Serwis Doradztwa Podatkowego

Podejrzenie uczestnictwa w oszukańczym łańcuchu dostaw jako podstawa wydania decyzji zabezpieczającej

Wielokrotnie zdarza się, że organy podatkowe wydają względem podatników decyzje zabezpieczające na podstawie art. 33 Ordynacji podatkowej. W opinii NSA już sam fakt podejrzenia uczestnictwa w łańcuchu oszukańczych dostaw stanowi „uzasadnioną obawę” niewykonania przyszłych zobowiązań przez podatnika.

Kwestia ta została poruszona przez Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 5 marca 2021 r. (I FSK 1463/18), w którym to zostało stwierdzone:

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego samo podejrzenie uczestnictwa w łańcuchu podmiotów wykorzystujących konstrukcję podatku od towarów i usług do dokonania oszustw podatkowych, może uzasadniać przyjęcie istnienia uzasadnionej obawy niewykonania ewentualnych przyszłych zobowiązań podatkowych. Przesłanką dokonania zabezpieczenia może być ujawnienie w postępowaniu kontrolnym, iż rozliczając podatek strona dokonała obniżenia podatku należnego w oparciu o faktury, które w istocie nie uprawniają do obniżenia podatku należnego o kwoty podatku naliczonego z tych faktur wynikające. Sporne dostawy towarów zmierzały do obejścia przepisów podatkowych. Skarżąca (…) uzyskiwała obrót ze sprzedaży (…), nie podając nazwy i specyfikacji (…); nie posiadała środków finansowych na zakup (…); sprzedaży dokonano w odwrotnym kierunku niż nakazywałaby logika gospodarcza; wykazując obrót przez łańcuch dostaw do znikającego podatnika; nie reklamowała towaru; nie dokonywała zabiegów charakterystycznych dla rozwoju działań gospodarczych; nie miała procedur mających zabezpieczyć jej interesy; towar nie przekroczył granicy z (…); skarżąca nie miała osobistych kontaktów z kontrahentami; w dokumentach okazanych do kontroli nie przedłożono zamówień i pisemnej umowy za zakup i sprzedaż towarów; rola spółki sprowadzała się do wystawiania faktur. Należy tym samym uznać, że zarzut naruszenia art. 33 § 1 Ordynacji podatkowej nie miał usprawiedliwionych podstaw.

Argumentacja skargi kasacyjnej w znacznej mierze koncentruje się na podważeniu prawidłowości przeprowadzenia postępowania przez organy podatkowe, w szczególności na kwestii tzw. dobrej wiary skarżącej spółki i jej świadomego udziału w tzw. transakcjach karuzelowych. Tymczasem organ podatkowy w postępowaniu prowadzonym na podstawie art. 33 Ordynacji podatkowej nie ocenia zasadności wymiaru zobowiązania podatkowego i świadomego bądź nieświadomego udziału strony w ewentualnych niezgodnych z przepisami prawa działaniach podejmowanych przez jej kontrahentów. Postępowanie w sprawie zabezpieczenia wykonania zobowiązań podatkowych nie służy rozstrzyganiu o przesłankach pozbawienia skarżącej prawa do odliczenia VAT naliczonego. Z tego względu argumentacja skarżącej nie może być skutecznie rozpatrywana w postępowaniu zabezpieczającym”.

Reasumując należy stwierdzić, że w opinii NSA już sam fakt podejrzenia uczestniczenia przez podatnika w oszukańczym łańcuchu dostaw stanowi uzasadnioną obawę, że podatnik nie wykona w przyszłości ewentualnego zobowiązania podatkowego, o czym mowa w art. 33 § 1 Ordynacji podatkowej i może stanowić podstawę do wydania decyzji zabezpieczającej.

 

Maciej Jendraszczyk

Doradca podatkowy nr 12 238

Wicedyrektor Oddziału Wielkopolskiego ds. Doradztwa Podatkowego i Audytu Podatkowego

maciej.jendraszczyk@isp-modzelewski.pl

tel. 61 848 33 48

Skontaktuj się z naszą redakcją