W wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 18 grudnia 2019 r. (sygn. I SA/Bd 601/19) wskazano, że celem zawartego w przepisie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. f ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych określenia „w części dotyczącej spłat lub dopłat” jest objęcie opodatkowaniem wyłącznie umów (orzeczeń) o zniesieniu współwłasności, które skutkują odpłatnymi przysporzeniami majątkowymi dla przynajmniej jednej ze stron. Zapis ten skutkuje w ocenie Sądu tym, że poza zakresem ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych znajdują się te umowy (orzeczenia) o zniesieniu współwłasności, w ramach których takich spłat lub dopłat nie przewidziano.
Sąd wskazał, że zniesienie współwłasności podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych tylko wówczas, gdy ustalono dopłatę lub spłatę. Zatem w przypadku braku dopłaty lub spłaty zniesienie współwłasności nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem. Ponadto z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. f i art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy wynika, że podstawą opodatkowania przy umowie zniesienia współwłasności jest wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego nabytego ponad wartość udziału we współwłasności, a nie wartość samej spłaty.
W uzasadnieniu wskazano, że w orzecznictwie sądów administracyjnych przyjmuje się pogląd, że czynność działu spadku lub zniesienia współwłasności podlega opodatkowaniu tylko dlatego, że ustalono spłatę lub dopłatę. Nie budzi wątpliwości, że dopiero gdyby tej spłaty lub dopłaty nie ustalono, czynność taka nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem. Podobny pogląd jest prezentowany w piśmiennictwie. Czynność nieprzewidująca dopłat ani spłat nie podlega zatem opodatkowaniu powyższym podatkiem.
Agata Strocka
Konsultant podatkowy
Główny specjalista w Dziale Audytu Podatkowego
agata.strocka@isp-modzelewski.pl
tel. 22 517 30 69