Dnia 11 października 2022 r. DKIS wydał interpretację indywidualna sygn. 0111-KDIB1.2.4010.504.2022.1.AK z zakresu podatku dochodowego od osób prawnych w przedmiocie ustalenia, czy otrzymane przez Wnioskodawcę odszkodowanie nie zalicza się do przychodów podlegających opodatkowaniu CIT zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 6a ustawy o CIT.
Zgodnie z treścią interpretacji Spółka jest podmiotem znajdującym się w Grupie Kapitałowej, w której to Spółka prowadzi działalność pomocniczą w stosunku do działalności innych spółek z Grupy.
Głównym obszarem działalności Spółki są przede wszystkim usługi rachunkowo-księgowe świadczone na rzecz innych podmiotów z Grupy. Z tytułu prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej Spółka posiada ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej, które to ubezpieczenie obejmuje między innymi szkody powstałe z tytułu nieprawidłowo wykonywanych przez Spółkę usług.
Spółka w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej zajmuje się między innymi szeroko pojętą obsługą księgową innych spółek z Grupy. W związku z przedmiotową obsługą, Spółka zobowiązana była do naliczania wysokości zobowiązań podatkowych na rzecz swoich klientów, którą to należność klienci Spółki zobowiązani byli uiszczać do właściwych urzędów skarbowych. Spółka w okresie lat 2017-2018 dokonała na rzecz Wnioskodawcy błędnego naliczenia wysokości zobowiązania podatkowego, wobec czego Klient Spółki poniósł stratę, został on bowiem zobowiązany do dopłaty na rzecz właściwego organu skarbowego różnicy między naliczoną przez Spółkę wysokością należnego podatku a rzeczywistą jego wysokością, wraz z odsetkami z tytułu opóźnienia w płatności. Klient poinformował Spółkę o poniesionej przez niego szkodzie opisanej powyżej. W związku z poniesioną szkodą finansową, która nastąpiła w wyniku nieprawidłowego wykonania usług z zakresu księgowości przez Spółkę, Spółka zwróciła się do Towarzystwa Ubezpieczeniowego z wnioskiem o wypłatę przez nie na rzecz Klienta odszkodowania.
Towarzystwo Ubezpieczeniowe dokonało wypłaty odszkodowania. Cześć odszkodowania została jednak wypłacona bezpośrednio przez Spółkę ponieważ Spółka była zobowiązana do pokrycia kosztu franszyzy własnej (udział własny w szkodzie). Kwota, wypłacona przez Towarzystwo Ubezpieczeniowe oraz Spółkę na rzecz Wnioskodawcy, stanowiła odszkodowanie za szkodę poniesioną przez Wnioskodawcę w postaci uiszczonych przez niego na rzecz Skarbu Państwa odsetek od podatku dochodowego od osób prawnych, który został uiszczony z opóźnieniem wynikłym z nieprawidłowego wykonania usług przez Spółkę.
W związku z powyższym Wnioskodawca zwrócił się z pytaniem, czy w świetle wyżej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego otrzymane przez Wnioskodawcę Odszkodowanie nie zalicza się do przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych zgodnie z treścią art. 12 ust. 4 pkt 6a ustawy o CIT?
Zdaniem Wnioskodawcy, otrzymane przez Wnioskodawcę odszkodowanie nie zalicza się do przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych zgodnie z treścią art. 12 ust. 4 pkt 6a ustawy o CIT.
DKIS uznał stanowisko Wnioskodawcy za prawidłowe i wskazał, że „(…) odszkodowania pozyskane przez podatnika CIT kwalifikuje się jako przychód podlegający opodatkowaniu jedynie wtedy, gdy owa należność otrzymywana jest w związku z zaistnieniem warunków ujętych w umowie ubezpieczenia zawartej przez poszkodowanego. W takiej sytuacji otrzymana należność ma ścisły związek z wydatkami ubezpieczonego na rzecz ubezpieczyciela w postaci składek ubezpieczeniowych (tak: wyrok WSA w Warszawie z dnia 20 lutego 2017 r., sygn. akt III SA/Wa 1011/16; wyrok NSA z 14 października 2008 r., sygn. akt II FSK 985/07; wyrok NSA z 13 lipca 2010 r., sygn. akt II FSK 455/09; wyrok NSA z 1 grudnia 2005 r., sygn. akt FSK 2673/04).
Oczywistym jest, że sytuacja opisana przez Wnioskodawcę jest diametralnie odmienna. Wnioskodawca uzyskał bowiem zwrot tego samego wydatku, co poniesiony, od ubezpieczyciela podmiotu trzeciego. Wydatek ten z kolei nie został zaliczony przez Wnioskodawcę do jego kosztów uzyskania przychodów. Zagadnienie, czy zwrot tego samego wydatku należy zaliczyć do przychodów podatnika, było już przedmiotem analizy orzecznictwa – zgodnie z wyrokiem WSA w Gdańsku z dnia 12 czerwca 2007 r. (sygn. akt I SA/Gd 358/07) kwota odszkodowania wypłacona podatnikowi, który uprzednio poniósł wydatki związane ze zdarzeniem wywołującym szkodę, a które zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 50 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych nie mogły zostać zaliczone w ciężar kosztów uzyskania przychodów, w wysokości odpowiadającej poniesionym wydatkom, na podstawie art. 12 ust. 4 pkt 6a powołanej ustawy, nie stanowi przychodu podatnika.
Wnioskodawca podziela w pełni to stanowisko gdańskiego sądu administracyjnego. Nie powinno ulegać jakiejkolwiek wątpliwości, że zwrot poniesionego wydatku stanowił wyrównanie stanu majątkowego Wnioskodawcy do stanu sprzed wyrządzenia spółce szkody. Przyjęcie z kolei stanowiska odmiennego – tj. uznanie, iż otrzymane przez Wnioskodawcę odszkodowanie stanowi przychód podatnika – doprowadziłoby do sytuacji, że poszkodowana spółka nigdy nie otrzymałaby należnej jej rekompensaty, z jednej bowiem strony ubezpieczyciel sprawcy (jak i sam sprawca szkody) mogą podnieść słuszny zarzut ograniczenia odpowiedzialności jedynie do granic rzeczywistej szkody (po myśli art. 361 k.c.), a z drugiej poszkodowany zmuszony byłby od wartości odszkodowania naliczyć podatek dochodowy, pomniejszając w ten sposób uzyskane przysporzenie. Tym samym sytuacja spółki poszkodowanej byłaby (w zakresie kwoty naliczonego podatku) gorsza od sytuacji tej samej spółki, gdyby do powstania szkody nigdy nie doszło.
Warto także odnotować, że w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych uzyskanego od ubezpieczyciela odszkodowania wypowiedział się Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 22 czerwca 2020 r., sygn. 0111-KDIB2-1.4010.123.2020.2.MK. W treści tego pisma organ ten wskazał, iż odszkodowanie takie nie będzie stanowiło przychodu podlegającego opodatkowaniu po stronie wnioskodawcy, tj. spółki, która w wyniku nieprawidłowo wykonanych przez biuro doradztwa podatkowego usług zobowiązana była do zapłaty karnych odsetek na rzecz urzędu skarbowego.
Biorąc więc pod uwagę opisane w tym miejscu argumenty Wnioskodawca stoi na stanowisku, że jego pogląd prawny, wyrażony na wstępie wniosku, jest prawidłowy”.
Katarzyna Wawrzonkiewicz
Specjalista ds. obsługi ubezpieczenia podatkowego
katarzyna.wawrzonkiewicz@isp-modzelewski.pl
tel. 22 517 30 76