Tylko i wyłącznie sytuacja w której w pełni uzasadnione zostaną przesłanki stojące za wyłączeniem określonego substratu przedmiotowego ze zgormadzonego materiału dowodowego stanowi właściwe uzasadnienie postanowienia o odmowie wglądu w określoną treść dokumentów, a także wypełnia treść przesłanek takich jak przesłanka interesu publicznego.
Jak wskazano w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 9 maja 2019 r.[1]: Sąd podziela stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego wyrażone w wyroku z 28 września 2016 r. sygn. akt I FSK 770/16, iż „to, że dana kategoria informacji może podlegać co do zasady ochronie jako spełniająca kryteria „interesu publicznego” nie oznacza, że wystarczy się na nią powołać i nie trzeba na tle konkretnych okoliczności sprawy wykazać, jakie (rodzajowo) treści zawarte w dokumencie są podstawą odmowy stronie wydania z akt jego kopii.” Należy zatem stwierdzić, że samo hasłowe powołanie się na interes publiczny nie może być uznane za wyczerpujące uzasadnienie stanowiska organu podatkowego. Analogiczny pogląd wyrażono w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z 18 kwietnia 2018 r., I SA/Ol 182/18.? Obowiązkiem organu jest zawsze w sposób wnikliwy uzasadnić swoje stanowisko, czego organ nie dopełnił w niniejszej sprawie. Zatem należy uznać, że naruszył art. 217 § 2 w zw. z art. 179 § 1 O.p. w sposób mogący mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Brak właściwego uzasadnienia podjętego rozstrzygnięcia niewątpliwie ogranicza prawo strony do czynnego udziału w postępowaniu. Brak wyjaśnienia, dlaczego w konkretnej sprawie nie mogą być udostępniane stronie wyłączone dokumenty (w całości lub w części ? po anonimizacji), może być oceniony jako naruszenie zasady prowadzenia postępowania w sposób budzący zaufanie do organów podatkowych. Powyższe działanie nie może zatem być uznane za działanie zgodne z prawem, a tym samym z zasadą wyrażoną w art. 120 O.p. Zasada praworządności może być bowiem prawidłowo realizowana jedynie w sytuacji, gdy organy realizujące prawo odpowiednio je stosują, umożliwiają dostęp stronie do podejmowanych czynności, a w sytuacji gdy ograniczają prawa strony, właściwie i wnikliwie uzasadniają podejmowane w tej kwestii rozstrzygnięcie.
Jak trafnie wskazał zatem Sąd Administracyjny, tylko i wyłącznie sytuacja w której w pełni uzasadnione zostaną przesłanki stojące za wyłączeniem określonego substratu przedmiotowego ze zgormadzonego materiału dowodowego stanowi właściwe uzasadnienie postanowienia o odmowie wglądu w określoną treść dokumentów, a także wypełnia treść przesłanek takich jak przesłanka interesu publicznego. W niniejszym przypadku odmowa wglądu w niezanonimizowane akta nie została dostatecznie uzasadniona. Jednocześnie
Powyższe potwierdza także wyrok Wojewódzkiego Sadu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 22 listopada 2017 r.[2], w którym wskazano, że: ?Sporządzenie uzasadnienia jest nie tylko wymogiem formalnym ? wynikającym wprost z brzmienia art. 210 § 1 pkt 6 o.p. ? ale także ma istotne znaczenie merytoryczne. Przedstawienie bowiem toku rozumowania organu podatkowego, który poprzedza wydanie decyzji albo postanowienia, nie tylko pełni funkcję perswazyjną, wyłuszczając powody podjętego rozstrzygnięcia, tak aby strona mogła się przekonać o jego słuszności (art. 121 o.p.), ale także wpływa na kontrolę merytoryczną aktu w postępowaniu odwoławczym, lub też sądowoadministracyjnym. Brak zawarcia w uzasadnieniu nawet syntetycznych rozważań na temat okoliczności relewantnych z punktu widzenia prawa materialnego lub procesowego rodzi podejrzenie, czy prawdopodobieństwo, że organ nie dokonał kompleksowej wykładni adekwatnych regulacji.?
[1] Sygn. akt. III SA/Wa 2927/18.
[2] Sygn. akt. I SA/Gl 906/17.
