Otrzymanie zwrotu równowartości części wkładu ze spółki niebędącej osobą prawną- skutki w podatku dochodowym od osób fizycznych

Zgodnie z art. 14 ust. 2 punkt 16a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: „ustawa z dnia 26 lipca 1991 r.”) przychodem z działalności gospodarczej są środki pieniężne otrzymane przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu zmniejszenia udziału kapitałowego w takiej spółce. Na gruncie wskazanej regulacji zróżnicowane są oceny skutków transferu ze spółki do wspólnika z tytułu zwrotu równowartości części wkładu ze spółki nieposiadającej osobowości prawnej. Stanowisko we wskazanej kwestii zawiera m.in. wyrok WSA w Łodzi z dnia 9 marca 2023 r. (I SA/Łd 43/23).

Wyrok zapadł w sprawie ze skargi na interpretację Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 22 listopada 2022 r. nr 0115-KDIT1.4011.579.2022.1.MR, wydanej na wniosek wspólnika występującego jako tzw. limited partner w spółce będącej transparentnym podatkowo podmiotem prawa luksemburskiego. Wspólnik ów we wniosku o wydanie interpretacji, przedstawiając własne stanowisko wyraził pogląd, że otrzymane środki nie będą stanowiły zmniejszenia jego udziału kapitałowego, ponieważ w spółce podlegającej prawu luksemburskiemu nie ma takiej kategorii prawnej jak udział kapitałowy, a skoro tak, to przedmiotowa instytucja polskiego prawa handlowego i podatkowego, nie znajdzie zastosowania. W konsekwencji zaś z tytułu transferu ze spółki do wspólnika z tytułu zwrotu równowartości części wkładu nie powstanie przychód w podatku dochodowym od osób fizycznych.

W interpretacji indywidualnej z dnia 22 listopada 2022r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał powyższe stanowisko za nieprawidłowe. Przyjął bowiem m.in., że okoliczność, iż w prawie luksemburskim nie ma odpowiednika pojęcia udziału kapitałowego funkcjonującego w polskim prawie handlowym i podatkowym jest bez znaczenia. Organ wywiódł, że udział kapitałowy to wartość księgowa ściśle związana z wkładem do spółki, skoro zaś istnieje związek między wkładami do spółki a poziomem praw udziałowych wspólnika spółki, to w razie otrzymania środków pieniężnych z tytułu zwrotu równowartości części wkładu zachodzą skutki analogiczne jak przy zmniejszeniu udziału kapitałowego, wobec czego – zdaniem Dyrektora KIS – w sprawie znajdzie zastosowanie art. 14 ust. 1 punkt 16a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r.

Podatnik w skardze na powołaną interpretację podniósł m.in., że organ w sposób niedopuszczalny wykreował normę prawną niewynikającą z brzmienia przepisów i zastosował analogię na niekorzyść podatnika poprzez uznanie za przychód zwrotu części wkładu wniesionego do spółki.

WSA w Łodzi uznał skargę za niezasadną. W uzasadnieniu przywołanego na wstępie wyroku z dnia 9 marca 2023 r. (I SA/Łd 43/23), odwołał się do treści art. 5 pkt 26 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r., który dla celów tejże ustawy jako spółkę niebędącą osobą prawną definiuje spółkę inną niż wymienione w art. 5 pkt 28, czyli inną niż tzw. spółka europejska, spółka kapitałowa w organizacji, spółka komandytowa i spółka komandytowo-akcyjna z siedzibą lub zarządem na terytorium Polski, a także inną niż spółka jawna będąca podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych oraz spółka niemająca osobowości prawnej z siedzibą lub zarządem w innym państwie, która zgodnie z przepisami prawa podatkowego tego innego państwa jest traktowana jak osoba prawna i podlega w tym państwie opodatkowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania. Uznał przy tym, że skoro spółka luksemburska nie będąc wymienioną w art. 5 pkt 28 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. mieści się w pojęciu spółki niebędącej osobą prawną w rozumieniu art. 5a pkt 26 tej ustawy, to bez znaczenia dla sprawy jest to, że środki pieniężne otrzymane tytułem zwrotu części wkładu z tej spółki nie będą stanowiły zmniejszenia jego udziału kapitałowego, ponieważ w spółce będącej podmiotem prawa luksemburskiego w ogóle nie ma takiej kategorii prawnej jak udział kapitałowy.

Sąd powołał się także na stanowisko doktryny, zgodnie z którym udziałem kapitałowym jest udział wspólnika w majątku spółki, odpowiadający wielkości wkładu rzeczywiście wniesionego do spółki. Ponieważ zaś – jak ustalił WSA – wspólnicy nie mają prawa do udziału w całym majątku spółki, lecz posiadają jedynie określone przepisami kodeksu uprawnienia dotyczące majątku spółki, „[…] za które należy uznać „specyficzne papiery wartościowe” inkorporujące w sobie prawa udziałowe wspólnika, czyli ogół praw i obowiązków przysługujących danemu wspólnikowi spółki”, to jeśli wspólnik otrzymał środki pieniężne będące zwrotem równowartości części wniesionego wkładu i przysługujących mu praw udziałowych stanowiących wspólnie jego udział kapitałowy w spółce niebędącej osobą prawną w rozumieniu art. 5a pkt 26 ustawy, i na skutek tej operacji udział kapitałowy wspólnika w spółce uległ zmniejszeniu, to w konsekwencji – w ocenie Sądu – otrzymane środki trzeba uznać za przychód w rozumieniu art. 14 ust. 2 pkt 16a ustawy.

Podsumowując: WSA w Łodzi w wyroku z dnia 9 marca 2023 r. (I SA/Łd 43/23)uznał, iż wkład wspólnika do spółki odpowiada udziałowi kapitałowemu tego wspólnika. Skoro zaś zwrot części wkładu wspólnikowi pociąga za sobą zmniejszenie udziału kapitałowego, zatem otrzymane w ten sposób środki pieniężne stanowią przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 14 ust. 2 pkt 16a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r.

 

 

Wróć do spisu treści serwisu