Odpłatna dostawa towarów

Odpłatna dostawa towarów jest jedną z czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Niniejszy tekst podejmuje się omówienia pojęcia odpłatnej dostawy towarów.

Odpłatna dostawa towarów jest jedną z czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Nie należy jej przy tym mylić z podobnie brzmiącą „wewnątrzwspólnotową dostawą towarów”, która także jest wymieniona wśród czynności opodatkowanych tym. Ogólną definicję odpłatnej dostawy towarów określa art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. podatku od towarów i usług (dalej „Ustawa”). Zgodnie z definicją przez odpłatną dostawę towarów na gruncie Ustawy rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Oprócz tego ustawodawca w art. 7 ust. 1 Ustawy zawiera katalog otwarty zdarzeń i czynności, które są uznawane za odpłatną dostawę towarów:

1. przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej (lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu) lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;
2. wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;
3. wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;
4. wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;
5. ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;
6. oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
7. zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

Nieodpłatne przekazanie towarów należących do przedsiębiorstwa jako odpłatna dostawa towarów. Przepis art. 7 ust. 2 Ustawy określa sytuację, w której nieodpłatne przekazanie towarów uznane jest za odpłatną dostawę towarów. Z treści tego przepisu wynika, że przez odpłatną dostawę towarów rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa. Nie każde jednak przekazanie towarów należących do przedsiębiorstwa zostanie uznane za nieodpłatną dostawę towarów. Czynność taka zostanie uznana za odpłatną dostawę towarów wyłącznie gdy zaistnieje następująca przesłanka: podatnikowi przysługiwało (w całości lub w części) prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia (jak również importu lub wytworzenia) tych towarów (lub części składowych tych towarów). Należy zwrócić uwagę, że Ustawodawca w tym przypadku jako kryterium uznania za odpłatną dostawę towarów wskazuje „przysługiwanie podatnikowi prawa do odliczenia” – z wykładni językowej wynika więc, że nie jest istotne czy przekazujący towar podatnik z prawa do odliczenia podatku naliczonego skorzystał. Istotne jest więc samo zaistnienie prawa do odliczenia.

Prezenty o małej wartości i próbki. Ustawodawca w art. 7 ust 2 Ustawy określa kiedy nieodpłatne przekazanie towarów należących do przedsiębiorstwa uznawane jest za odpłatną dostawę towarów – Ustawa określa przy tym wyjątki od tej reguły. Wyjątki te dotyczą „prezentów o małej wartości” oraz „próbek”. Nie jest więc uznawane za odpłatną dostawę towarów przekazywanie prezentów o małej wartości i próbek, pod warunkiem, że przekazanie to następuje na cele związane z działalnością gospodarczą podatnika. Przekazanie „próbek” lub „prezentów o małej wartości” należących do przedsiębiorstwa nie będzie uznane za odpłatną dostawę towarów nawet wówczas gdy podatnik przekazujący te towary skorzystał uprzednio z prawa do odliczenia podatku naliczonego.

Prezenty o małej wartości. Przez prezenty o małej wartości rozumie się przekazywane przez podatnika jednej osobie towary:

1. o łącznej wartości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 100 zł (bez podatku), jeżeli podatnik prowadzi ewidencję pozwalającą na ustalenie tożsamości tych osób;
2. których przekazania nie ujęto w ewidencji, o której mowa w pkt 1, jeżeli jednostkowa cena nabycia towaru (bez podatku), a gdy nie ma ceny nabycia, jednostkowy koszt wytworzenia, określone w momencie przekazywania towaru, nie przekraczają 20 zł.

Próbka. Przez próbkę rozumie się identyfikowalne jako próbka egzemplarz towaru lub jego niewielką ilość, które pozwalają na ocenę cech i właściwości towaru w jego końcowej postaci. Przy czym ich przekazanie (wręczenie) przez podatnika:

1. ma na celu promocję tego towaru oraz
2. nie służy zasadniczo zaspokojeniu potrzeb odbiorcy końcowego w zakresie danego towaru (chyba że zaspokojenie potrzeb tego odbiorcy jest nieodłącznym elementem promocji tego towaru i ma skłaniać tego odbiorcę do zakupu promowanego towaru).

Odpłatna dostawa towarów jako sprzedaż. Odpłatne dostawa towarów na gruncie Ustawy kwalifikowana jest jako sprzedaż. Sprzedażą na gruncie Ustawy są także: odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz tzw. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów).