaniem określonego budynku). Pojęcia zakończenia budowy nie można rozumieć w oderwaniu od przepisów regulujących proces budowalny, przewidzianych w ustawie Prawo budowalne. Z powyższych względów, dla celów zastosowania przedmiotowej ulgi konieczne jest powiązanie wydatku związanego z realizacją przedsięwzięcia termomodernizacyjnego z budynkiem, który już istnieje i służy zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych, stanowiąc konstrukcyjnie samodzielną całość – stosownie do treści art. 3 pkt 2a ustawy Prawo budowlane”.

Powyższe stanowisko Organ uzasadnił dodatkowo odwołując się do orzecznictwa sądów administracyjnych, w tym wyroku WSA we Wrocławiu z dnia 25 kwietnia 2019 r. (II SA/Wr 50/19) oraz powołanych w nim wyroków NSA: z dnia 28 sierpnia 2012 r. (II FSK 191/11) i z 10 stycznia 2014 r. (II FSK 381/12), z których wynika, że „[…] Dopóki więc inwestor nie dokona zawiadomienia o zakończeniu budowy i nie otrzyma decyzji o sprzeciwie lub też nie uzyska ostatecznej decyzji o pozwoleniu na użytkowanie, budowa obiektu nie jest formalnie zakończona, czyli z punktu widzenia przepisów ustawy – Prawo budowlane obiekt pozostaje w budowie.”

To zaś oznacza, że wydatki związane z realizacją przedsięwzięcia termomodernizacyjnego polegającego na zakupie i montażu instalacji fotowoltaicznej w budynku mieszkalnym jednorodzinnym będącym w budowie, a więc poniesione przed formalnym zakończeniem budowy tegoż budynku w świetle przepisów Prawa budowlanego, nie mogą być uwzględnione w ramach ulgi termomodernizacyjnej, uregulowanej w art. 26h ustawy z dnia 26 lipca 1991 r.

 

dr Joanna Kiszka

Dyrektor Śląskiego Oddziału Instytutu Studiów Podatkowych
joanna.kiszka@isp-modzelewski.pl
tel. 32 259 71 50

Skontaktuj się z naszą redakcją