Organizacja wyjazdu integracyjno-szkoleniowego skutki na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług

W dwóch poprzednich artykułach Serwisu Doradztwa Podatkowego omówiono skutki organizacji wyjazdu integracyjnego na gruncie ustawy o podatku dochodowego od osób prawnych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W niniejszym artykule zostaną omówione aspekty organizacji wyjazdu integracyjno-szkoleniowego w zakresie podatku od towarów i usług. I tak omawiając kwestię odliczenia podatku naliczonego z faktury wystawionej przez organizatora w, należy przywołać art. 86 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Kwotę podatku naliczonego stanowi:

1. suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
   1. nabycia towarów i usług,
   2. dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi;
2. w przypadku importu towarów – kwota podatku:
   1. wynikająca z otrzymanego dokumentu celnego,
   2. należnego – w przypadku, o którym mowa w art. 33a,
   3. wynikająca z deklaracji importowej – w przypadku, o którym mowa w art. 33b;
3. zryczałtowany zwrot podatku, o którym mowa w art. 116 ust. 6;
4. kwota podatku należnego z tytułu:
   1. świadczenia usług, dla którego zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 lub 8 podatnikiem jest ich usługobiorca,
   2. dostawy towarów, dla której zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 5 lub 7 podatnikiem jest ich nabywca,
   3. wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, o którym mowa w art. 9,
   4. wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, o którym mowa w art. 11;
5. różnica podatku, o której mowa w art. 30c ust. 2 i art. 37.

W zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktury wystawionej przez organizatora należy więc rozważyć dwie kwestie.

Po pierwsze, jeżeli organizator, który wystawił fakturę, stosuje szczególne procedury przy świadczeniu usług turystyki, o których mowa w art. 119 ustawy z dnia 11 marca 2004 r., pracodawcy nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego. Zgodnie bowiem z art. 106e ust. 2 ww. ustawy faktura wystawiona w tym trybie nie zawiera kwoty podatku.

Po drugie, w przypadku otrzymania przez pracodawcę faktury wystawionej poza systemem marży problemem może się okazać ograniczenie zawarte w art. 88 ust. 1 pkt 4 przywołanej ustawy. Zgodnie z treścią tego przepisu obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się m.in. do nabywanych przez podatnika usług noclegowych i gastronomicznych, z wyjątkiem nabycia gotowych posiłków przeznaczonych dla pasażerów przez podatników świadczących usługi przewozu osób. Opisane powyżej wyłączenie powoduje, że podatek od towarów i usług naliczony przy zakupie usług poczęstunku w restauracji czy usług hotelowych nie podlega odliczeniu.

Ograniczenie nie znajdzie jednak zastosowania do kompleksowej usługi organizacji konkretnego wyjazdu na zlecenie danej jednostki. Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z dnia 19 września 2017 r. uznał, że takie podejście jest prawidłowe. Potwierdził, że podatnik ma prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktury dokumentującej zakup tego rodzaju usługi od firmy zewnętrznej.

Może się zdarzyć, że podatnik nie będzie w stanie wyszczególnić faktycznych kwot za poszczególne czynności składające się na wyjazd dla swoich pracowników i współpracowników. Koszty wyjazdu mogą bowiem przybrać formę ogólnego wynagrodzenia ustalonego między podatnikiem a organizatorem. Wysokość wynagrodzenia wykazanego na fakturach jest z kolei odnoszona do kosztorysu przedstawionego podatnikowi. W takim przypadku należy podkreślić, że strony w umowach cywilnoprawnych powinny określić, jakie świadczenie jest przedmiotem sprzedaży/nabycia. Jeżeli przedmiotem sprzedaży/nabycia jest usługa organizacji wyjazdu, wówczas nie można z niej wyłączyć poszczególnych elementów kosztów jako odrębnej sprzedaży, ponieważ obrotem podatnika jest uzgodniona kwota za wykonanie określonej usługi, bez względu na jej poszczególne elementy (koszty hotelowe, koszty transportu, koszty związane z obsługą techniczną wyjazdu, koszty promocji podatnika i jego produktów itp.). Wyliczenie to składa się na wykonaną usługę, ma istotne znaczenie informacyjne przy ustalaniu ceny, nie może jednak uzasadniać odrębnego kwalifikowania poszczególnych elementów świadczenia (dla celów podatkowych). Mając powyższe na uwadze, należy podkreślić, że zasadniczo każde świadczenie dla celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług powinno być uznawane za odrębne i niezależne. W przypadku jednak gdy kilka świadczeń składa się z ekonomicznego punktu widzenia na jedną usługę, usługa ta nie powinna być sztucznie dzielona dla celów podatkowych. Jeżeli zatem dwa lub więcej niż dwa świadczenia (lub czynności) dokonane przez podatnika na rzecz konsumenta są tak ściśle związane, że obiektywnie tworzą w aspekcie gospodarczym jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter, to wszystkie te świadczenia lub czynności stanowią jednolite świadczenie dla celów stosowania przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r.

Powyższe znajduje wyraz w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE), w którym wskazuje się na konieczność traktowania dla celów podatkowych złożonego działania podatnika jako jednolitej całości – bez sztucznych podziałów. W orzeczeniu z dnia 25 lutego 1999 r. TSUE rozstrzygnął, że przy świadczeniu usług obejmujących kilka części składowych należy stosować te same zasady opodatkowania co do usługi zasadniczej. Usługę trzeba uznać za usługę pomocniczą, jeżeli nie stanowi ona dla klienta celu samego w sobie, lecz środek do lepszego wykorzystania usługi zasadniczej. Podobnie TSUE wypowiedział się w orzeczeniu z dnia 27 września 2012 r.

Na podstawie przywołanych uregulowań należy stwierdzić, że jeżeli nabyta usługa obiektywnie tworzy – w aspekcie gospodarczym – jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter, to zgodnie z art. 86 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wykazany w fakturach dokumentujących wykonanie tej usługi, o ile nie zachodzą przesłanki wykluczające to prawo, określone w art. 88, oraz faktycznie organizacja analizowanego wyjazdu ma na celu zintegrowanie pracowników podatnika, co przekłada się w dalszej przyszłości na wzrost sprzedaży opodatkowanej.

Trzeba podkreślić, że w świetle powołanego art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. podatek naliczony z tytułu nabycia usług noclegowych i gastronomicznych co do zasady nie podlega odliczeniu. Powyższe ograniczenie nie ma jednak zastosowania w sytuacji, gdy przedmiotem zakupu jest kompleksowa usługa organizacji wyjazdów szkoleniowo-integracyjnych dla znaczących kontrahentów, czyli co do istoty jedna usługa, na którą składają się poszczególne elementy, w tym usługi gastronomiczne.

 

 

Wróć do spisu treści serwisu