Z art. 12 ust. 4 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wynika, że otrzymywanie zaliczek na poczet dostaw towarów lub usług, które zostaną wykonane w następnych miesiącach lub – w przypadku podatników wpłacających zaliczki kwartalne – kwartałach, nie skutkuje, co do zasady, powstawaniem przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Od zasady tej istnieją jednak wyjątki.
Jeden z nich dotyczy płatności o charakterze definitywnym i ostatecznym. Przyjmuje się bowiem, że otrzymanie takich płatności skutkuje powstaniem przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym nawet wtedy gdy dotyczą one dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych. Takie stanowisko potwierdzają również organy podatkowe, przykładowo w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 16.08.2019 r., 0113-KDIPT2-1.4011.296.2019.2.BO: „co do zasady (…), kwoty otrzymanych zaliczek nie stanowią przychodu dla celów podatku dochodowego. Jeżeli jednak otrzymana zapłata ma charakter definitywny i ostateczny, tj. z góry następuje zapłata za zakupiony towar lub wykonanie usługi, to zgodnie z powyższym przepisem, zapłata ta, jako związana z uregulowaniem należności przed wysłaniem towaru lub wykonaniem usługi, nie może być potraktowana, jako nieuznana za przychody podatkowe, wpłata na poczet dostawy towarów, czy usług, które dostarczone będą (wykonane) w okresie późniejszym. Otrzymana zapłata (uregulowana należność) niemająca charakteru zaliczki (przedpłaty), podlegającej w późniejszym terminie rozliczeniu lub zwrotowi, stanowi bowiem już w momencie jej otrzymania lub utraty przez nią charakteru zaliczki – przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej”. Również WSA w Szczecinie w wyroku z 7.10.2020 r., I SA/Sz 567/20) orzekł, że „jak słusznie zauważył organ odwoławczy zasadniczą różnicą między kategoriami zaliczki a zapłaty należności stanowiącej przychód podatkowy jest to, czy przedpłata ma charakter warunkowy, a w określonych przypadkach nabywcy przysługuje zwrot wpłaconej uprzednio kwoty, natomiast zapłata za towar czy usługę wynika z definitywnego charakteru tej czynności skutkującej powiększeniem majątku jednej ze stron w sposób trwały i nieodwracalny. Nie stanowią zaliczki wszelkie wpłaty mające charakter definitywny i ostateczny także w sytuacji, gdy przekazanie środków pieniężnych jest zapłatą w pełnej wysokości „z góry” za określony towar lub usługę”.
Zatem, żeby odpowiedzieć na postawione pytanie należy określić jaki charakter miały dokonywane przedpłaty. Jeśli zatem pobrane wpłaty dotyczące sprzedaży miały taki właśnie definitywny i ostateczny charakter, to przychód należy rozpoznać w momencie otrzymania wpłaty.
